به گزارش کُردپرس، نبرد سوریه به تقاطع سه مسیره ای رسیده است.یک مسیر آن تلاش برای تسلط کامل ارتش سوریه بر تمامی خاک سوریه است.مسیر دیگر احاطه ترکیه همراه با معارضان بر بخش هایی از شمال و شمال غربی سوریه است و مسیر دیگر به ایجاد منطقه ای کُردی-عربی در شمال و شرق سوریه منتهی می گردد.هر چقدر عزم متحدین دولت سوریه و شرایط جامعه جهانی فراهم باشد، مسیر اول دست یافتنی تر می گردد و هر چقدر آن ها بر سر منافع ریز و درشت دچار انفکاک سیاسی شوند و همچنین فشار جامعه جهانی بر دولت سوریه و متحدین این کشور نمود بیشتری پیدا نماید،راه برای مسیر دوم و سوم هموارتر خواهد شد.
با وصف این،کلاف سردرگم بحران سوریه آرام آرام به دست بازیگران اصلی این مناقشه در حال بازشدن است.از طرفی آمریکا و روسیه به عنوان دو ابرقدرت ، نقش اساسی در پایان دادن به این بحران دارند و از سوی دیگر ایران و ترکیه هر کدام نقش و جایگاه تعیین کننده ای در اتفاقات میدانی سوریه ایفا می کنند که در این میان ، ایران با درخواست دولت سوریه به این کشور رفته و در مقابل ترکیه با لشکرکشی و سازماندهی گروه های رادیکال ، پای در زمین سوریه نهاده است.اما کُردها در بازی میان غرب و شرق ، موقعیت متفاوتی دارند و پس از برگزاری دو نشست در آخر ماه میلادی گذشته با دولت مرکزی سوریه ، عزم خود را برای رسمی شدن در سوریه جزم کرده اند.منتهی در حال حاضر دولت مرکزی از کُردها می خواهد بر مبنای اصلاحیه قانون اساسی سوریه در سال ۲۰۱۲ و ماده ۱۰۷ به موضوع اداره محلی (اداره استانی) عمل کنند که صلاحیت و اختیارات آن ، دستاورد زیادی نیست.در مقابل کُردها از پروژه جدیدی برای اداره سوریه صحبت به میان می آورند و خواستار سیستم خودمدیریتی و نامتمرکز برای سوریه هستند.این نشست ها در حالی برگزار شد که چندی پیش 《بشار اسد》، رییس جمهور سوریه گفته بود که دو راه در برابر کُردها قرار دارد که یا باید بجنگند و یا آنکه مذاکره نمایند.
اما نکته مهم هم این جا است،اگر کُردها به دولت مرکزی سوریه نزدیک شوند،تکلیف همکاری آن ها با آمریکا چه می شود.آمریکایی که تا به امروز چندین میلیارد دلار در سوریه هزینه نموده و تا کنون 4 هزار 700 کامیون سلاح های سنگین، سبک و خودروهای زرهی به شمال سوریه فرستاده است که یکی از مهمترین مقوله های اختلاف نظر با آنکارا را همین ارسال محموله های نظامی –تسلیحاتی به کُردهای سوریه تشکیل می دهد.در واقع باید این مقوله را پذیرفت که آمریکا در هیچ کجایی از زمین بی دلیل هزینه نمی کند و به دنبال مقاصد بلند مدت و حضور و نفوذ دائمی است.ایالات متحده امروز به مدد کُردها توانسته اند به سوریه پای بگذارد و به عنوان بخشی از مشکل و یا حل مسئله سوریه تلقی گردد،امری که نه مورد تایید دولت سوریه و نه خواسته روسیه و نه از نظر ایران پذیرفته شده است.هر چند ترکیه و آمریکا بر سر مسائل ریزی دچار اختلافاتی شده اند،اما هر دو کشور توافقات زیربنایی در خصوص آینده سوریه به انجام رسانده اند که این سوای همکاری آن ها در سازمان ناتو و پایگاه آنجرلیک در ترکیه است.در حقیقت ترکیه هم از بازی آمریکایی در قبال تسلیح کُردهای سوریه آزرده خاطر است و هم بدلیل مذاکره بر سر منبج ، آمریکا را ستایش می کند.
