به گزارش کردپرس، 92 درصد از کردهای عراق در سپتامبر 2017 به رفراندوم استقلال رای مثبت دادند و دولت اقلیم کردستان خود را برای مذاکره با دولت مرکزی بر سر استقلال آماده کرد اما ورق برگشت و همه چیز برعکس شد.

ایالات متحده آمریکا با اعلام حمایت از عراق متحد هیچ گونه حمایتی از ایجاد منطقه مستقل کردی در عراق نکرد. رجب طیب اردوغان، رییس جمهور ترکیه این اقدام کردهای عراق را خیانت خواند. عراق پرواز به شهرهای قلیم کردستان را ممنوع کرد. پیامدهای شدید پس از برگزاری رفراندوم برخی را بر آن داشت که این اقدام را که زمینه استقلال اقلیم کردستان را فراهم می کرد یک شکست بنامند.

کردهای عراق در منطقه ای کوهستانی و محصور در خشکی زندگی می کنند و تمایل میان آنها برای ایجاد منطقه ای مستقل همواره وجود داشته است. رهبران کرد عراق بحث در مورد برگزاری رفراندوم جهت جدا شدن از عراق را در سال 2014 آغاز کردند اما با آمدن داعش، برگزاری آن را جهت تمرکز بر مبارزه با این گروه به تعویق انداختند. همزمان که نیروهای پیشمرگ، نیروهای عراقی و شبه نظامیان برای آزادسازی موصل از داعش خیز برداشتند، کردها در آوریل 2017 اعلام کردند که رفراندوم استقلال برگزار خواهد شد.

بیان سامی عبدالرحمان، نماینده اقلیم کردستان در آمریکا این ایده را که رفراندوم یک شکست برای کردها محسوب می شود، رد کرد و گفت که هدف از برگزاری رفراندوم شنیدن صدای مردم کرد عراق بود.

وی به بنیاد خبری دیلی کالر گفت:« من معتقد نیستم که برگزاری رفراندوم یک شکست محسوب می شود. همان طور که قبل از برگزاری رفراندم روشن ساختیم، هدف از برگزاری رفراندوم شنیدن صدای مردم بود نه این که فورا نوع روابط با دولت مرکزی عراق را تغییر دهیم. ما همچنان معتقد هستیم که اجرای تمام و کمال قانون اساسی عراق تنها راه احقاق حقوق همه اقلیت های موجود در عراق است. اکنون ما با دیگر گروه های عراقی بر سر تشکیل دولت جدید پس از برگزاری انتخابات ماه می گذشته هستیم.»

بیان سامی عبدالرحمان همچنین گفت که اگرچه کردهای عراق و آمریکا بر سر رفراندوم اختلاف نظر داشتند اما رابطه آنها چنان محکم بود که توانستند بر این اختلافات فائق شوند.

نتیجه رفراندوم از دست دادن مناطقی از جمله کرکوک بود که کردها در جنگ با داعش تصرف کرده و می خواستند آن را پایتخت خود قرار دهند. ارتش عراق فورا کنترل کرکوک را به دست گرفت و از هرگونه اجرایی شدن فوری نتیجه رفراندوم جلوگیری کرد. نیروهای پیشمرگ اقلیم کردستان که در جریان فرار ارتش عراق در سال 2014 با داعش مبارزه کرد قادر به مقابله با ارتش عراق نشد البته بخشی از این عدم مقابله مربوط به عدم اتحاد میان احزاب کرد عراق بود.

دنیز اکیچی، مدیر مرکز تحقیقات کردی گفت که از دست دادن کرکوک امر مهمی بود زیرا این شهر همیشه هویت کرد داشته و شهری با سیمای کردی بوده است. وی افزود: « کردها همیشه در این شهر در اکثریت بوده اند. کرکوک هم از نظر احساسی و هم از نظر نظامی برای کردها معنا و مفهم داشته است»

وی ادعا کرد که کردهایی که کرکوک را ترک کرده اند تحت فشار دولت مرکزی عراق و شبه نظامیان قرار داشته اند. اتحادیه میهنی کردستان که یکی از احزاب اصلی کردی در عراق است به سبب این که از مقاومت در برابر ارتش عراق در حمله به کرکوک خودداری کرد، تا حد زیادی نفوذ خود را از دست داده است.

به گفته اکیچی، این مسئله باعث نفوذ بیشتر حزب دموکرات کردستان عراق در حوزه مسائل کردی شده است. با این حال، حزب دموکرات کردستان عراق از سوی دیگر احزاب کرد مورد چالش قرار خواهد گرفت.

خروج نیروهای پیشمرگ از کرکوک باعث کاهش امنیت در این شهر شده است. داعش که دولت عراق شکست این نیرو را در دسامبر 2017 اعلام کرد حملاتی را در این منطقه انجام داده که باعث کشته شدن دهها تن از مردم شده است.

بیان سامی عبدالرحمان، حملات داعش در برخی مناطق مورد مناقشه را به حملات القاعده در سال 2003 تشبیه کرد و اذعان نمود که این گروه دوباره به گروهی تهاجمی در این منطقه تبدیل شده است. وی خواستار ایجاد مکانیسمی امنیتی میان نیروهای پیشمرگ و نیروهای امنیتی عراق شده است.

