کردپرس- چه روزی بهتر از روز کریسمس برای هدف قرار دادن کردها در سوریه، در حالی که جهان غرب به دور میز شام برای خوردن بوقلمون می نشیند و از توجه به مصیبت هایی که در دیگر نقاط جهان روی می دهد روی گردان است؟ آیا این همان چیزی است که فرماندهان ارتش ترکیه- با حمله به خانه ای مملو از فعالان جوان در شهر کوبانی در روز 25 دسامبر با پهپاد مسلح- به آن فکر می کردند؟ این حمله باعث کشته شدن سه زن و دو مرد جوان شد.

زمانی که ترکیه به طور گزینشی دشمنان کرد خود را هدف قرار می دهد، ایالات متحده و دولت های اروپایی به ندرت درباره آن اظهار نظر می کنند. اما حمله به اعضای جوانان انقلابی سوریه که در زبان کردی «جوانن شورشگر» خوانده می شود، نشان‌دهنده سطح جدیدی از تشدید کارزار نظامی مداوم ترکیه علیه گروه‌های کرد وابسته به اداره خودگردان کردی، تحت حمایت ایالات متحده در شمال شرق سوریه است. اقدامی که مستقیماً با هدف تعمیق اختلافات بین کردها صورت گرفته است.

مظلوم کوبانی، فرمانده کل نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) در یک رشته توئیت این حمله را محکوم کرد و از سازمان ملل خواست که ترکیه را وادار کند به «سیاست ارعاب این کشور علیه غیرنظامیان پایان داده و خصومت‌هایی را باعث تضعیف ثبات می شود کنار بگذارد.»

دو تن از قربانیان حمله روز کریسمس، دو خواهر ساکن روستای کوچکی در نزدیکی کوبانی بودند. هر دو مرد کشته شده در این حمله ترکیه عرب بودند. به گفته صالح مسلم، یکی از رهبران کهنه کار کرد سوریه و عضو شورای اجرایی حزب اتحاد دموکراتیک (PYD) که در اداره خودگردان کردی مشارکت دارد، هیچ یک از آنها درگیر هیچ گونه اعمال خشونت آمیز علیه ترکیه نبوده اند. صالح مسلم به المانیتور گفت: «قربانیان همه غیرنظامی بودند. آنها جوانانی بودند که کمپین هایی را برای دور نگه داشتن جوانان از مواد مخدر و جرم سازماندهی می کردند.»

اداره خودگردان کردی در شمال شرق سوریه از عبدالله اوجالان، رهبر زندانی حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) الهام می‌گیرد که از سال 1984 با ارتش ترکیه در حال جنگ است و در ابتدا برای استقلال و اکنون برای خودگردانی تلاش می کند.

بسیاری از کادرهای ارشد اداره خودگردان از پ.ک.ک به شمال شرق سوریه منتقل شده اند. «جوانان انقلابی» مانند شاخه های همنام آن در ترکیه، وظیفه اشاعه ایدئولوژی اوجالان و جذب نیرو برای ادامه جنبش او را بر عهده دارد. با این حال، اعضای آن با اقدامات خرابکارانه علیه شورای میهنی کرد سوریه موسوم به (KNC) و سایر اقدامات مخرب از جمله ارعاب روزنامه‌نگاران مرتبط بوده‌اند. نهادهایی مانند « اقدام سوریها برای حقیقت و عدالت» که یک گروه مستقل برای گزارش نقض حقوق در سوریه است، این اقدامات را مستند کرده است.

ترکیه مدعی است که همه آنها بخشی از « پ.ک.ک» هستند که توسط ایالات متحده و اتحادیه اروپا به عنوان یک سازمان تروریستی شناخته شده است. ترکیه ادامه حملات نظامی خود از جمله سه تهاجم گسترده علیه کردهای سوریه را بر این اساس توجیه کرده است.

اکنون ترکیه امیدوار است با هدف قرار دادن جوانان انقلابی سوریه بتواند از تنش‌های فزاینده بین اداره خودگردان کردی در شمال شرق سوریه و دولت اقلیم کردستان عراق بهره برداری کند. ترکیه از طریق حملات مداوم خود علیه پ‌.ک‌.ک در کردستان عراق به ایجاد چنین اختلافاتی کمک کرد. همزمان، ترکیه به دنبال دامن زدن به بی اعتمادی میان کوبانی و پ‌ک‌ک بوده است. رسانه‌های طرفدار دولت ترکیه شایعات بی‌اساسی مبنی بر برکناری او به عنوان فرمانده کل نیروهای دموکراتیک سوریه منتشر می‌کنند. تداوم حملات ترکیه به شهر کوبانی- جایی که ائتلاف نظامی ایالات متحده و نیروهای دموکراتیک سوریه برضد دولت اسلامی در آن شکل گرفت و توجه به این مسئله که فرمانده نیروهای SDF نیز اهل این شهر است – می تواند نشان دهنده تمرکز همزمان ترکیه بر چنین نماد کردی و نفوذ اطلاعاتی آنکارا در این شهر باشد.

