به گزارش خبرنگار کردپرس، معدن طلای ساریگونی شهرستان قروه از سال 94 تا کنون با تعداد هزار و 34 نفر فعالیت خود را آغاز کرده که از این تعداد بنا به گفته های رئیس صنعت، معدن و تجارت کردستان 85 درصد آن بومی هستند. این در حالی است که این میزان را فرماندار قروه مطابق اعلام قبلی مسئولان معدن 76 درصد می داند و اما از نظر مشاور سرمایه گذار معدن 83 درصد از شاغلان در معدن بومی هستند. با این رقم های متفاوت واقعاً مشخص نیست آیا این ارقام واقعی اند یا اینکه تقریبی عددی اعلام می شود.

روند نادرست استخدامی ها

در هر صورت چه این آمار درست باشند چه نه! آنچه در خصوص نیروهای به کار گرفته شده در این معدن مورد اعتراض و انتقاد بوده؛ روند استخدامی آنان است نه بومی یا غیربومی بودن. مقوله ای که در کمیته مشورتی معدن طلا هم از جانب فرماندار و دادستان قروه به شدت مورد انتقاد قرار گرفت.

فرماندار قروه پروسه استخدام در معدن را نادرست دانست و به بحث استخدامی های سفارشی اشاره کرد. «اینکه یک نفر سرکار برود ایرادی ندارد اما باید بر مبنای اصول مرتبط و تخصص لازم باشد نه سفارش و در واقع پروسه استخدام درست پیش برود.»

به گفته «موحد امان اللهی» متأسفانه هر کسی که برای بررسی روند کار معدن می رود بعداً مطلع می شویم که همین فرد آشنایان خود را معرفی کرده و در معدن مشغول به کار شده اند و این هیچ دلیل اخلاقی ندارد.

او از اینکه در پروسه استخدام در معدن طلا نظر فرمانداری حذف شده انتقاد کرد. «در پروسه استخدام معدن طلا اعلام نظر و تأیید فرمانداری حذف شده و این در حالی است که هر فردی برای استخدام به معدن مراجعه می کند به آنان می گویند که اگر از طرف فرمانداری تأیید شوید شما را استخدام می کنیم!»

همچنین دادستان قروه هم با انتقاد از استخدامی های سفارشی در معدن طلای قروه از پیگیری این موضوع در راستای رعایت حقوق مردم گفت. به گفته «سید جلال حاجی نصیری» چطور می شود کارشناس اداره ای که برای نظارت بر معدن حضور پیدا می کند به بحث استخدامی ها می رسد و با سفارش آشنایان خود حرکت می کند؟!

مطابق اظهارات او استخدام افراد به نوبه خود ایرادی ندارد اما اینکه آیا واقعاً آن فرد سفارش شده نیاز بوده استخدام شود و یا اینکه تخصص لازم را داشته یا نه، جای بحث دارد.

پارتی بازی همیگشی

ماجرای استخدام در معدن طلا به گونه ای پیچیده است که در جریان بازدید اخیر معاون رئیس جمهوری از این معدن هم به آن اشاره شد. در این بازدید یکی از اعضای شورای روستای «داشکسن» از رئیس صنعت، معدن و تجارت کردستان پرسید که شما چه کرده اید برای مردم روستاهای اطراف این معدن؟ غیر از این است که تمام فامیل و دوست و آشنای خود را سر کار آورده اید؟ چرا وقتی برای مردم کاری نکرده اید مدام می گویید کار انجام شده؟! حقیقت را بگویید که چه تعداد از آشنایان خود را در این شرکت استخدام کرده اید؟! «محمد دره وزمی» هم در واکنش به این اعتراض اعلام کرد شما فکر کنید صد نفر از آشنایانم اینجا مشغول به کار شده اند! چرا انصاف ندارید؟ کجا کار نشده! درست است مشکلات وجود دارد اما باید جانب انصاف را هم داشت.

وعده هایی که خلاف قانون از آب درآمد

جدای از این موارد هرچه مسئله استخدامی در معدن طلا به جلو می رود پرده از یکسری موارد نادرست و غیرقانونی برداشته می شود. همانند اقدام پیمانکار برق در روستای «زنگ آباد» مبنی بر اینکه پیمانکار برای انجام کار خود در این روستا، وعده استخدام شدن تعدادی از اهالی روستا را داده و حتی در صورتجلسه ای این مسئله عنوان شده و به تأیید فرماندار وقت هم رسیده است. مقوله ای که به گفته مسئولان معدن طلا کلاهبرداری بوده و بدون اطلاع انجام شده و باید پیگیری شود که چرا چنین وعده غیرقانونی داده اند!

گزینه های تحمیلی به چه دلیل؟

گرچه مشاور سرمایه گذار معدن طلا گفته های مطرح شده در نشست کمیته مشورتی را تأیید کرد اما معلوم نیست در این میان چه خبر است که مسئولان معدن حاضر به پذیرش نیروهای سفارشی شده اند از یک طرف این احتمال زده می شود که امکان دارد برای تسهیل در کارهای خود استخدام سفارشی دارند و از طرف دیگر از وجود یکسری موارد پشت پرده سخن به میان می آید، مواردی که کنار آمدن با گزینه های تحمیلی تنها چاره کار است. هرچه هست باید دید آیا به صورت شفاف و اصولی بیان خواهد شد و از تکرار آن جلوگیری به عمل می آید یا نه؟

دلایل نامشخص جان باختن تعدادی از کارگران

از زمان فعالیت معدن 3 نفر از کارگران بومی منطقه در حین فعالیت کاری جان خود را از دست داده اند. در این میان علت مرگ که آیا بر اثر سهل انگاری کارگر بوده یا نبود امکانات ایمنی مشخص نشده و همین مسئله باعث اعتراض اعضای شورای چهار روستای «بهارلو، نی بند، جداقایه و داشکسن» گردید به طوری که در نامه ای خطاب به استاندار کردستان درخواست تحقیق و تفحص در این زمینه را داده اند.

در این نامه به مشخص شدن اینکه در زمان مرگ این افراد مسئول ایمنی چه کسی بوده و مدارکی که در این زمینه وجود دارد باید ارائه گردد، اشاره شده است.

همچنین اینکه مسئول ایمنی کجا و چه مدت آموزش دیده و آیا از طرف اداره کار دارای صلاحیت بوده یا نه از دیگر درخواست هایی است که اعضای شورای چهار روستای مذکور پاسخ به آن ها را ضروری می دانند.

گزینه استخدام در قانون معادن نیست

در قانون معادن هیچ اشاره ای به نحوه استخدامی در معادن نشده و مطابق اظهارات «محمد فاضلی» یکی از سهامداران شرکت زرکوه، معدن هیچگونه تعهدی در قبال استخدام افراد بومی ندارد و تا کنون هرچه بوده از نظر اخلاقی انجام شده و قانونی در این زمینه برای معدن تعیین نشده است.

البته شاید این تعهد اخلاقی ارزشمند باشد اما به نظر اکثر تحلیلگران اقتصادی بهترین سودی که معادن برای مردم خواهند داشت باز می گردد به بحث بازگشت 15 درصد حقوق دولتی به اعتبارات استانی برای توسعه منطقه و از این طریق نه تنها توسعه زیرساختی فراهم می شود بلکه اشتغال روستاییان را هم به همراه دارد./

* گزارش: زیبا امیدی فر