بدون تعارف باید گفت،کُردها نقطه عطف سیاستورزی قدرت های جهانی و منطقه ای در سوریه هستند چرا که امروز یک سوم خاک‌سوریه را در اختیار دارند و بدین لحاظ، آمریکا محاسبات متعددی بر سر آن باز نموده که سعی دارد با کم کردن تنش میان آن ها و ترکیه و همچنین ایجاد نوعی سیستم خودمدیریتی در شمال و شرق سوریه برایشان ، بر ایجاد پایگاه های دائمی خود در این کشور مشروعیت دهد.امری که می تواند مورد مناقشه معارضان سوری و مذاکرات قانون اساسی آینده سوریه نیز باشد.
اگر آمریکا نتواند بر ادامه حضور خود در سوریه با بازیگری کُردها بر مبنای قوانین سوریه راهکاری پیدا نماید،احتمال آن که به فکر گزینه دیگری همچون "منطقه پرواز ممنوع" بیافتد، زیاد است.هر چند به صورت غیر رسمی الان نیز سامانه های راداری آمریکا در شمال و شرق سوریه مستقر شده اند اما هنوز خبر رسمی دال بر ایجاد منطقه پراوز ممنوع در این منطقه، مطرح نشده است.در واقع سیگنال هایی از سوی مقام های آمریکایی داده شده است،برای مثال چند روز پیش،شان رایان، سخنگوی ائتلاف ضدداعش و شان روبرتسون، سخنگوی پنتاگون در یک مصاحبه مطبوعاتی در خصوص آخرین تحولات در حوزه مبارزه با داعش در عراق و سوریه ، نصب رادار و سیستم های دفاعی در مناطق تحت کنترل نیروهای کُرد سوریه از جمله در کوبانی و رقه را تایید کرد اما گفتند که این رادارها در جهت محافظت از هواپیماهای ائتلاف در سوریه نصب شده اند.آن ها تاکید کردند: که مدت زیادی از نصب این رادارها در مناطق نصب شده است و تصاویری که از این رادارها منتشر شده مربوط به گذشته است.آن ها گفتند: ائتلاف به طور مرتب به تقویت موضع خود برای تامین امنیت نیروهای ائتلاف در سوریه می پردازد.
از سوی دیگر ، با توجه به تحرکات و هزینه های سرسام آور ایالات متحده،استراتژی آمریکا در شمال و شرق سوریه بلند مدت است چرا که بعد از پایان داعش و تلاش برای جلوگیری از بازگشت داعش و گروه های نظیر آن ، هدف کاخ سفید حفاظت از اسراییل و پیشگیری از نفوذ ایران در منطقه است.و موضوع بعدی مسئله اقتصادی است.نزدیک به ۶۰ درصد ثروت و منابع روزمینی و زیر زمینی سوریه در شمال و شرق سوریه واقع شده است و این باعث می شود که آمریکا به فکر حضور بلند مدت در سوریه باشد.شان رایان تعداد نیروهای آمریکا در سوریه را حدود 2000 نفر اعلام کرد و این نشان دهنده این موضوع است که سوریه برای آمریکا در درجه اهمیت زیادی قرار دارد به نحویی که وزارت امور خارجه آمریکا گزارش سالیانه خود را از گروه های تروریستی در کشورهای جهان منتشر کرده است که در این گزارش نامی از یگان های مدافع خلق YPG که ترکیه تلاش فراوانی برای گروه تروریستی اعلام کردن آن می کند برده نشده است و همین‌موضوع موجب کدروت سیاسی میان واشنگتن و آنکار گردیده است.
در این میان مقامات کُرد نیز از این مسئله بدشان نمی آید و 《پرور میدی》 از مسئولان موسسه استراتژیک کُردستان سوریه در این‌باره به کُردپرس گفت:اگر روند مذاکره با دولت سوریه،به ضرر خودمدیریتی شمال سوریه تمام شود و یا حمله ای توسط متحدین دمشق به این منطقه روی دهد، احتمال آنکه آمریکا و ائتلاف ، منطقه پرواز ممنوعی در شمال سوریه ایجاد کنند ، وجود خواهد داشت.به همین خاطر دولت مرکزی سوریه ناچار است که به دنبال راه حل سیاسی برای این مسئله و مذاکره با کُردها باشد.
هر چقدر پروسه سیاسی میان کُردها و دولت مرکزی به خوبی پیش برود و هر چقدر ترکیه بیشتر از پیش به روسیه نزدیک گردد، آمریکا بیشتر احساس خطر می کند،لذا به دنبال راه حل هایی می گردد که حضور خود در سوریه را طولانی مدت تر نماید.
نظر شما