به گزارش کردپرس، اتخاذ چنین تصمیمی خشم روز افزون مسلمان جهان را در پی داشته است و با توجه به اهمیت و حساسیت مسئله حتی متحدان اروپایی این رژیم آن را محکوم کرده‎اند. برای بررسی دلایل این تصمیم و ابعاد حقوقی آن با دکتر مهدی حاتمی، مدیر گروه حقوق و مسئول کانون بسیج اساتید دانشگاه کردستان گفت و گویی انجام دادیم که در ادامه می خوانید:
دلایل اصلی که از بعد سیاست داخلی و خارجی آمریکا، منجر به اتخاذ این تصمیم شد از نظر شما چیست؟
از نظر من شاید مهم‎ترین دلیل ترامپ برای انتقال سفارت آمریکا به بیت‎المقدس دادن حیاتی تازه به این رژیم جعلی است. ترامپ با توجه به پایان نسبی بحران داعش در عراق و سوریه و احساس خطر از توجه مجدد کشورهای اسلامی به مسئله اسراییل، به دنبال این بود که با حمایتی کامل و تام به اسراییل توانایی بالایی را اعطا کند. از سوی دیگر ترامپ با توجه به فضای حاکم بر خاورمیانه و قول هایی که کشورهایی مانند عربستان، امارات و ... به او داده بودند به نوعی به این نتیجه گیری نزدیک شده که مخالفت‎های اعلامی، جنبه صوری و ظاهری خواهند داشت. طی چند ماه گذشته بحث ارتباطات عربستان، امارات، بحرین و ....با اسراییل، در رسانه‎ها بسیار عنوان می‎شد که گویا و موید استدلال فوق است. از حیث داخلی نیز قطعا فشار لابی صهیونیست بر ترامپ و تیم او بسیار اثرگذار بوده است. زیرا در جریان انتخابات این لابی در رای آوری ترامپ بسیار اثرگذار بوده است.
از بعد حقوق بین‎الملل با توجه به مسائل مربوطه چنین تصمیمی وجاهت دارد؟
از بعد بین‏المللی تصمیم دولت آمریکا به هیچ وجه وجاهت ندارد و بر خلاف قطعنامه‎های صریح شورای امنیت همچون قطعنامه 476 آن شورا مصوب 1980 است. بحث تصمیم‎گیری در خصوص فرآیند صلح که جمهوری اسلامی ایران با موضع منطقی همواره مخالف آن بوده است در این قطعنامه و سایر اسناد و موضوعات مطرح است که باید مورد تصمیم‎گیری قرار بگیرد و بحث پایتخت فلسطین و اسراییل موضوعی نیست که به صورت دفعتا توسط ترامپ حل گردد. این اقدام همچنین با توافقات قبلی میان کشورهای عربی و اسراییل مانند کمپ دیوید و... نیز مخالف می باشد. از لحاظ حقوق بین الملل حسب ماده 41 طرح کمیسیون حقوق بین الملل در مورد مسئولیت دولت ها، سایر کشورها نه تنها بایستی چنین وضعیت هایی را شناسایی نکنند، بلکه باید عکس العمل مناسب نیر انجام دهند تا در این راستا دولت خاطی که در اینجا ایالات متحده آمریکا است از اقدام متخلفانه خود باز گردد.
اجرایی شدن این تصمیم از نظر حقوقی چه تاثیراتی بر منطقه خواهد داشت؟
اجرایی شدن این تصمیم که البته غیر ممکن به نظر می‏رسد باعث خواهد شد استراتژی و راهبرد کشورهایی مانند جمهوری اسلامی ایران در مورد حمایت بیشتر از گروه های فلسطینی پیش برود. قطعا این تصمیم نه تنها به احقاق حقوق فلسطینی‎ها کمکی نمی کند بلکه اسراییل را نیز درگیر خواهد کرد و ظلم‎های این رژیم غاصب را باردیگر به کانون توجه بین المللی بر می‎گرداند. بنابراین می توان گفت مهم‎ترین تاثیر این تصمیم ناامن سازی منطقه خواهد بود. از نظر من این تصمیم به نابودی اسراییل در فرجه زمانی کمتر از 25 سال آینده کمک به سزایی خواهد کرد.
برگ برنده کشورهای اسلامی از نظر حقوقی برای مقابله با چنین تصمیمی چه چیزهایی است؟
برگ برنده کشورهای اسلامی در مقابل این تصمیم می تواند در قالب بیداری افکار عمومی آن کشورها و ایجاد وحدت هر چه بیشتر محقق گردد. البته سازمان کنفرانس اسلامی، مجمع عمومی سازمان ملل و شورای امنیت هم نهادهایی هستند که می‎توانند به اعتراضات این کشورها پاسخگو باشند. نزدیکی کشورهای اسلامی به اتحادیه اروپا، که نسبت به این تصمیم بعد از جلسه شورای امنیت عکس العمل خوبی نشان داد، می تواند هجمه بیشتری نسبت به اسراییل ایجاد نماید. اما در کل بیداری افکار عمومی جوامع اسلامی راه علاجی جهت اقدام کشورهاست. زیرا حکام بسیاری از کشورهای مرتجع منطقه، تنها با افزایش این فشارها اقدام به اتخاذ مواضع خواهند نمود.
وظایف حکام کشورهای اسلامی در این باره چیست؟
متاسفانه حکام اسلامی حسب تجربه تاریخی موجود، به وظایف شرعی و بین المللی خود عمل نکرده اند. این حکام برآمده از مردم خود نیستند و مورد حمایت کشورهای قدرتمندی مانند آمریکا و انگلیس هستند. از بعد بین المللی همچنان که اشاره شد این حکام و سیار کشورها نه تنها نباید این وضعیت نامشروع را شناسایی کنند، بلکه باید عکس العمل مناسب هم نشان دهند. وحدت میان کشورهای اسلامی در این حوزه بسیار اثرگذار است. متاسفانه دغدغه اصلی کشورهایی مانند عربستان ارتکاب جنایت جنگی علیه بشریت در کشورهایی مانند یمن و بحرین است نه اتخاذ تصمیم و تدابیر به موقع در مورد مسئله فلسطین.
واکنش منفی اتحادیه اروپا را چگونه ارزیابی می کنید؟ اجرایی شدن این تصمیم چه تاثیری بر مذاکرات صلح از نظر حقوقی خواهد داشت؟
قطعا مخالفت کشورهای اروپایی با این اقدام اسراییل را در منطقه منزوی خواهد کرد. سفر نتانیاهو به فرانسه در راستای همین موضوع قابل تحلیل است. در صورتی که اروپا و سایر کشورها از انتقال سفارت خود به بیت المقدس اعراض نمایند اتفاقی مبارک رخ خواهد داد و این مسئله باعث انزوای آمریکا نیز خواهد شد. در مورد مذاکرات صلح که اینجانب تمایلی به عنوان کردن آن ندارم نیز همچانکه گفته شد از ابتدا کشورمان با این فرآیند مخالف بود و در حال حاضر نیز پیش بینی جمهوری اسلامی ایران به خوبی محقق شده است. این تصمیم نشان می دهد از نظر حقوقی مذاکرات فوق الذکر برنامه ای طراحی شده بود که در آن فقط منافع اسراییل مد نظر بود و در حال حاضر نیز که امکان صلح وجود نداشت آمریکا با یک اقدام خلاف عرف بین المللی از اسراییل حمایت کرد. از لحاظ حقوق بین الملل باید هر دو طرف مذاکرات مواضع خود را بیان و توافقی با ویژگی های برد- برد محقق شود. در پایان به موضع جمهوری اسلامی ایران که منطبق با موازین حقوق بین الملل است اشاره ای می‎کنم و آن عبارت است از توجه به اصل حق تعیین سرنوشت. باید به تمام ساکنان فلسطین اشغالی اجازه داد که آینده خود را مورد تصمیم گیری قرار دهند، در غیر این صورت هر روز شاهد یک بحران در منطقه خواهیم بود.
نظر شما