اعضای جوانان انقلابی در اوایل این ماه تظاهراتی را روی پل معلقی که گذرگاه مرزی سمالکا در سوریه را به گذرگاه فیش خابور در عراق متصل می کند، برگزار کردند. آنها در اعتراض به عدم تحویل اجساد سه جنگجوی کرد سوری عضو پ.ک.ک از سوی مقامات اقلیم کردستان تجمع کردند که تابستان گذشته در درگیری با نیروهای پیشمرگه حزب دموکرات کردستان عراق کشته شدند. مادران شبه نظامیان کشته شده از چند ماه پیش در گذرگاه مرزی سمالکا دست به تحصن زده اند.

به گفته صالح مسلم، تظاهرات زمانی به خشونت تبدیل شد که مقامات امنیتی اقلیم کردستان در مرز شروع به پرتاب سنگ و گاز اشک آور به سوی جوانان کردند. جوانان عضو این گروه نیز سنگ ها را به سوی نیروهای اقلیم کردستان پرتاب کردند و علیه حزب دموکرات کردستان عراق که حاکم اصلی بر اقلیم کردستان بوده و از متحدان نزدیک آنکارا است، شعار دادند. اما مقامات اقلیم کردستان به صورتی غیررسمی، روایت دیگری از این اتفاق ارائه کردند و گفتند که جوانان انقلابی به خشونت دامن زده اند. ویدئویی که توسط آژانس خبری طرفدار حزب اتحاد دموکراتیک سوریه به نام ANHA منتشر شده است، نشان می‌دهد که جوانان نقاب‌دار در حال پرتاب سنگ به سمت اقلیم کردستان هستند اما مشخص نیست چه کسی در ابتدا اقدام به پرتاب سنگ کرده است.

در هر صورت، پاسخ حکومت اقلیم کردستان به این اعتراضات نامتناسب و غیر قابل توضیح بود؛ اقلیم کردستان گذرگاه فیش خابور/سمالکا و گذرگاه دیگری در همان نزدیکی به نام الولید را که بیشترین حجم تجارت میان اقلیم کردستان و شمال شرق سوریه از طریق آنها صورت می گیرد مسدود کرد.

واشنگتن مجبور به مداخله شد. یک مقام ارشد آمریکایی هفته گذشته با مسرور بارزانی نخست وزیر اقلیم کردستان تماس گرفت. به دنبال این مداخله به حدود 38 کامیون حامل کمک های بشردوستانه اجازه داده شد از کردستان عراق به شمال شرق سوریه حرکت کند. با این حال، ممنوعیت کلیه ترددها، به جز کامیون های حامل تجهیزات برای نیروهای ائتلاف در شمال شرق سوریه، همچنان پابرجاست. مشخص نیست دولت اقلیم کردستان چه زمانی یا با چه شرایطی این گذرگاه های مرزی را باز خواهد کرد. سخنگوی دولت اقلیم کردستان، تا زمان انتشار به درخواست المانیتور برای اظهار نظر در این باره پاسخ نداد.

یکی از سخنگویان وزارت امور خارجه آمریکا در پاسخ به سوالی درباره حمله پهپادی ترکیه به کوبانی، به المانیتور گفت: «ما گزارش‌هایی در مورد حمله پهپادی در نزدیکی کوبانی در روز 25 دسامبر شنیده‌ایم. ما همچنان از همه طرف‌ها می‌خواهیم تنش‌زدایی کنند.»

سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در خصوص بسته شدن گذرگاه های مرزی افزود: «ما از مقامات می خواهیم تا دسترسی ایمن، به موقع و بدون مانع را برای همه نیازمندان فراهم کنند.»

سازمان ملل در بیانیه ای اعلام کرد که ممکن است بسته شدن این گذرگاهها به عملیات بشردوستانه در شمال شرق سوریه که به 1.8 میلیون نفر کمک می کند آسیب برساند. دیپلمات های غربی از موضع دولت اقلیم کردستان خشمگین هستند زیرا این اقدام اربیل محدودیت های موجود در کمک رسانی به مردم سوریه را به دلیل سنگ اندازی های مستمر روسیه و چین در شورای امنیت سازمان ملل تشدید می کند.

حکومت اقلیم کردستان بلافاصله پس از اعلام اداره خودگردان در شمال و شمال شرق سوریه توسط PYD در سال 2012، گذرگاه فیش خابور را مسدود کرد. این مسئله تا حدی به دلیل فشار ترکیه بود اما از دلایل دیگر آن می توان به سابقه بیزاری حزب دموکرات کردستان عراق از اوجالان و پ.ک.ک اشاره کرد. همچنین حزب دموکرات معتقد است اکثر کردهای سوریه پیروان مرحوم ملا مصطفی بارزانی، بنیانگذار حزب دموکرات کردستان عراق هستند.

میانجیگری ایالات متحده در بحبوحه حملات داعش در سراسر عراق و سوریه به این وضع خاتمه داد و پشت سر آن زمینه معامله نفت خام تولید شده در منطقه تحت کنترل اداره خودگردان کردی که بیشتر میادین نفتی سوریه در آن قرار دارد، فراهم شد تا به قیمت بسیار پایین تری در اقلیم کردستان به پول تبدیل شود.

اکنون زنگ هشدار بازگشت به وضعیت پیشین، با ادامه استراتژی آنکارا در ایجاد تنش میان اقلیم کردستان و PYD و نیز ایجاد فشار حداکثری بر کردستان سوریه و منزوی کردن آن شنیده می شود.

منبع: المانیتور

خبرگزاری کردپرس