«اوضاع ریه هایم وخیم است. آنها حتی یک قطره آب هم به من نمی دهند. من را از اینجا ببرید بیرون. آنها مرا بسته اند. مرا از دست این بربرها نجات دهید. آنها بربر هستند. آنها هیچ دین و اعتقادی ندارند.»

این ها آخرین جملات کوچر اوزدال یک زندانی 65 سالۀ به شدت بیمار بودند که هفتۀ گذشته در یک بیمارستان درگذشت، در حالی که دستبند به دست و پابند به پا داشت. اوزدال در سال 2014 به حبس ابد محکوم و زندانی شده بود.

در سال 2018 مشخص شد که اوزدال به سرطان مبتلا است اما از درمان وی ممانعت شد. سازمان های حقوق بشری کمپینی برای آزادی موقت وی جهت درمان راه انداختند اما وزارت دادگستری با آزادی وی موافقت نکرد. اوزدال هفتۀ گذشته در یک شرایط غیر انسانی جانش را از دست داد و حتی اجازه نیافت با خانواده اش وداع کند. وقتی هوشیاریش را از دست داد دست و پایش در زنجیر بود. و وقتی جان سپرد افسران پلیس در کنار بسترش بودند.

اما این ظلم به همینجا ختم نشد. خانوادۀ اوزدال مراسم تشییع و تدفین وی را در روستای زادگاهش بویلو در استان جنوب شرقی موش تدارک دیده بودند.اما نیروهای امنیتی به بستگان و دوستان وی و سیاستمداران اجازه ندادند در مراسم تشییع وی شرکت کنند. و او در تنهایی به سمت آرامگاه ابدی خود رفت.

اوزدال تنها مورد از این دست نیست. در ترکیه زندانیان سیاسی زیادی، که عمدتاً کرد هستند، با چنین ظلمی مواجهند. بر اساس گزارش انجمن حقوق بشر ترکیه، در هشت سال گذشته دو هزار و سیصد زندانی بازداشت موقت و محکوم شده در زندان های ترکیه جان خود را از دست داده اند.

حدود یک هزار و پانصد زندانی بیمار، که 402 تن از آنان بیماری های صعب العلاج ولاعلاج دارند، در زندان های ترکیه به سر می برند. اغلب این افراد به دلایل سیاسی در زندان هستند. انجمن حقوق بشر مرتباً دربارۀ وضعیت این زندانیان بیمار گزارش تهیه کرده و به نهادهای حکومتی هشدار می دهد. حکومت ترکیه علی رغم الزامات قانونی، همچنان نسبت به این درخواست های مکرر از سوی خانواده های زندانیان، مقامات بهداشتی و نهادهای حقوق بشری بی تفاوت مانده است.

من، به عنوان کسی که اغلب از زندانیان سیاسی نامه هایی دریافت می کند، به اسانی می توانم بگویم که وضعیت زندان های ترکیه غم انگیز است. ندیم تورفنت یکی از دوستان من که روزنامه نگار است و به خاطر کار روزنامه نگاری به هشت سال و نه ماه حبس محکوم شده است، در نامه ای سلول کوچک خود را که در آن با موش ها و حشرات شریک است، برای من توصیف کرد. من بعداً متوجه شدم که حکومت نامه های او را به من و کتاب هایی را که من برای او می فرستم، به دست او نمی رساند. هفتۀ گذشته طی یک مصاحبۀ مکاتبه ای با او پی بردیم که او به مدت چها ماه بیمار بوده اما پرسنل زندان وی را به بیمارستان نرسانده اند، در حالی که بیمارستان تنها 20 دقیقه با زندان فاصله دارد.

