دنیا هنوز زیباست / مرتضی حاتمی

سرویس کرمانشاه _ "نویسنده مجموعه داستان نیوکاسل، در نگارش داستان ها محور اجتماعی بودن و بعد سیاست زدگی را مورد تمرکز قرار داده و و لایه هایی از دنیای ذهنی و اجتماعی انسان امروز را با مخاطبش به اشتراک خوانش گذاشته است".

آرش محمودی را تا به حال ندیده ام و تنها چند داستان و متن از او در هفته نامه نقدحال و ... خوانده ام. نویسنده و روزنامه نگاری که در صفحه ی آخر هفته نامه «نقدحال» ستونی خواندنی داشت و اکنون در بخش ادبی آوای کرمانشاه، با این هفته نامه همکاری دارد.
تابستان ۹۸ کتاب «نیوکاسل» را از کتابفروشی (؟)رو به روی پارکینگ شهرداری کرمانشاه خریدم. کتابفروش، تسلطی عالی بر کتاب و جامعه ی کتاب خوان داشت و حرفه ای به نظر می رسید.
راستش موفقیت های نویسنده در مسابقات داستان نویسی و آشنایی نسبی با قلم و نوع نگارشش، مرا مجاب کرد که کتاب را بخرم، زیرا مطمئن بودم که در آن داستان های برگزیده و تقدیری اش را خواهم خواند.پیش از این تمام کتاب های استاد «اسماعیل زرعی» را از نمایش گاه کتاب خریده و خوانده بودم و کتاب نیوکاسل را با انگیزه ای تازه خریدم.
کتاب از ۹ داستان کوتاه تشکیل شده با موضوعات اجتماعی و سیاسی ... انسان معاصر.
کتاب را خواندم...لذت بردم. وحشت کردم و نویسنده را به خاطر جسارت و قلمش تحسین.
نویسنده ی جوان، در این مجموعه؛ خشونت های فردی و اجتماعی و سیاسی را به عنوان شاکله هایی در اندیشه، مورد توجه و محور قرار داده است.
در ادبیات داستانی، بهره گیری از خشونت در دو مساله ی خشونت علیه خود و خشونت علیه دیگران سال هاست که معمول شده و نویسندگان و رمان نویسانی در دهه های گذشته و معاصر آثاری را منتشر کرده اند که در ادامه به طور مختصر به آن اشاره می کنم:
نویسندگان کرمانشاهی:
• دهقانان/منصور یاقوتی
• سلول۱۸/ علی اشرف درویشیان
• نفس تنگی/فرهاد حیدری گوران
سایر نویسندگان ایرانی
• صادق هدایت/بوف کور، زنی که شوهرش را گم کرد.
• صادق چوبک/سنگ صبور
• رضا براهنی/چاه به چاه، بعد از عروسی چه گذشت؟ ، آواز کشتگان، رازهای سرزمین من
• غزاله علیزاده/ بخش های از رمان «خانه ادریسی ها»
• رضا زنگی آبادی/شکار کبک
• احمد دهقان/من قاتل پسرتان هستم.، سفر به گرای 270 درجه
• هرمز شهدادی/شب هول
• ناصر ایرانی/زنده بادمرگ
• شهریار مندنی پور/شرق بنفشه
• داوود غفارزادگان/فال خون
• محمدرضا کاتب/هیس
و نمونه هایی دیگر. البته در این یادداشت آثار نویسندگان خارجی مورد بررسی قرار نگرفته است.
در آثار یادشده در قالب های مجموعه داستان، داستان بلند و رمان، نویسندگان به بیان و پردازش خشونت هایی علیه خود و دیگران در فضاهایی چون زندان و سلول و روستا، خانه، مناطق جنگی و ... می پردازند و فضای داستان و رمان را به این سمت و سو مسیر داده اند که البته نمونه هایی موفق و تاثیرگذار در ادبیات داستانی ایران به شمار می روند.