بیان سامی عبدالرحمان افزود: «حقیقتا به ایجاد مکانیسمی میان نیروهای پیشمرگ و نیروهای امنیتی عراق در کرکوک و مناطق مورد مناقشه نیاز است. این مناطق در گذشته دارای ثبات بودند و اکنون به نفع همه ماست که امنیت و ثبات را به این منطقه بازگردانیم.»

کردها همچنین سعی کرده اند که بهانه برگزاری رفراندوم را خارج از مولفه های نظامی و سیاسی عنوان کنند. رهبران کرد به شدت تلاش کردند سرمایه های خارجی را جذب کنند تا استقلال اقتصادی را تقویت کرده و روابط با جامعه بین المللی را مستحکم کنند. بیان سامی عبدالرحمان به بهبود اقتصادی اقلیم کردستان که به دنبال تهاجم داعش و پیامدهای برگزاری رفراندوم دامن اقلیم کردستان را گرفته خوش بین است.

وی افزود: « اقلیم کردستان از سال 2014 با ناملایمات اقتصادی دست و پنجه نرم کرده است اما من فکر می کنم اقتصاد آرام آرام بهبود می یابد. بسیاری از شرکت های نفتی درباره یافته های خود و افزایش سرمایه گذاری خوش بین هستند.»

دولت اقلیم کردستان عراق نشستی را در ماه ژوئن با میزبانی جف فورتنبری، نماینده جمهوریخواه از نبراسکا برگزار کرد که بر ایجاد روابط میان تجار آمریکایی و کرد دعراقی تمرکز داشت. بیان عبدالرحمان می خواست « اعتماد سرمایه گذاران خارجی و محلی را بازگرداند که پس از پیامدهای برگزاری رفراندوم از دست رفته بود.»

بیان سامی عبدالرحمان در این نشست گفت: « مردم ما در طول تاریخ در برابر ناملایمات و مشکلات سخت خوش بین و مقاوم بوده اند من مطمئن هستم که با کمک مردم ما بر چالش ها غلبه خواهیم کرد تا حضور شرکت های بین المللی را در اقلیم کردستان افزایش دهیم و اعتماد تجار بین المللی و محلی را دوباره به دست بیاوریم.»

بر اساس منابعی که اطلاعات سری در اخیتار داشته اند، اقلیم کردستان عراق هنوز هم حضور قدرتمندی در زمینه ایجاد لابی در واشنگتن دی سی دارد و با شرکت های مشاوره ای و حقوقی مانند PASS LLC و گرینبرگ و تراوریگ قراردادهایی به مبلغ حداقل 300000 دلار برای ایجاد لابیگری به نفع اقلیم کردستان بسته است. اقلیم کردستان عراق همچنین در نیمه اول سال 2017 حدود 392000 دلار به شرکت های دنتون، ام اس ال کورویس و گرینبرگ و تراوریگ داده تا ارتباط با دولت آمریکا و حمایت این کشور را به دست آورند.

تحقیق موسسه فارا نشان می دهد که دولت اقلیم کردستان عراق ماهانه 20000 به دو شرکت گرینبرگ و تراوریگ پرداخت می کند تا به اربیل مشاوره، مشورت های استراتژیک و تحلیل هایی درباره چشم انداز سیاست های آمریکا ارائه کنند.

کردها متحدان قدرتمندی در صحنه سیاسی و قانونگذاری آمریکا دارند. سناتور جمهوریخواه راند پل از ایالت کنتاکی که به پیروی از سیاست عدم مداخله مشهور است در جریان کارزار انتخاباتی ریاست جمهوری آمریکا در سال 2015 گفت که آمریکا باید به طور مستقیم کردهای عرق را مسلح کند و در مورد ایجاد کشور مستقل برای آنها تضمین دهد. اگر چه در مورد استقلال کردها سکوت را ترجیح داده اما در مورد مسلح کردن کردها در مقابل داعش و دیگر گروه های تروریستی مصمم بوده است.

وی به دی سی ان اف گفت: « به نفع آمریکاست که کردهایی را که مرتبا با گروه های تروریستی درگیر هستند مسلح کند. من اغلب گفته ام، من کردها را مستقیما مسلح کرده و آنها را ترغیب خواهم کرد. حمایت ما باید به طور مستقیم در اخیتار کردها قرار گیرد نه این که از فیلتر بغداد بگذرد.»

چاک شومر، سناتور دموکرات از نیویورک نیز از آمریکا نیز در بیانیه ای در سپتامبر 2017 از آمریکا خواست که از استقلال کردها حمایت کند.

تد کارپنتر، پژوهشگر ارشد حوزه دفاعی در اندیشکده کاتو به دیلی کالر گفت که در آمریکا با رویای کردها برای استقلال مخالفت می شود. واشنگتن نمی تواند از استقلال کردها حمایت کند زیرا به گفته وی، منطقه را بیشتر دچار تنش خواهد کرد.

وی در مصاحبه ای تلفنی به دیلی کالر گفت:« واکنش واحدی از سوی ایران، ترکیه وعراق به استقلال طلبی کردهای عراق داده شد. همه آنها به طور خیلی مشخص روشن ساختند که (رفراندوم) به استقلال کردهای عراق منجر نخواهد شد.»

کارپنتر توضیح داد که چگونه رفراندوم برگزار شده توسط کردهای عراق در سپتامبر 2017 بر جنگ کردهای سوریه با داعش تاثیر گذاشته است. آمریکا پس از این که ترکیه به بمباران متحدان کرد آمریکا در سوریه اقدام کرد به دنبال دیگر مسیرها بوده است. ترکیه در ماه ژانویه اقدام به حمله به کردهای سوریه کرد که در نهایت منجر به از دست رفتن کنترل کردهای سوریه بر بخشی از مناطق تحت کنترل آنها (عفرین) شد.

کارپنتر افزود: « دولت ترامپ در مقابل خواسته دولت ترکیه مبنی بر محدود یا قطع کردن حمایت واشنگتن از گروه های مسلح کردی در شمال سوریه مقاومت کرده است. مدت زمان زیادی از برگزاری رفراندوم نگذشته بود که آمریکا ارسال سلاح و مهمات برای گروه های کرد سوریه را کاهش داد.»

وی با اشاره به حمایت آمریکا از کردها و سپس قطع آن در زمان جنگ خلیج فارس گفت:« اولین بار نیست که آمریکا کردها را فروخته است». وی افزود: رابطه آمریکا با کردها شبیه چارلی، لوسی و فوتبال است.»

کارپنتر در ادامه گفت:« کردها نه تنها توانایی ایجاد کردستان بزرگتری را ندارند بلکه آنها به اندازه ای قدرتمند نیستند که کیانی مستقل در عراق یا سوریه تاسیس کنند. شاید آمریکا با اهداف و آمال کردها همنوایی کند، اما نمی تواند از آن حمایت کند. سیاست خارجی حاصل اقدامات شدنی است.»

اکیچی نظر مثبت تری دارد اگرچه می گوید که این احتمال وجود ندارد که قدرت های غربی به دلیل وجود تفرقه سیاسی در میان کردها از آنها به طور کامل حمایت کنند.

وی می گوید:« آمریکا کُردها را رها نکرده است.»

باید منتظر ماند و دید که سیاست دولت ترامپ در باره کردها چه خواهد بود و آیا تغییری در موضع آن پیرامون مسئله استقلال کردها اتفاق خواهد افتاد یا خیر. بیان سامی عبدالرحمان گفت که خوشحال است به نیروهای پیشمرگ اقلیم کردستان در لایحه بودجه دفاعی آمریکا به خاطر نقش آن«ها در مبارزه با داعش اشاره شده است.

بیان سامی عبدالرحمان گفت: « ما از دیدن این که نام نیروهای پیشمرگ اقلیم کردستان در بودجه دفاعی آمریکا ذکر شده بسیار خوشحال شدیم. ادامه حمایت آمرکیا و ائتلاف برای کسب اطمینان از این که ما دوباره شاهد طهور مجدد داعش و عوامل آن در عراق نباشیم، بسیار اهمیت دارد.»

در قانون بودجه سال آینده نیروهای دفاعی آمریکا به نیروهای پیشمرگ اشاره شده و از دولت آکریکا خواسته است تا به حمایت خود از این نیروها ادامه دهد و تجهیزات لازم در اختیار نیروهای پیشمرگ فرار دهد تا آنها بتوانند به طور موثرتری با نیروهای امنیتی عراق، ایالات متحده آمریکا و دیگر اعضای ائتلاف ضدداعش همکاری کنند تا از دستاوردها حفاظت شده و قلمروها همچنان در اختیار نیروها بماند و زیرساختها از داعش و نیروهای وابسته به آن محفوظ بماند. این امر در راستای تلاش برای شکست نهایی داعش و جلوگیری از رجعت دوباره آن به عراق است.»

رهبران عراق با توجه به این که در حال حاضر استقلال یک رویای تحقق نیافته است، روی همکاری با دولت فعلی عراق برای اطمینان از این که علیرغم قدرت غالب ائتلاف سنی و شیعه عراق همچنان صدایی داشته باشند، تمرکز کرده اند. بیان سامی عبدالرحمان گفت: اقلیم کردستان عراق همچنان به دنبال اجرای تمام و کمال قانون اساسی عراق برای تضمین کسب حقوق کردها و دیگر اقلیت ها در عراق است.

وی افزود: « ما بر این باور هستیم که اجرای کامل قانون اساسی عراق تنها راه برای تضمین رعایت حقوق مردم ما و دیگر اقلیت ها در عراق و اطمینان از تقسیم عادلانه منابع و درآمدها در عراق است. ما با دولت عراق برای تشکیل دادن دولت جدید در این کشور کار می کنیم و برای کسب حقوق خود در چارچوب قانون اساسی این کشور به جد تلاش خواهیم کرد.

منبع: دیلی کالر

ترجمه: خبرگزار کردپرس- سروییس جهان

کد خبرنگار: 40101