متین دوران یک روزنامه نگار دیگر کرد که به شدت دچار معلولیت شده، بیش از چهار ماه است در زندان است. دوران از کارمندان رادیو رنگین در ماردین بود که با حکم حکومتی توقیف شد. دوران که پس از یک حملۀ قلبی به زانو در آمده بود، در اثر سکتۀ مغزی حافظه و توانایی راه فتن و تکلم خود را از دست داد. وی علی رغم بیماری و معلولیت در منزل خود در نصیبین بازداشت شد. وی به «ارتکاب جرم از طرف یک سازمان تروریستی بدون عضویت در آن» متهم و به سه سال و سه ماه حبس محکوم شد. یکی از برادرانش در زندان همراه او است، زیرا وی نمی تواند از خود مراقبت کند. هفتۀ گذشته دوستان روزنامه نگار دوران در شبکه های اجتماعی کمپینی برای آزادی فوری وی راه انداختند، اما این بار نیز حکومت از توجه به این درخواست ها سر باز رد.

آژانس خبری مزوپوتامیا از خواهر مهدی بوز یک زندانی سیاسی دیگر نقل کرد که نگهبانان زندان سعی کرده اند برادر وی را خفه کنند و تهدید کرده اند که وی را خواهند کشت.

صدها زندانی بیمار در زندان های ترکیه به حال خود رها شده اند تا بمیرند. آنها قادر به دریافت دارو، خدمات بهداشتی یا غذای مناسب نیستند. در زندان های بسیاری زندانیان حتی به کتاب و روزنامه دسترسی ندارند. در بسیاری از زندان ها به خاطر جمعیت بیش از حد مجاز زندانیان، دو یا حتی سه زندانی در یک تخت با هم شریکند. زندان ها مملو از سیاستمداران، فعالان اجتماعی، روشنفکران، روزنامه نگاران و نویسندگان هستند.

یک طنز غم انگیز در ترکیه رایج شده است: «یک زندانی برای امانت گرفتن یک کتاب خاص به کتابخانۀ زندان مراجعه می کند. کتابدار زندان به او می گوید "ما این کتاب را نداریم، اما نویسنده اش را داریم".»

همۀ این افراد شهروندان ترکیه هستند. بد رفتاری با آنها نه تها بر اساس قوانین بین المللی، بلکه بر مبنای قوانین ترکیه نیز جرم محسوب می شود. حکومت همچنان نمی خواهد این شهروندان را ببیند یا صدای آنها را بشنود.

* نورجان بایسل فعال حقوق بشر و روزنامه نگار کرد ساکن دیاربکر و برندۀ جایزۀ مدافعان در خطر حقوق بشر سال 2018 است. فقر، توسعه و مهاجرت در مناطق کردنشین ترکیه کانون پژوهش های وی را تشکیل می دهد. بایسل برای برنامۀ توسعۀ سازمان ملل در ترکیه نیز فعالیت می کند. وی به خاطر انتقاد از حملۀ نظامی ترکیه به عفرین دستگیر و به 10 ماه حبس محکوم شد.

منبع: پایگاه خبری - تحلیلی احوال

ترجمه: خبرگزاری کردپرس - سرویس ترکیه

بیشتر بخوانید:

رئیس جمهور ترکیه به برلین سفر می کند / مارک پیرینی

پیشنهاد جدید ترکیه به روسیه دربارۀ ادلب / مراد یتکین

شکست تدریجی سیاست خارجی ترکیه در سوریه / گوکهان باجیک

عملیات ادلب و کاهش نفوذ ترکیه در سوریه / امبرین زمان

چرا پوتین شریک ترک خود را نادیده می گیرد؟/ چنگیز چاندار

فاکتور عفرین در روابط ترکیه – امارات متحدۀ عربی / جورجیو کافیرو

ترکیۀ خسته: تخته پاره ای بر امواج دریا / یاووز بایدار

بازی با آتش ادلب / مراد یتکین

ترکیۀ اردوغان؛ گرفتار بر سر دو دوراهی / یحیی مادرا

غرب باید به مقاومت جامعۀ مدنی ترکیه کمک کند / الیف شافاک

ترکیه؛ منبع تشویش و استهزا / چنگیز آکتار