در «نیوکاسل» خشونت هایی از جنس تحقیر؛ تجاوز جنسی؛ زجرکشی؛قتل؛صحنه ی اعدام، فشارهای روحی و روانی از جانب مأموران امنیتی؛ خیانت در زناشویی؛ خشونت و توهین بر جسد و... دیده می شود که نمونه هایی اند از کلکسیون رنج و درد و خشونت در این مجموعه داستان.
داستان ها هر کدام به نوعی خشونتی را در خود پنهان دارند که گاه تا مرز انفجار و تنفر؛ مخاطب را پیش می برد. رفتارهای انسان ها با هم و نوع خشونت های به کار رفته در سطرها و لایه ها و شخصیت های انسانی و حتی حیوانی به گونه ای است که هیجان و شوق ادامه ی خوانش با حضور تعلیق و گره گشایی در خواننده را تقویت می کند تا به پایان داستان برسد.
در این یادداشت، به نقد ساختاری داستان ها و اصول و عناصر داستانی و نوع تکنیک و زبان نوشتاری و قدرت قلم در متن و زوایای برخی موضوعات تکراری و لغزش های ویرایشی در داستان نمی پردازم، اما آن چه که برایم مهم است نوع نگاه و اندیشه ی حاکم بر مجموعه داستان نیوکاسل است این که نویسنده چرا بر محور رنج و خشونت در کلیت کتاب دست گذاشته را می توان واکاوی نمود. نویسنده، در نگارش داستان ها محور اجتماعی بودن و بعد سیاست زدگی را مورد تمرکز قرار داده و و لایه هایی از دنیای ذهنی و اجتماعی انسان امروز را با مخاطبش به اشتراک خوانش گذاشته.
از اهداف و کارکردهای ادبیات، تقویت و انتشار التذاذ ادبی در روح و روان مخاطب است زیرا نقش التذاذی در ادبیات ؛ در طول تاریخ ثبت و ماندگار شده تا مخاطب در لابه لای سطرها و ابیات با شخصیت و مؤلف همذات پنداری و با لذت و شعف و آرامش تا پایان با اثر را دنبال کند.
اما در این کتاب،خواننده آرامش روانی و روحی خود را تحت تاثیر فضاهای ترس ناک و خشونت زده و پر استرس قرار می دهد و وحشت و زخم و درد و اندوه را عمیقن را درک می کند.
کتاب در ژانر پلیسی و معمایی و صرفن سیاسی و ادبیات زندان نوشته نشده. نویسنده با بهره گیری از دانش داستانی و موضوعاتی که ریشه در اجتماع انسان معاصر دارد، این مجموعه را پدید آورده و منتشر کرده است.
اما سؤالی مطرح می شود که نقش و رفتار ادبی مؤلف در مقابل جوامع هدف آثارش چیست؟

آیا انتقال خشونت به جای لذت در ادبیات و انتشار آن، لازم است؟
آیا نمی توان موضوعاتی دیگر با محورهای امید و پویایی و نشاط و سرزندگی در داستان به کار برد و منتشر نمود؟
اصلن نویسنده چه مسئولیتی در قبال مخاطبانش با بیان ادبیات خشن دارد؟
و سؤالاتی دیگر از این دست...
اما من در این یادداشت کوتاه به دنبال پرسش و پاسخ از جانب نویسنده و مخاطبان و در نهایت قضاوت و اعلام نظر و دادن حکم نیستم.
جان کلام آن که نویسنده تلاش های چند ساله اش را در ادبیات داستانی در قالب مجموعه داستانی در نشری معتبر به چاپ و اشتراک خوانش مخاطبانش گذاشته... همین!
اما آن چه که می توان درخصوص کلیت و محوریت کتاب نیوکاسل گفت و نوشت آن است که باور نویسنده به وجود خشونت در جامعه در تمام ادوار تاریخی است که در شیوه ها و قالب هایی متفاوت و البته گاه تکرار اتفاق می افتد. همیشه وضعیت انسان عالی و ایده آل و مطلوب نیست.شرایط تحمیلی و بروز مشکلات فردی و اجتماعی و وجود درد و خشونت و رفتارهای چکشی و عمودی بخش هایی از زندگی انسان معاصر است که قابل انکار نیست.
نویسنده خود را در مقابل حوادث فردی و اجتماعی مسئول می داند و با قدرت قلمش به بیان آنها می پردازد.او واقعیت ها را در کتاب و مجموعه داستانش انعکاس می دهد و با دوربین داستان پردازش و فارغ از تخیل و رؤیاپردازی، به بیان رنج ها و دردها و خشونت هایی که کم و بیش شنیده و خوانده ایم، می پردازد و در قالب داستانی کوتاه ثبت می کند. او در این کتاب، گاه توصیف هایی اغراق آمیز از فضای داستان ها دارد که می تواند آن را کم و محدود کند.
محمودی،داستان نویسی باهوش است و نگاهش به اطراف و اکنافش جمع و موشکاف و دقیق.
اما این مجموعه تمام استعداد و قدرت قلم و توان نگارش و بضاعت تکنیکش نیست. می توانیم امیدوار باشیم که در مجموعه های آینده آرش محمودی، امید و پویایی و آرامش و زیبایی های اجتماع را ببینیم و بخوانم زیرا با تمام سختی ها و رنج هایی پیر و کهن سال انسان معاصر؛ دنیا هنوز از زیبایی و امید و پویایی خالی نشده است.

کد خبر 315912

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha