{تاریخ 18 مارس 2018، ساعت 05:00 بامداد به وقت محلی آنکارا، نیروهای ارتش ترکیه – ارتش آزاد سوریه در 58مین روز از عملیات وارد مرکز عفرین می شوند و بدون مقاومت آنچنانی از سوی نیروهای مدافع خلق (YPG) در عرض چند ساعت مرکز عفرین را به کنترل خود درمی آورند}.

چیزی که بسیاری از اخبار به آن پرداخته است در همین حد خلاصه می شود ولی شاید مهمترین و جالب ترین بخش نادیده گرفته شده در این اخبار چند سطری تاریخ این عملیات باشد. 18 مارس برای ترک های ترکیه یک تاریخ بسیار مهم و غرور آفرین است.

18 مارس در واقع شروع ترکیه نوین بود. دقیقا 103 سال پیش در چنین روزی بود که نیروهای امپراتوری عثمانی به فرماندهی "مصطفی کمال پاشا" بعد از نزدیک به یک سال درگیری در جنگ چاناک قلعه معروف به "نبرد گالیپولی" موفق به شکست دادن نیروهای ائتلافی جنگ جهانی اول (انگلیس، فرانسه و آنزاک ها) در تنگه داردانل می شوند. مصطفی کمال پاشا افسر جوان ترک نیروهای عثمانی در واقع از این جنگ گام در راه تبدیل شدن به "آتاتورک" می گذارد و بعد از اتمام جنگ جهانی اول و فروپاشی امپراتوری عثمانی ترکیه نوین را بنیانگذاری می کند.

جنگ چاناک قلعه برای مردم ترکیه یک اتفاق بسیار مهم و غرور آمیز به حساب می آید و با گذشت 103 سال از این جنگ هنوز هم اگر در 18 مارس در خیابان های استانبول، آنکارا، ازمیر، بورسا و ... قدم بزنید شادی و پایکوبی وصف ناپذیر مردم این کشور از پیروزی 103 سال گذشته خود، جشن ها و مراسم های مختلف و سخنرانی های پرحرارت سیاستمداران را به راحتی می توانید مشاهده کنید. بسیاری از مردم ترکیه در روز 18 مارس به منطقه چاناک قلعه سفر می کنند و در آن منطقه مراسم باشکوهی برپا می کنند.

از 1916 تا 2018 دقیقا 103 سال می گذرد و امروز نیروهای ارتش ترکیه در پی حملات گسترده خود به کانتون کردنشین عفرین در شمال سوریه بعد از 58 روز عملیات بی وقفه در سایه تبلیغات رسانه ای گسترده و با همان شور و شوق معمول 18 مارس در داخل کشور، وارد مرکز عفرین یکی از مهمترین مراکز نیروهای کرد YPG می شوند. انتخاب 18 مارس از سوی حکومت حزب عدالت و توسعه برای ورود به عفرین به هیچ عنوان یک پیش آمد اتفاقی نبوده و بدون شک دولت و ارتش ماه ها بر روی این روز سرمایه گذاری عظیمی کرده بودند. ارتش ترکیه در 7 روز اخیر پیشروی های خود را به سمت عفرین شدت داده و از 2 روز گذشته از 3 جبهه شرق، غرب و شمال عفرین را محاصره کرده بود. بنابراین انتخاب این روز برای ورود به عفرین کاملا بارز و واضح است و سوالی که مطرح می شود این است: چرا 18 مارس؟

