فردا 31 مارس انتخابات شهرداری ها و شوراهای شهر در سراسر ترکیه برگزار می شود. انتخاباتی که یکی از عجیب ترین انتخابات ترکیه خواهد بود.

پس از شکست سنگین اپوزیسیون ترکیه در انتخابات ماه می، تمامی ائتلاف های میان احزاب اپوزیسیون ترکیه در هم شکستند. شکست اپوزیسیون نه تنها باعث شکاف عمیق میان رهبران اپوزیسیون ترکیه شد، بلکه شکاف های عمیقی در میان مقامات و اعضای احزاب نیز به وجود آورد. در ابتدا مرال آکشنر رهبر حزب خوب اعلام کرد که از ائتلاف ملت جدا می شود و قصد دارد در انتخابات آتی در 31 مارس نامزد های خود را به طور مستقل معرفی کند. همین امر باعث شکاف و درگیری میان اعضای حزب خوب شد که در نتیجه آن بسیاری از مقامات و اعضای این حزب در استان های مختلف از آن جدا شده و به حزب جمهوری خواه خلق (CHP)، حزب عدالت و توسعه (AKP) و حزب ظفر پیوستند. 

پس از حزب خوب درگیری ها در میان مقامات CHP به عرصه عمومی رسید و اخباری از نشست های مخفیانه اکرم امام اوغلو و تیم طرفدار او برای برکنار کردن کمال قلیچدار اوغلو منتشر شد. نتیجه این درگیری ها برگزاری کنگره حزب و برکناری قلیچدار اوغلو از ریاست حزب و روی کار آمدن اوزگور اوزل رهبر جوان و میانه رو شد. اتفاقی که هیچگاه به واقع از سوی رهبر سالمند حزب پذیرفته نشد و او همچنان در دفتر کار خود در آنکارا به فعالیت های سیاسی و دسیسه چینی برای رقبای سیاسی جوانش ادامه می دهد. این موضوع حزب مادر اپوزیسیون ترکیه را به دو بخش قلیچدار اوغلوچی ها و امام اوغلو چی ها تقسیم کرد. 

در میان حزب برابری و دموکراسی خلق ها (دم پارتی) حزب جایگزین حزب دموکراتیک خلق ها (HDP) نیز شکاف هایی که پیش از انتخابات به وجود آمده بودند، کم کم عمیق تر شدند. سیاست کلی حزب بر این قرار گرفت تا به دلیل تداوم سیاست های ملی گرایانه از سوی CHP و سایر احزاب اپوزیسون که کمترین توجهی به حل مسئله کرد نداشتند، این حزب به طور مستقل در انتخابات ماه مارس شرکت کند. صلاح الدین دمیرتاش رهبر در بند HDP نیز در همان هفته های پس از انتخابات ماه می به طور رسمی از فعالیت سیاسی کناره گیری کرد.

شماری از مقامات و رهبران تندروی حزب که نزدیکی بیشتری با PKK دارند، شعار آزادی برای عبدالله اوجالان رهبر PKK را در هر کوی و برزنی فریاد زدند و خواستار آزادی فیزیکی او شدند. این گروه همان هایی هستند که خواستار استقلال کامل حزب برای شرکت در انتخابات ماه مارس و عدم حمایت از هیچ نامزد ائتلافی اند. در برابر این گروه که طرفداران و قدرت زیادی در داخل حزب دارند، گروه میانه روی دیگری از جمله احمد ترک نامزد شهرداری ماردین، صلاح الدین دمیرتاش و لیلا زانا سیاستمدار کرد و زندانی سیاسی سابق قرار دارند. آنها اعتقاد دارند که شعار اوجالان برای حل مسئله کرد کافی نیست و سیاستمداران کرد باید بر سر میز مذاکره با احزاب و قدرت های حاکم بر ترکیه بنشینند و رواداری کنند. این موضوع در هفته ای که گذشت باعث بالا گرفتن جدال های لفظی در میان مقامات دم پارتی شد تا حدی که تولای حاتم اوغولاری رئیس مشترک حزب در یک برنامه تلویزیونی اعلام کرد که حتی اگر نامه پیشنهادی از سوی دمیرتاش ارسال شود، حزب کار خود را بر اساس تصمیماتی که پیشتر گرفته انجام خواهد داد و نمی خواهد سیاستی موازی در پیش بگیرد. 

