وزارت امور خارجۀ ایالات متحده در بیانیۀ روز 6 نوامبر برای سه تن از اعضای کادر رهبری حزب کارگران کردستان (PKK) در قندیل جایزۀ تعیین کرد. این اقدام بسیار غافلگیر کننده بود.
اگر چه این تصمیم وزارت امور خارجۀ ایالات متحده در نگاه نخست مورد استقبال آنکارا قرار گرفت و مثبت ارزیابی شد، اما در محافل بسیاری باعث ایجاد سر در گمی شد و بحث های زیادی دربارۀ انگیزه های پشت این اقدام در گرفت.
چرا ایالات متحده که در سال 1997 حزب PKK را به عنوان «یک سازمان تروریستی خارجی» شناخت و در سال 1999 عبدالله اوجالان رهبر این گروه را به ترکیه تحویل داد، حدود 20 سال صبر کرد تا چنین تصمیمی بگیرد؟ این سؤالی است که در بسیاری از بحث ها مطرح می شود.
بهترین راه برای یافتن پاسخ این پرسش این است که ابتدا تعیین کنیم تصمیم مذکور از جانب کدام بخش دولت ایالات متحده اتخاذ شده است.
نخست، باید تأکید کرد در حالی که سربازان تحت امر پنتاگون (وزارت دفاع ایالات متحده) در مرز های سوریه با [گروه کرد یگان های مدافع خلق] YPG، که گفته می شود شاخۀ سوری PKK است، اقدام به گشت زنی مشترک می کنند و خشم ترکیه را بر می انگیزند، وزارت امور خارجۀ ایالات متحده این تصمیم را اعلام و رسانه ای می کند.
حال می توان پذیرفت که این تصمیم از جایی خارج از پنتاگون سرچشمه می گیرد.
به هر حال نمی توان تصور کرد که وزارت خارجۀ ایالات متحده بدون رضایت کاخ سفید چنین تصمیمی بگیرد و چنین بیانیه ای صادر کند.
حال باید به دلایلی که در پس این تصمیم نهفته است پرداخت.
دلیل نخست می تواند مربوط به برخی نگرانی های واشنگتن دربارۀ ترکیه باشد. این اقدام زمانی صورت می گیرد که نگرانی ها دربارۀ فاصله گرفتن ترکیه از غرب در نتیجۀ نزدیک شدن این کشور به روسیه و حرکت به سوی تشکیل یک برادر خواندگی پایدار میان این دو کشور بالا گرفته است.
روسیه به واسطۀ دستاوردهایش در نتیجۀ همکاری با ترکیه در حال تبدیل شدن به یک بازیگر عمده است، آن هم در شرایطی که روابط ترکیه با ایالات متحده رو به سردی می گذاشت و افکار عمومی ترکیه در حال موضع گیری شدید علیه آمریکا بود.
احتمال می رود لزوم پیشگیری از از دست دادن ترکیه و پایان دادن به روند تخریب روابط این کشور با ایالات متحده به یک تصمیم سیاسی این چنینی منجر شده است.
به نظر می رسد که این تصمیم گیران با توجه به منافع ایالات متحده احساس کرده اند لازم است در نقطه ای ترمز این روند کشیده شود.
این نیز مهم است که این تصمیم درست پیش از دیدار رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده، که قرار است یک شنبه 11 نوامبر در پاریس صورت گیرد، اتخاذ شده است.
علاوه بر این، وزارت امور خارجۀ ایالات متحده روز 5 نوامبر نیز اعلام کرد ترکیه از تحریم های وضع شده علیه ایران معاف شده است.
وقتی این دو قدام را با هم در نظر بگیریم، می توانیم بگوییم طرف آمریکایی می خواهد راهی برای عادی سازی روابط خود با ترکیه باز کند و زمینه را برای دیدار موفق دو رهبر در پاریس مهیا سازد.
تأکید بر این فاکتور نیز لازم است که ایالات متحده به جای استفاده از قابلیت های اطلاعاتی قوی خود مانند سیا، که می تواند محل اختفای مراد قارارییلان و دیگران را شناسایی کند، تصمیم گرفته است جایزه تعیین کند تا طرف ثالثی را برای انجام این کار تشویق کند. این امر باعث ایجاد تردید در باور پذیری موضع ایالات متحده می شود.
این فاکتور باعث می شود چنین به ذهن برسد که این موضوع یک جنبۀ روابط عمومی نیز دارد و برخی توجیه های روان شناختی در پس آن نهفته است.
اما حتی با وجود این، منصفانه نیست اگر بگوییم این تصمیم به کلی فاقد ارزش است.
از هر منظری که به این اقدام بنگریم، نمی توان تصور کرد که این بیانیه آزادی عمل سران PKK در قندیل را محدود نکند یا فشاری جدی بر آنها وارد نیاورد.
منبع: حریت
ترجمه: خبرگزاری کردپرس – سرویس ترکیه
بیشتر بخوانید:
از منبج تا ادلب: زد وبندهای ترکیه در سوریه / پل ایدون
خشم اردوغان از گشت مشترک نظامیان آمریکایی و کردهای سوری / جاسپر مورتیمر
آیا روابط ترکیه با آمریکا عادی شده است؟ / ادوارد جی. استافورد
ارتش دموکراتیک سوریه گرفتار میان آمریکا و ترکیه / سیمون اسپیکمن کوردال
چرخش جدی ترکیه به سوی ایران روابط این کشور با آمریکا را به خطر انداخته است/ یاووز بایدار
میلیاردرهای اردوغان و شفافیت مالی و مالیاتی / مارک بنتلی
ترکیه به شرق فرات حمله خواهد کرد / سرکان دمیرتاش
نبرد کوبانی: مبارزۀ بشریت علیه تاریکی / گوکجان آیدوغان
ملی گرایان ترکیه اردوغان را به پشت صحنه می رانند / یاووز بایدار
انحطاط حکومت فعلی ترکیه از منظر اندیشه های ابن خلدون / علی آغجاکولو
نظر شما