به گزارش کردپرس، از زمان انتخاب مجدد رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، حملات این کشور به مناطق تحت کنترل کردها در شمال شرق سوریه تشدید شده است. دشمنی مداوم اردوغان با کردهای سوریه هر روز بیشتر آشکار می شود. به عنوان مثال، مقامات ترکیه ای که بخش هایی از شمال غرب سوریه را تحت کنترل دارند، در اوایل سال جاری، حتی از دادن مجوز به کاروان های بشردوستانه برای عبور از مناطق زلزله زده تحت کنترل کردها خودداری کردند. اردوغان با پیروزی اخیر خود جسورتر شده و به احتمال زیاد به سیاست های تهاجمی خود در قبال کردهای سوریه ادامه خواهد داد.
درست است که کردهای سوریه به دلیل گروه کوچکی از نیروهای آمریکایی در سوریه از سال 2015، از حمایت ایالات متحده برخوردارند اما اکنون مشخص شده که خودگردانی کامل کردها که با حضور نظامی آمریکا میسر شده، مطمئن به نظر نمی رسد. اگرچه ایالات متحده مدعی است که هیچ برنامه فوری برای خروج از سوریه ندارد اما به دلیل جنگ در اوکراین و چالش های استراتژیک برای آمریکا از سوی چین، تمرکز این کشور تغییر کرده است. در نتیجه، سوریه دیگر اولویت اصلی واشنگتن نیست و کردها نمی توانند تنها به حمایت بلندمدت ایالات متحده تکیه کنند.
در این مرحله، تنها راه حل قابل اجرا و طولانی مدت برای تامین امنیت کردهای سوریه، توافق سیاسی با حکومت بشار اسد، رئیس جمهور سوریه است. کردهای سوریه همانند همتایان خود در عراق، در نهایت باید زمینه مشترکی با دمشق بیابند تا بقای خود را تضمین کنند. با این حال، دستیابی به این هدف کار ساده ای نیست زیرا رویای کردها برای حفظ یک موجودیت خودگردان در یک کشور فدرال سوریه نه تنها از سوی ترکیه، بلکه توسط خود حکومت نیز که مخالف وجود هرگونه منطقه خودگردان در داخل کشور است، تهدید می شود. با این وجود، زمینه های بالقوه ای برای همکاری متقابل وجود دارد که دمشق و کردها بهتر است آن را مورد بررسی قرار دهند.
دولت سوریه و کردها در طول بحران کشور، علیرغم وقوع تقابلات اندک، از رویارویی گسترده با یکدیگر امتناع کرده اند. تفاهم ضمنی بین اسد و کردها بر سر نحوه اداره منطقه ای که ارتش سوریه در سال 2012 از آن عقب نشینی کرد، وجود داشته است. به عنوان مثال، کارمندان دولت مرکزی در این منطقه همچنان از دمشق حقوق دریافت می کردند و دولت کنترل فرودگاه شهر کردنشین قامیشلو و همچنین برخی مراکز امنیتی در این شهر تحت کنترل کردها را حفظ کرده است. این درک متقابل موجود می تواند به عنوان مبنایی برای مذاکرات مفصل آینده میان دو طرف مورد توجه قرار گیرد.
اگرچه بشار اسد قول داده است که «هر وجب» از خاک کشورش را پس بگیرد اما در حال حاضر فاقد داشتن نیروی لازم برای این کار است چرا که بیش از یک دهه جنگ، به شدت به نیروهای مسلح سوریه آسیب رسانده و آن را تضعیف کرده است. ادغام نیروهای کارآزموده کرد در ارتش سوریه مزیت قابل توجهی برای دمشق خواهد داشت. کردها برای محافظت از خود در برابر حمله ترکیه به کمک نیروهای بشار اسد نیاز دارند و متقابلا ارتش سوریه کردها را برای اداره و کمک به تامین امنیت شمال سوریه مفید خواهد یافت.
هر دو طرف برای رسیدن به یک توافق سودمند باید واقعیت های خاصی را بپذیرند. کردها باید بدانند که با توجه به شرایط کنونی- به دلیل مخالفت ترکیه و حمایت محدود ایالات متحده و غرب- خواسته های آنها برای دریافت خودگردانی گسترده در یک کشور فدرال غیرمتمرکز در سوریه و حفظ نیروهای کرد به عنوان یک نهاد نظامی مستقل قابل قبول نخواهد بود. در مقابل، بشار اسد باید بپذیرد که علیرغم اینکه با پیروز از جنگ داخلی بیرون آمده است اما نمی تواند با همان ذهنیت مقتدرانه قبل از جنگ سوریه را اداره کند. علاوه بر این، خواستههای کردها غیرمنطقی نیست. دو میلیون کرد در سوریه که 10 تا 15 درصد از کل جمعیت این کشور را تشکیل می دهند به دنبال میزان قابل توجهی از خودگردانی نیستند که حتی قبل از جنگ داخلی از آنها دریغ می شد. دمشق می تواند برخی از خواسته های اساسی کردها مانند حقوق فرهنگی و نوعی خودگردانی امور محلی را برای آنها برآورده کند.
سوریه جامعه ای متنوع و متشکل از اعراب سنی، کرد، آشوری، ارمنی، ترکمن، علوی و ایزدی است. همه طرف ها باید بدانند که تلاش های جمعی برای بازسازی سوریه و تضمین رفاه همه گروه های قومی آن ضروری است. نقطه شروع این تلاشها می تواند گرد هم آمدن دولت سوریه و کردها باشد زیرا بیشترین قلمرو سوریه در اختیار کردها و دولت سوریه است. شایان ذکر است که در دهه 2000، زمانی که اردوغان حزب عدالت و توسعه را به پیروزی رساند و اولین دولت خود را تشکیل داد، یک معامله واقعی با PKK ممنوع الفعالیت انجام شد. این امر منجر به اعطای برخی حقوق فرهنگی به کردها مانند استفاده از زبان کردی در شبکه ها، آموزش و رسانه های چاپی شد. پ.ک.ک در مقابل، خواستههای خود را برای ایجاد یک کیان مستقل کردی جداگانه کنار گذاشت. اگر ترکیه و کردها توانسته اند به نوعی توافق برسند، دلیلی وجود ندارد که بشار اسد و کردهای سوریه نتوانند این کار را انجام دهند. این کار مستلزم تلاش صادقانه و اعتماد از هر دو طرف است.
منبع: اینترنشنال پالسی دایجست
نظر شما