روز شنبه 25 اوت 2018 هفتصدمین تجمع مادران شنبه در میدان گالاتاسرای استانبول برگزار می شود تا پس از 699 بار درخواست برقراری عدالت، یک بار دیگر مادران داغ دار از حکومت ترکیه بخواهند دست کم دربارۀ سرنوشت فرزندان و عزیزان گم شدۀ آنها توضیح دهد.
مادران شنبه یا «جومارتسی آنالری» تاکنون 699 بار ساعت 12 ظهر روزهای شنبه با تصاویر عزیزان گم شدۀ خود یا فرزندان و همسرانی که به قتل رسیدند و قاتلان آنها هیچ گاه پیدا نشدند، در استانبول دست به تجمع زده اند.
این تجمع ها از سال 1995 آغاز شد و بانی آن زنی به نام امینه اوچاک بود. امینه مادر حسن اوچاک بود، معلم سی ساله ای که در مارس 1995 توسط پلیس ربوده شد و جسدش پس از دو ماه پیدا شد. حکومت ترکیه نقش خود را در قتل اوچاک انکار کرد. اما امینه کوتاه نیامد و یک روز شنبه در ماه می سال 1995 که مصادف با روز مادر در ترکیه بود، زنان و مادران دیگری را که همسران و فرزندانشان را به طرق مشابهی از دست داده بودند برای برگزاری یک تجمع اعتراضی در استانبول دعوت کرد. به این ترتیب 30 زن عزیز از دست داده با تصاویر عزیزان خود در میدان گالاتسرای استانبول گرد آمدند و نخستین تجمع مادران شنبه را برگزار کردند تا از حکومت بخواهند عدالت را اجرا کند.
در سال 1999 پلیس استانبول از برگزاری دویستمین تجمع ممانعت کرد و بسیاری از مادران شنبه را دستگیر و مدت کوتاهی زندانی کرد. از این زمان تا سال 2009 این تجمع برگزار نشد اما فعالیت مادران شنبه به صورت مخفیانه همچنان ادامه یافت. در سال 2009 مادران شنبه دوباره به خیابان ها آمدند و اعتراضات خود را علنی کردند.
این زنان که غالباً کرد هستند، از زمان کودتای نظامی 1980 تا کنون شاهد بوده اند که فرزندان و همسرانشان ربوده شده و دیگر باز نگشته اند، یا پس از آزادی از زندان به طرز مشکوکی به قتل رسیده اند و قاتلان آنها شناسایی نشده اند، یا در زندان های ترکیه زیر شکنجه جان خود را از دست داده اند.
جنبش مادران شنبه از سال 1995 تاکنون با شعار «ما عزیزان گم شدۀ خود را می خواهیم» مبارزه می کند.
در سال 2011 نمایندگان جنبش مادران شنبه با رجب طیب اردوغان نخست وزیر وقت و رئیس جمهور فعلی ترکیه دیدار کردند و وی به آنها وعدۀ رسیدگی و همکاری داد. اما این وعده ها هیچ گاه عملی نشد و این مادران همچنان شنبه های بسیاری با اشک و آه گرد هم می آیند.
دربارۀ تعداد ناپدید شدگان و قتل های مشکوک سیاسی در ترکیه اختلاف نظر وجود دارد. کانون حقوق بشر ترکیه گفته است تنها در فاصلۀ سال های 1992 تا 1996 در مناطق کردنشین ترکیه 792 مورد ناپدید شدن به دست حکومت گزارش شده و تعداد بسیار بیشتری گزارش نشده است. در همین حال مرکز حافظۀ جمعی حقیقت و عدالت ترکیه اعلام کرده است تا کنون توانسته است فهرستی از یک هزار و 353 فرد ناپدید شده تهیه کند.
یکی از سرشناس ترین زنانی که در تجمع های مادران شنبه شرکت می کند، پروین بولدان رئیس مشترک حزب کردی دموکراتیک خلق ها (HDP) و نمایندۀ این حزب در پارلمان ترکیه است. ساواش بولدان پسرعمو و همسر پروین بولدان به همراه دو تن دیگر از دوستانش که به همکاری با حزب کارگران کردستان (PKK) متهم بودند، روز 3 ژوئن 1994 ربوده شدند و جسد آنها روز بعد با آثار شکنجۀ شدید در یک رودخانه پیدا شد.
مادران شنبه اینک تنها مادران نیستند؛ زنان و مردان زیادی با یک عکس و یک شاخه گل قرمز گرد هم می آیند و می خواهند عدالت در مورد عزیزان و جگر گوشه هایشان اجرا شود.
کد خبرنگار: 30103
بیشتر بخوانید:
سرمایه گذاری قطر ترکیه را از بحران برانسون نجات نمی دهد
دیدار اردوغان و ترامپ تنها راه حل بحران روابط ترکیه – ایالات متحده
افزایش تنش و تحریم های بیشتر در انتظار ترکیه
نگرانی غرب دربارۀ دوستان جدید اردوغان / ترز رافائل
بحران ترکیه؛ آزمایش قدرت پوتین در بازی مقابل آمریکا
اقلیت های مذهبی ترکیه بر خلاف آنچه خود می گویند، «خوب» نیستند / فهیم تاشتکین
پل کروگمن، برندۀ جایزۀ نوبل اقتصاد: ترکیه به سمت بحران مالی پیش می رود / علل بحران اقتصادی کنونی
ترکیه بحران خود با ایالات متحده را چگونه می بیند؟ / رجب طیب اردوغان
تلاش برای احیای مجازات اعدام در قانون کیفری ترکیه / مراد یتکین
به بهانۀ روز خبرنگار: اینجا گل ها هم تروریست خوانده می شوند
معاملۀ به هم خوردۀ ترامپ و اردوغان / امبرین زمان
نظر شما