گزارش خبرنگار کرد پرس از 374 هزار هکتار از جنگل کردستان 85 هزار هکتار در بانه است، جنگل های کردستان که جزو جنگل های زاگرس شمالی است که در طول بیش از 50 هزار سال گذشته تشکیل شده و به لحاظ محافظت از منابع آب و خاک، تولید محصولات فرعی، ذخایر ژنتیکی، مصارف درمانی، توانایی های اکوتوریستی و ارزش های زندگی، دارای اهمیت زیادی است.

جنگل های کردستان بعد از جنگل های شمال کشور در رتبه دوم اهمیت قرار دارند این درحالی است که هر روز شاهد آتش سوزی بخشی از جنگل ها هستیم که این روند ریه های طبیعت در این استان را تنگ می کند و چهره طبیعت بکر که یکی از جاذبه های گردشگری است سیاه می کند.
عوامل طبیعی و غیر طبیعی در وقوع اتش سوزی ها تاثیر دارند که عوامل غیر طبیعی انسانی عمدی و غیر عمدی یکی از مهمترین دلیل آتش سوزی جنگل ها و مراتع است

در مراتع به دلیل از بین رفتن بقایای گیاهی، سوختن بذر گیاهان و اسیدی شدن خاک، با کاهش تراکم گیاهی جذب آب نیز کاهش یافته و با اولین بارش ها در فصل پاییز، سیلاب در این مناطق باعث فرسایش خاک می شود.

علاوه بر اتش سوزی خشکسالی، فعالیت های معدنی، راهسازی ، بیماری و حمله آفت ها به درختان جنگلی، قطع درختان به منظور تهیه زغال، توسعه زمین های زراعی، از بین بردن درختان به قصد ساخت خانه باغ و افزایش محدود زمین های کشاورزی عواملی هستند که به بلای جان جنگل ها تبدیل شدند که ار بین بردن درختان و احداث خانه باغ یکی از مهمترین عامل از بین رفتن مراتع و جنگل های است.

در جنگل های بانه انواع درختان بلوط، مازو، گلابی، زبان گنجشک (ون)، گردو، سیب وحشی، پسته وحشی، زالزالک، آلبالو، ازگیل، بادام تلخ، داغداغان، نارون، افرا و بید وحشی وجود دارد.

در اتش سوزی ها علاوه بر دختان و پوشش گیاهی موجودات زنده هم از بین می رود در یک سانتمتر مربع از خاک بیش از 4 هزار موجود زنده زندگی می کنند که در رویش گیاهان، تصفیه هوا و تغذیه خاک تاثیر مسقیم داردند

بر اساس آماری که مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری کردستان در یک ماه اخیر ارائه کرده از ابتدای سال جاری تاکنون 221 هکتار از مراتع و جنگل های استان کردستان دچار آتش سوزی شده این در حالی است که سال گذشته 260 هکتار از مراتع و جنگل های کردستان طعمه حریق شد که بر این اساس آتش سوزی در جنگل ها و مراتع کردستان 23 درصد نسبت به سال گذشته کاهش داشته است.

بیش از 85 هزار هکتار از منطقه بانه را جنگل و مرتع تشکیل میدهد امسال بیش از 30 مورد اتش سوزی در جنگل ها و مراتع اتفاق افتاده که عوامل انسانی عمدی و غیر عمدی در این آتش سوزی ها دخالت داشته است.

بر اساس شواهد آمار آتش سوزی ها در سال جاری در بانه رو به افزایش است و آتش نشانان هم امکانات و تجهیزات لازم را برای مهار اتش سوزی در اختیار ندارد و اتش سوزیها با همکاری مردم محلی و بدون در اختیار داشتن وسایل ایمنی مهار می شود که خطرات زیادی جان انها را تهدید می کند.

مدیر عامل انجمن زیست محیطی پاژین بانه در گفت وگو خبرنگار کرد پرس دلایل بسیاری از آتش سوزی های بانه را عمدی عنوان کرد و گفت: تاکنون 36 مورد آتش سوزی در مراتع و جنگل های بانه اتفاق افتاده که دلیل بسیاری از این آتش سوزی ها عمدی است و کسانی هستند که عمدی و آگاهانه و نا آگاهانه اقدام به اتش سوزی می کنند.

حامد اسراری افزود: زمین خواران برای توسعه دامنه زمین های خود و فروش این زمین به عنوان محدود ساخت وساز در روزهای بیشتر در روزهای تعطیل فرصت را غنیمت می شومارند و مراتع و جنگل های را اتش می زنند.

وی اظهار داشت: افرادی هستند که برای تفریح و گردش به دامنه طبیعت می روند و نکات ایمنی را رعایت نمی کنند و باعث ایجاد آتش سوزیهای بزرگ در جنگل ها و مراتع می شود.

