خیلی ها این روزها مطالب زیادی درباره این که اقتصاد عراق از سقوط قیمت نفت ضربه خورده مطاله کرده اند. بحران سیاسی عراق اکنون تا حدودی پایان یافته است زیرا تقابل تاکتیکی برای انتخاب کسی مانند مصطفی کاظمی، رییس سابق سرویس اطلاعات این کشور بعد از انتخاب ناموفق دو نامزد دیگر، به عنوان نخست وزیری عراق پایان یافته است. مقابله با کرونا ویروس و کاهش قیمت نفت و دیگر مشکلات عراق بر گردن ثامر الغضبان، وزیر نفت افتاد که به دلیل غیبت خودخواسته عدال عبدالمهدی، نخست وزیر مستعفی عراق عملا مقام ریاست دولت عراق را پیدا کرده بود. دولت عراق با پشت پا زدن به همه زمینه های قبلی، همه پرداخت ها به دولت اقلیم کردستان عراق را دو هفته پیش متوقف کرد. اگر بخواهیم به عدد نشان دهیم، باید گفت که اقلیم کردستان عراق به ماهانه 900 میلیون دلار نیاز دارد تا دولت به کار خود ادامه دهد که از این مبلغ 380 میلیون دلار آن از طریق دولت مرکزی عراق تامین می شد و قطع این مبلغ، مقامات دولت اقلیم کردستان و نیروهای پیشمرگ را به زحمت انداخته است. اربیل حتی قبل از همه گیر شدن کرونا و کاهش 60 درصدی قیمت نفت نسبت به ماه فوریه 2020، برای پرداخت حقوق کارمندان خود با مشکل روبه رو شده بود. برای مثال؛ حقوقی که کارکنان خدمات عمومی دولت اقلیم کردستان ماه آوریل گذشته دریافت کردند حقوق ماه دسامبر 2019 آنها بود.

اعلام تبدیل شدن دولت قبلی به دولت موقت در ماه ژانویه، باعث بوجود آمدن موج جدید فعالیت های سیاسی شد و هیئتی از دولت اقلیم کردستان عراق به ریاست آوات شیخ جناب، وزیر دارایی اقلیم کردستان، با هدف تقویت روابط میان اربیل و بغداد به پایتخت عراق سفر کرد. اقلیم کردستان عراق سرمایه گذاری سیاسی زیادی کرده است تا از کاهش بودجه صدمه نبیند. اقلیم کردستان عراق که همچنان زخم مبارزه قهرمانانه اش با داعش را به دوش می کشد، از سه سال پیش اقداماتی ریاضت گونه یا آنگونه که گفته شده، ذخیره حقوق سه سال پیاپی کارمندان را از سال 2016 در پیش گرفته بود و فقط از ماه مارس 2019 بود که اعلا کرد وارد دوره جدیدی شده که می تواند حقوق کارمندان خود را به صورت تمام و کمال و سر وقت پرداخت کند.

با این وجود، این مسائل برای تولید نفت خام اقلیم کردستان به چه معناست؟ قبل از هر چیز، مقامات اقلیم کردستان عراق به طور صریح اعلام کرده اند به توافق گروه اپک پلاس می پیوندند و کاهش 23 درصدی تولید نفت خام عراق توسط اقلیم کردستان عراق نیز رعایت خواهد شد. با توجه به این که تولید ماه اکتبر 2018 به عنوان پایه تولید اوپک پلاس در نظر گرفته خواهد شد، عراق در کل باید در ماه می- ژوئن روزانه یک میلیون بشکه از تولید نفت خام بکاهد. این به معنای کاهش قابل توجه 200 تا 300 هزار بشکه نفت خام از تولیدات این ماده در اقلیم کردستان خواهد بود. این مسئله به تعهدی دردآور برای اقلیم کردستان تبدیل شده که دستمزد شرکت های نفتی خارجی را حدود 9 ماه و به عبارتی تا سال 2021 به تعویق انداخته است.

جالب است که میزان نفت خامی که قرار است دولت اقلیم کردستان بر اساس توافق اپک پلاس کاهش دهد برابر با 250000 بشکه ای است که لازم است در برابر دریافت سهم بودجه از عراق تحویل دولت فدرال این کشور دهد. از قبل هم موضوع انتقال این مقدار نفت به دولت مرکزی به موضوعی داغ در پارلمان عراق تبدیل شده است. گروهی از نمایندگان پارلمان عراق اعتراضی رسمی علیه فوادحسین، وزیر کرد دارایی عراق که قرار بود نقش مهمی در همزیستی مسالمت آمیز میان اربیل وبغداد ایفا کند، ثبت کرده اند و وزارت دارایی عراق را متهم کرده اند که در سال 2019 حدود 5 میلیارد دلار را صرف کمک به اقلیم کردستان( به عنوان سهم اربیل از بودجه عراق) کرده است در حالی که اربیل از تحویل روزانه 250000 بشکه نفت خام به بغداد خودداری کرده است.

اقلیم کردستان عراق در کنار کاهش شدید قیمت نفت و اختلافات عمده اش با دولت فدرال عراق، با مشکل تحریم شرکت تجاری روسنفت از سوی آمریکا روبه رو شده است زیرا این شرکت عامل اصلی انتقال نفت خام اقلیم کردستان به بازارهای جهانی است. با این حال، شرکت تجاری روسنفت به سبب معامله پیش فروش نفت سال 2017 خود با دولت اقلیم کردستان عراق که نفت کرکوک را هم به سبد خود اضافه کرده، بعد از تحریم های آمریکا در بازار کمتر ظاهر شده است. روسنفت همه دارایی های خود را در ونزوئلا فروخته است که به همین خاطر هم شاید مورد تحریم آمریکا قرار گرفته بود. این شرکت اکنون انتظار دارد که حالا که ونزوئلا را ترک کرده، مقامات آمریکایی نیز تحریم ها را علیه این شرکت بردارند و به قول خود عمل کنند.

ممکن است تنها راه برای اقلیم کردستان یافتن یک شریک مشتاق از میان شرکت های طراز اول دنیا و بستن قرار دادهای پیش فروش دیگری با آنها باشد. اربیل تا آن موقع، باید از ابزارهای سیاسی موجود مانند درخواست از سازمان ملل برای مداخله میان کردها و بغداد استفاده کند تا از وضعیت موجود خلاصی پیدا کند. رهبران اقلیم کردستان عراق، با توجه به اعتصاب کارکنان بخش بهداشت و سلامت این منطقه به همراه احتمال بروز اعتراضات دیگر، باید زیرساخت نفت و گاز این منطقه را از صدمات احتمالی ناشی از حمله به زیرساختها و خطر از دست رفتن زیرساخت های منطقه محافظت کنند زیرا هر حمله ای بحران اقتصادی کنونی را بدتر می کند.

منبع: اویل پرایس

ترجمه: خبرگزاری کردپرس- سرویس جهان

کد خبرنگار: 40101