کردپرس - ناظم داشتان و جهان بیلگین دو خبرنگار کُردی که تحولات شمال و شرق سوریه را دنبال می‌کردند، در ۱۹ دسامبر حوالی ساعت ۱۵:۲۰ در جاده میان سد تشرین و شهرک سیرین، در جریان حمله پهپادی ترکیه به قتل رسیدند. این دو خبرنگار تا لحظه آخر عمر خود، در پی افشای حقیقت و آگاهی رسانی بودند.

از نخستین روزی که ناظم داشتان کار خبرنگاری را آغاز کرد، بر حقیقت و خبر پافشاری داشت و با وجود تمام فشارها از مسیر درست خود منحرف نشد. نه وقتی که به دلیل گزارش‌هایش بازداشت و زندانی شد، و نه وقتی که در میدان نبرد هنگام پوشش خبری زخمی شد؛ تعهد خود به حقیقت را کنار نگذاشت. او با انتشار ده‌ها گزارش، موضوعاتی را آشکار کرد که سعی در پنهان کردن آن‌ها وجود داشت. همچنین، از افشای موضوعاتی که هیچ‌کس اهمیتی به آن‌ها نمی‌داد یا شهامت پرداختن به حقیقت آن‌ها را نداشت، دریغ نکرد. یکی از این موضوعات، پرونده قتل ناجی الجرُف بود؛ خبرنگاری که از جنگ داخلی سوریه گریخته و در آنتپ مستقر شده بود و به دلیل ادامه فعالیت‌های خبرنگاری، در خیابانی با شلیک گلوله از سلاحی با صداخفه‌کن، به قتل رسید.

ناجی الجرُف، خبرنگاری که از جنگ داخلی سوریه گریخته بود و به آنتپ نقل مکان کرده بود، مجله‌ای به نام الحیطه را که پیش‌تر در سوریه منتشر می‌کرد، در دیلوک (آنتپ) نیز ادامه داد. او در دوره‌ای که مشغول ساخت مستندی درباره جنایات داعش بود، در ۲۷ دسامبر ۲۰۱۵ در بلوار علی فؤاد جبسوی توسط فرد یا افرادی ناشناس از ناحیه سر مورد اصابت گلوله قرار گرفت. ناجی که به شدت زخمی شده بود، با آمبولانسی که توسط شهروندان حاضر در محل فراخوانده شده بود، به بیمارستان دولتی ۲۵ دسامبر منتقل شد. اما با وجود تلاش‌های پزشکان، این خبرنگار که پدر دو فرزند بود، جان خود را از دست داد.

ناظم درباره ترور ناجی آگاهی رسانی کرد و بازداشت شد

هنگامی که ناجی الجرُف به قتل رسید، ناظم داشتان نیز در دیلوک به حرفه خبرنگاری مشغول بود و با ناجی الجرُف در ارتباط بود. پس از مرگ او، ناظم بلافاصله با خانواده الجرُف تماس گرفت و تحقیقات خود را درباره قتل این خبرنگار سوری آغاز کرد. او به اطلاعاتی دست یافت که نشان می‌داد الجرُف به دلیل دستیابی به اسنادی مبنی بر حمایت ترکیه از داعش و جبهه‌النصره و برنامه‌اش برای انتشار این اسناد به قتل رسیده است. خانواده الجرُف ادعا می‌کردند که «فرزندشان توسط سازمان اطلاعات ترکیه (میت) به قتل رسیده است.» ناظم داشتان پس از انتشار این اطلاعات برای مدتی کوتاه بازداشت شد.

در بازداشت درباره گزارش‌هایش مورد بازجویی قرار گرفت

در تاریخ ۱۰ فوریه ۲۰۱۶، زمانی که ناظم داشتان بازداشت شد، در بازجویی، درباره گزارش‌هایی که تهیه کرده بود، بازجویی شد. از جمله پرسش های مطرح‌شده، می‌توان به گزارش‌های زیر اشاره کرد:

• در ۲۶ نوامبر ۲۰۱۵: «بمباران روس‌ها از روز گذشته در اعزاز همچنان ادامه دارد. این بمباران‌ها شامل کامیون‌های حامل سلاح است که سازمان اطلاعات ترکیه برای داعش و جبهه‌النصره ارسال می‌کند.»
• در ۲۸ نوامبر ۲۰۱۵: «گفته می‌شود که افسران ترک نیز در کنار گروه‌های مسلح در اعزاز می‌جنگند. سه تن از این افراد که در اعزاز اسیر شده‌اند، ترک هستند. به زودی اطلاعات بیشتری را منتشر خواهیم کرد.»
• در ۳۰ دسامبر ۲۰۱۵: «با خانواده ناجی الجرُف، خبرنگاری که در آنتپ کشته شد، صحبت کردیم. خانواده‌اش تأکید کردند که او توسط داعش کشته نشده، بلکه سازمان اطلاعات ترکیه (میت) او را هدف قرار داده است.»
• در ۱ ژانویه ۲۰۱۶: «اطلاعات جدیدی درباره ناجی الجرُف، خبرنگار سوری که در عنتاب کشته شد، به دست آمده است. ما با دوستان الجرُف در اینجا درباره قتل او صحبت کردیم. آن‌ها تأکید کردند که الجرُف به اسنادی درباره حمایت ترکیه از گروه‌هایی مانند داعش و جبهه‌النصره دست یافته و قصد داشت این اسناد را منتشر کند. همچنین تصریح کردند که او توسط سازمان اطلاعات ترکیه به قتل رسیده است.»

تهدید میت: سرنوشتت مانند الجرُف خواهد بود

یک روز پس از بازداشت، در تاریخ ۱۱ فوریه ۲۰۱۶، هنگامی که ناظم داشتان به دادگاه منتقل شد، علاوه بر پلیس‌هایی که او را به دادگاه آورده بودند، دو مأمور اطلاعاتی نیز در آنجا منتظر او بودند. این مأموران به ناظم نزدیک شده و گفتند: «باز هم خوش‌شانس بودی، قبل از اینکه ما به سراغت بیاییم، بازداشت شدی. وگرنه سرنوشتت مثل ناجی الجرُف می‌شد.» سپس از او دور شدند.

در همان روز، ناظم توسط دادگاه با اتهام «تبلیغ برای سازمان تروریستی» بازداشت و به زندان نوع H در آنتپ منتقل شد. هرچند که او به دلیل تبلیغات بازداشت شده بود، اما روند دادرسی با اتهامات «عضویت در سازمان» و «تبلیغ برای سازمان» ادامه یافت. پنج ماه بعد، در جلسه دادرسی مورخ ۲۳ ژوئن ۲۰۱۶، ناظم داشتان آزاد شد و در نهایت از تمامی اتهامات تبرئه شد.

یکی از مواردی که از ناظم پرسیده شده بود، مربوط به مطلبی بود که در ۹ ژانویه ۲۰۱۶ درباره تایبت عنان منتشر کرده بود: «برای دفن تایبت عنان، زن ۵۵ ساله‌ای که در سیلوپی کشته شد و جسدش روزها در خیابان رها شده بود، به دادگاه حقوق بشر اروپا (ECHR) شکایت شد.»

سرانجام، ناظم در سالگرد روزی که تایبت عنان در سیلوپی در خیابان کشته شد، یعنی ۱۹ دسامبر، به همراه دوست و همکار خبرنگارش، جهان بیلگین، در حالی که در شمال و شرق سوریه مشغول پیگیری خبر بود، به قتل رسید.

منبع: مزوپوتامیا

ترجمه و تلخیص: کردپرس - سرویس ترکیه