اسراری گفت: نیروهای نظامی هم برای ایجاد امنیت در اطراف پاسگاه های نظامی اقدام به اتش سوزی می کنند که با توجه به اینکه مهار اتش سوزیها بسیار سخت است آتش بخش زیادی از مراتع و جنگل های اطراف را فرا می گیرد.

وی با اشاره به فعالیت اداره منابع طبیعی برای مهار اتش سوزی ها افزود: هر ساله این سازمان برای کنترل و مهار آتش سوزی های با پیمانکاران این حوزه قرار داد دارند این اقدام منابع طبیعی برای مهار آتش سوزی ها کافی نیست.

وی تاکید کرد: برای مهار اتش سوزی ها جنگل های زاگرس باید امکانات و همچنین نیروی بیشتری در اختیار داشته باشند که یکی از دلایل نبود امکانات و نیرو کمبود منابع مالی است که توجیه مناسبی نیست.

مدیر عامل انجمن محیط زیستی پاژین گفت: شهرداری بانه برای مهار آتش سوزی ها خودروی اطفای حریق تهیه کرده . بخش خدمات شهری شهردار در هنگام آتش سوزی ها با نیروهای اطفای حریق همکاری کردند که این اقدام شهرداری جای تقدیر است.

وی با انتقاد برخی از سازمان ها به دلیل عدم همکاری و بی توجهی به وظایف خود قبال این اتش سوزی ها افزود: سازمان جهاد کشاورزی، مسکن شهرسازی و اداره محیط زیست و نیروهای نظامی و ارتش برابر قانون وطیفه دارند در کنترل و مهار آتش سوزی ها همکاری کنند که تاکنون به وطیفه خود در این باره عمل نکردند.

رئیس منابع طبیعی و آبخیزداری بانه در گفت وگو با خبرنگار کرد پرس گفت: آتش سوزی کوه جنیره که چندی پیش اتفاق افتاد داخل حریم شهر است که باید اداره راه و شهرسازی در مهار آتش سوزی این قسمت همکاری می کند که حضور نداشتند.

عثمان صالحزاده با بیان اینکه بسیاری از آتش سوزی های به دلایل انسانی بی احتیاطی اتفاق می افتد افزود: عوامل بسیاری از آتش سوزیها نامشخص است و برای شناسایی عوامل آتش سوزی مستندات قانونی داشته باشیم.

وی با بیان اینکه تغییرات آب و هوایی در کاهش و افزایش آتش سوزی ها تاثیر گذار است گفت: مناطق گردشگر پذیر بیشتر در معرض خطر آتش سوزی قرار دارند و در این مسیرها آتش سوزی از دامنه ها شروع می شود هرچه هوا گرمتر شود احتمال آتش سوزی بیشتر، خطر بیشتر و گستره بشتری در بر می گیرند.

وی ادامه داد: اکسیژن هوا، گیاهان خشک، جرقه های آتش و نوع و سرعت باد در وقوع آتش سوزی ها موثر است و هرچه شیب زمین ها بیشتر باشد سرعت آتش کمتر می شود و پوشش گیاهی و نوع درختان هم در سرعت آتش سوزی ها موثر است.

صالحزاده یاد اور شد: در ناطق مشجر آتش سوزی سطحی است و علوفه کف جنگل های اتش می گیرد ودر بعضی از موارد اتش تاج درختان اتش می گیرد و در مواردی هم اتش سوزی به تنه ای تبدیل می شود.

وی گفت: بسیاری از اتش سوزیها سطحی هستند که نهال ها و گیاهان از بین می روند که باعث می شود که جنگل ها در سال های بعد نتواند خود را بازسازی کند و از بین می رود.

وی با بیان اینکه بیش از 90 درصد آتش سوزی ها غیر طبیعی هستند افزود: عوامل انسانی عمدی و غیر عمدی است افراد برای توسعه باغات خود و تصرف زمین های اطراف آتش می زنند و یا اختلاف 2 خانواده به صورت عمدی مراتع و جنگل ها را اتش می زنند.

این مسئول اظهار داشت: در بسیاری از جاها کشاورزان برای پاکسازی زمین های زارعی خود گیاهان خشک شده باقی مانده در زمین را اتش می زنند که در بسیاری از موارد این آتش از کنترل خارج می شود و مراتع و جنگل را در برمی گیرد.

وی گفت: برای مهار آتش سوزی ها در هر روستاها اکیپ های 10 نفر تشکیل شده و هر روستایی که شورا و دهیار داشته باشد اکیپ اطفای حریق تشکیل شده و امکانات اولیه مهار اتش در اختیار آنها قرار گرفته و شوراها، دهیار امام جمعه روستا و افراد داوطلب عضو این اکیپ ها هستند.

گزارش از زینب طلائی