صلاح الدین دمیرتاش و احمد ترک در اظهاراتی جداگانه راه حل مسئله کرد در ترکیه را در مذاکره با حزب حاکم و اوجالان اعلام کرده بودند. با این حال سزائی تملی نماینده پر نفوذ و تندروی دم پارتی که نام اوجالان از زبانش نمی افتد، در میتینگ تبلیغاتی حزب با مخاطب قرار دادن دمیرتاش و احمد ترک گفت: «شما دیگر نمی توانید با طناب اردوغان به چاه بروید. کسانی که با طناب اردوغان به چاه می روند، جایشان همان پایین است. کلید حل مسئله کرد تنها در دستان اوجالان و در امرالی است.»

گلتان کیشاناک، سیاستمدار در بند کرد و نامزد مشترک شهرداری آنکارا نیز احتمال آغاز یک روند حل مسئله جدید را پس از انتخابات بسیار بعید دانست.

با همه این توصیف ها، فردا 31 مارس انتخابات شهرداری ها در ترکیه برگزار می شود. انتخاباتی که به جز دو حزب حاکم یعنی AKP و حزب حرکت ملی (MHP) باقی احزاب به طور مستقل در آن شرکت می کنند. کردها مصمم هستند تا در این انتخابات قدرت خود را به نمایش بگذارند و میزان آرای واقعی خود را نشان دهند. آنها می گویند، حالا که قرار نیست CHP از ما حمایت کند و تنها در دوره انتخابات به دنبال رای ما است، برای ما هم فرقی ندارد که اکرم امام اوغلو شهردار استانبول شود یا مراد کوروم نامزد اردوغان و دولت باغچه لی. یعنی «دیگی که سر من در آن نجوشد، می خواهم سر سگ در آن بجوشد.» 

نتایج نظرسنجی های انتخاباتی تا امروز نشان داده اند که در شهرهای استانبول، آنکارا و ازمیر همچنان آرای CHP بالاتر است. اما انتخابات پیشین نشان داد که اردوغان برای فریب افکار عمومی به راحتی با شرکت های نظرسنجی توافق کرده و نتایج نادرست را منتشر می کند. آنچه که مسلم است، اگر کردها و طرفداران حزب خوب به امام اوغلو رای ندهند، این رهبر جاه طلب به سختی می تواند دوباره بر مسند شهرداری استانبول بنشیند. شرایط در آنکارا از این هم پیچیده تر است، زیرا پس از زمین لرزه سال پیش شمار زیادی از زلزله زده ها به این شهر کوچ کرده اند که حالا معلوم نیست آنها به چه کسی رای خواهند داد. 

در استان های کردستان ترکیه نیز وضعیت مبهمی وجود دارد. اگرچه دم پارتی نشان می دهد که بیشتر کردها طرفدار آن هستند، اما در بسیاری از مناطق دور افتاده و فرودست این AKP است که با تبلیغات، دادن پول و وعده و وعید زمام امور را به دست دارد. از سوی دیگر اخبار زیادی از اعزام نظامیان به شهرهای کردستان ترکیه از سوی دولت برای شرکت در انتخابات و دستکاری نتایج آن منتشر می شود. در استان های زلزله زده وضع از این هم بدتر است، زیرا هنوز معلوم نیست چه تعداد جمعیت ساکن در منطقه وجود دارد و چه کسانی رای می دهند. 

آنچه که مسلم است، فردای انتخابات معلوم می شود، آیا این آخرین انتخابات اردوغان است و هنوز امیدی برای احزاب اپوزیسیون ترکیه باقی مانده است، یا این آخرین انتخابات برای اپوزیسیون است و هر آنکه مخالف اردوغان است. 

سرویس ترکیه - زهرا کمیجانی