برای پاسخگویی به این سوال می توان از چندین فاکتور مختلف استفاده کرده که تماماً به عنوان اهرم های کارآمد برای رجب طیب اردوغان به حساب می آید. در واقع یکی از مهمترین دلایل انتخاب 18 مارس برای ورود به داخل عفرین پیام به جامعه بین المللی بود. عملیات شاخه زیتون عفرین که از 20 ژانویه 2018 آغاز شده بود همواره مورد انتقاد جامعه بین المللی غرب و آمریکا قرار گرفته و حتی این اواخر پارلمان اروپا در پیامی از ترکیه خواسته بود تا نیروهای نظامی خود را از عفرین خارج کند. اردوغان و حکومت حزب عدالت و توسعه از ابتدای این عملیات ها چنان وانمود کرده بودند که در حال مبارزه با نقشه غرب و آمریکا برای منطقه هستند و دلیل این عملیات ها مبارزه با گروه های تروریستی است که از سوی غرب و آمریکا آشکارا تغذیه می شوند. نبرد چاناک قلعه یک نمونه مقاومت در برابر امپریالیسم بود و هیچ کس در آن تاریخ نمی توانست از شکست نیروهای قدرتمند ائتلافی سخن بگوید. در واقع اردوغان تلاش می کند تا پلی میان این دو جنگ در سفر تاریخ زده و مقاومت در برابر امپریالیسم 1916 میلادی را به برهم زدن نقشه های قدرت های جهانی برای منطقه خاورمیانه در 2018 میلادی وصل کند. ترکیه همواره ارسال سلاح های بیشمار توسط آمریکا به شمال سوریه را به عنوان طرح های بلند مدت آمریکا برای خاورمیانه به خصوص ایران و ترکیه دانسته و مبارزه با داعش را تنها پوسته این اقدامات قلمداد کرده است. همان گونه که در نبرد چاناک قلعه هم نیروهای ائتلافی برای اشغال تمام آناتولی به داردانل آمده بودند. بنابراین ترکیه تلاش می کند تا این دو مقوله را به یکدیگر ربط دهد و بعد از این در اظهارات مقامات ترکیه بسیار بیشتر از ربط این دو تاریخ به یکدیگر خواهیم شنید.

یکی دیگر از دلایل مهم انتخاب 18 مارس توسط اردوغان برای ورود به عفرین ایجاد یک فضای مثبت برای خود در راه انتخابات 2019 میلادی است. اردوغان که در شرایط بسیار سختی به سر می برد، تمام همت خود را به کار بسته است که انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی 2019 میلادی ترکیه را با پیروزی پشت سر بگذارد. ولی طبق نظرسنجی های صورت گرفته تا کنون این امر علی رغم تمام تلاش های صورت گرفته، از جمله ائتلاف های مختلف میسر نشده است. بنابراین، در این راه احساسات ملی گرایانه در ترکیه مانند سه سال گذشته برای اردوغان بسیار مهم و حیاتی است. مردم ترکیه که تعلقات و تعصبات بسیار زیادی به جنگ چاناک قلعه دارند با پیروزی اردوغان در برابر نقشه های جهانی(!) آن هم در 18 مارس یک بار دیگر اهمیت اردوغان برای ملی گرایی ترک و امنیت ملی ترکیه را درخواهند یافت و تهدید نبود اردوغان برای کشورشان را به خوبی لمس خواهند کرد.

همچنین در پس پرده این 18 مارس اهداف دیگری هم نهفته است. اردوغان با این که حمایت های گسترده کردها را از دست داده است ولی باز هم منطقه کردنشین برای اردوغان و حزب عدالت و توسعه در راه پیروزی در انتخابات بسیار بسیار حیاتی می باشد. جنگ چاناک قلعه در 1915 نمونه بی نظیر و باشکوه همپیمانی کردها و ترک ها با یکدیگر بود. این جنگ همان اندازه که به ترک های ترکیه تعلق دارد به کردهای این کشور نیز تعلق داشته و بسیاری از پدران و اجدا کردهای ترکیه در این جنگ جان خود را از دست داده اند. هم اکنون در شهرهای کردنشین ترکیه بسیاری از کردها این روز را روز بسیار بزرگی می دانند. در واقع 18 مارس در نزد کردهای محافظه کار ترکیه نیز روز همپیمانی کردها و ترک ها است. چیزی که اردوغان و حزب عدالت و توسعه نیز همواره در خصوص عفرین تاکید می کنند این است که "ما با کردها مشکلی نداریم و با گروه های تروریستی مبارزه می کنیم" در واقع دولت ترکیه برای جلوگیری از واکنش های رادیکالی در مناطق کردنشین ترکیه در روزهای آینده از ارتباط 103 ساله این دو تاریخ بسیار سخن خواهند گفت و آن را به عنوان یک تاریخ اتحاد ترک و کرد به حساب خواهد آورد.

خبرگزاری کردپرس/ سرویس ترکیه/ محمد شریفی کرجان