ترکیه پس از توافق با روسیه با هدف متوقف کردن برنامۀ حمله به آخرین سنگر شورشیان سوری در ادلب، می گوید برای تهاجم نظامی جدیدی در دیگر بخش های سوریه آماده است.
رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه در یک سخنرانی در حاشیۀ مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک گفت: «ان شاء الله در ایام پیش رو مناطق امن را در سوریه افزایش خواهیم داد، به نحوی که مناطق شرقی [رودخانۀ] فرات را نیز در بر بگیرد.» وی روز 25 سپتامبر در نشست مجمع عمومی گفت: «هدف ما پاک سازی قلمرو سوریه از تروریست ها، از منبج [در ساحل رود فرات] تا مرز عراق است.»
ترکیه در غرب رودخانۀ فرات، در جرابلس و عفرین واقع در شمال غربی سوریه، آن گونه که ادعا می شود، «مناطق امن» ایجاد کرده و از سال 2016 تا کنون در استان ادلب حضور نظامی دارد. اردوغان در اظهاراتش دربارۀ تهاجم نظامی جدید به سوریه به منطقه ای اشاره داشت که تحت کنترل شبه نظامیان کرد متحد ایالات متحده است. آنکارا این گروه را تروریست می داند.
رسانه های طرفدار حکومت ترکیه اعلام کرده اند ارتش ترکیه در حال برنامه ریزی برای حمله به کوبانی، گری سپی، سرکانی و قامیشلو است. روزنامۀ ینی شفق که طرفدار اردوغان است، اعلام کرد «مناطق امن» ایجاد شده توسط ترکیه که از ساحل شرقی فرات تا مرز عراق امتداد خواهد یافت، منطقه ای به عرض حدود 50 تا 60 کیلومتر از قلمرو سوریه را شامل خواهد شد.
اقدام فرا مرزی ترکیه در این نواحی، مناطق تحت اشغال ترکیه در سوریه را به نحو چشم گیری افزایش خواهد داد، اما این مناطق بخشی از منطقۀ خودمختار اعلام شده توسط شبه نظامیان یگان های مدافع خلق (YPG) است، که متحد کلیدی ایالات متحده در نبرد علیه دولت اسلامی عراق و شام (داعش) بوده است.
آنکارا می گوید اقدامات YPG را به منظور تأسیس یک اقلیم کردی در شمال سوریه تحمل نخواهد کرد. آنکارا این گروه را شاخۀ سوری حزب کارگران کردستان (PKK) می داند، که هم ترکیه و هم ایالات متحده آن را به عنوان یک سازمان تروریستی می شناسند. اردوغان ایالات متحده را متهم می کند که با ارسال 19 هزار کامیون و 3 هزار هواپیما اسلحه و مهمات از YPG حمایت کرده است.
رونالد پاپ تحلیل گر مسائل امنیتی در زوریخ که بر مسائل خاورمیانه متمرکز است، گفت اردوغان با اظهاراتش دربارۀ عملیات احتمالی جدید ارتش کشورش در خاک سوریه «هم برای مخاطبان داخلی خود بازی می کند و هم سیگنال های هشدار دهنده ای برای ایالات متحده ارسال می کند.» پاپ به عرب ویکلی گفت: «این تهدید باید جدی گرفته شود، زیرا نیروهای ارتش ترکیه از قبل وارد سوریه شده اند.»
پاپ افزود به نظر نمی رسد ترکیه به زودی نیروهای نظامی خود را حرکت بدهد زیرا این اقدام ممکن است به رویارویی نظامی با نیروهای آمریکایی، فرانسوی یا سوری مستقر در منطقه منجر شود. وی گفت احتمالاً دلیل اظهارات اردوغان گزارش های اخیراً منتشر شده است مبنی بر این که « ایالات متحده استراتژی کلی خود را در قبال درگیری های سوریه تغییر داده و به حضوری طولانی مدت در این کشور چشم دوخته است.»
همان روز که اردوغان به ایالات متحده هشدار می داد، جان بولتون مشاور امنیت ملی این کشور گفت «تا زمانی که نیروهای ایرانی در سوریه بمانند» نیروهای نظامی ایالات متحده نیز در این کشور خواهند ماند. این اظهارات در حقیقت وعده های پیشین دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده را مبنی بر خروج قریب الوقوع 2 هزار پرسنل نظامی ایالات متحده از سوریه، ملغی کرد.
اظهارات اردوغان زمانی ایراد شد که آنکارا برای خلع سلاح و خروج هزاران شورشی در ادلب تا پیش از نیمۀ ماه اکتبر که در توافق روسیه – ترکیه برای پیشگیری از یک حملۀ گسترده به استان ادلب توسط نیروهای سوری و روسی، به عنوان ضرب الاجل تعیین شده است، تلاش می کند.
با شروع شمارش معکوس حمله به ادلب، ترکیه مواضع نظامی خود را در ادلب تقویت کرد. برای پیچیده تر شدن وظیفۀ ترکیه، دیده بان حقوق بشر سوریه ادعا کرد صدها ستیزه جوی داعش نیز از شرق سوریه با ادلب منتقل شده اند.
مسکو و آنکارا توافق کردند یک منطقۀ حائل در ادلب ایجاد شود که باید از افراط گرایان تخلیه شود اما هنوز نشانه ای از عقب نشینی سازمان های افراطی مانند هیأت تحریر الشام که تعداد اعضایش حدود 10 هزار تن برآورد می شود و کنترل بخش اعظم ادلب را به عهده دارد، تا پیش از 15 اکتبر که در توافق ترکیه – روسیه تعیین شده، مشاهده نمی شود.
جو مکارون پژوهشگر مرکز اعراب در واشنگتن در این باره گفت: «خارج کردن گروه های افراطی و سلاح های سنگین آنها از مناطق اطراف ادلب کار دشواری است که همۀ فشار آن بر دوش آنکارا است.» مکارون د پاسخ به پرسش های عرب ویکلی از طریق ایمیل نوشت: «اردوغان دارد برای رسیدن به توافق با این گروه ها تلاش می کند و به آنها وعده می دهد که از حمله به ادلب جلوگیری می کند و نفوذ هیأت تحریر الشام را تا حدی حفظ خواهد کرد، اما این به نظر توقعی بیجا است.»
نه تنها هیأت تحریر الشام ثابت کرده است که برای این توافق دردسر ساز است، بلکه یک گروه کوچک بسیار افراطی دیگر نیز، موسوم به حراس الدین، توافق را نپذیرفته و از اعضای خود خواسته است عملیات های نظامی جدیدی را آغاز کنند. ائتلافی از گروه های شورشی متحد ترکیه به نام جبهۀ ملی آزادی (NFL) اعلام کرده است با تلاش های ترکیه «نهایت همکاری» را خواهد کرد، اما خلع سلاح و واگذاری قلمرو خود را منتفی دانسته است.
اردوغان در مصاحبه با رویترز که 26 سپتامبر منتشر شد گفت خروج «گروه های افراطی» از ادلب آغاز شده است، اما نگفت کدام گروه ها خروج را آغاز کرده اند و به کجا می روند. ترکیه می گوید باید به شورشیان میانه رو اجازه داده شود در منطقۀ حائل بمانند.
اگر چه آنکارا در بیرون راندن گروه های افراطی از منطقۀ حائل ادلب با دشواری مواجه شده است، اما روسیه آشکارا اعلام و تأکید کرده است که ضرب الاجل به قوت خود باقی است. سرگئی لاوروف وزیر امور خارجۀ روسیه گفت: «تا نیمۀ ماه اکتبر باید همۀ ستیزه جویان هیأت تحریر الشام از مناطق عاری از فعالیت نظامی خارج شوند و همۀ تسلیحات سنگین آنها نیز از منطقه بیرون برده شود.»
مکارون نوشت: «اردوغان هیچ چاره ای نداشت جز این که در خصوص ادلب با پوتین به توافق برسد و پیش شرط های وی را اگر چه برآورده کردنشان دشوار است، بپذیرد. اگر چه اردوغان اندکی زمان خریده است، اما روسیه برای انجام حملۀ ادلب مصمم است و روزی حمله را آغاز خواهد کرد.»
منبع: عرب ویکلی
ترجمه: خبرگزاری کردپرس – سرویس ترکیه
بیشتر بخوانید:
کارناوال برلین و روح قرارداد مونیخ 1938 / چنگیز آکتار
تشریح وضعیت نابسامان کردستان ترکیه در مصاحبۀ ریجن با مدیر سازمان حقوق بشر استانبول
آوارگان ایزدی در ترکیه؛ بی پناه و بی سرنوشت / نورجان بایسل
ترکیه با توافق ادلب زمان می خرد و زمین از دست می دهد / یاووز بایدار
منطقۀ حائل ادلب چه تأثیری برآیندۀ ترکیه در سوریه دارد؟ / پل ایدون
سرنوشت اوجالان در ترکیۀ گریزان از صلح / امبرین زمان
سخنگوی YPG در مصاحبه با ریجن: نخستین اولویت YPG بیرون راندن ارتش ترکیه از سوریه است
ادلب: آخرین نبرد / چنگیز آکتار
اردوغان؛ تزار بی رقیب اقتصاد ترکیه / فهیم تاشتکین
سکوت عجیب آنکارا در قبال سرکوب مسلمانان اویغور توسط چین / متین گورجان
نظر شما