کردپرس: تحولات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی اقلیم کردستان طی سالیان اخیر زمینه را برای ظهور جریان سیاسی جدیدی مهیا نمودند که در عدم کارآمدی گفتمان اپوزیسیون کلاسیک توانست با کسب آرا چشم گیر در دو انتخابات مجلسین عراق و اقلیم کردستان در سال جاری میلادی، آغازی جدی در طرح گفتمان انتقادی خود در سطح عراق و اقلیم کردستان داشته باشد، «نسل نو» به رهبری شاسوار عبدالواحد با شعارها و برنامه هایی که برخی آن را آرمان گرایانه می دانند هدف غایی خود را ایجاد تغییر ریشه ای در سیاست، اقتصاد و در نهایت حاکمیت اقلیم کردستان و بازتعریف روابط با بغداد و جامعه جهانی عنوان کرده اند.

کردپرس در گفتگویی تفصیلی با دکتر رابون معروف رئیس فراکسیون نسل نو در مجلس نمایندگان عراق تلاش کرده است مواضع، برنامه و سیاست های این نهضت تازه به میدان آمده را برای مخاطبان تبیین کند.

دکتر رابون معروف که در اقلیم کردستان به عنوان سیاستمداری صریح الهجه شناخته می شود در این مصاحبه انتقادات تندی را متوجه حاکمیت اقلیم کردستان به ویژه دو حزب دموکرات و اتحادیه میهنی و همچنین حاکمیت عراق کرد و از گفتمانی جدید در صحنه سیاسی سخن گفت که نسل نو پیشاهنگ آن است.

مشروح گفتگو:

کردپرس: طرح و برنامه کاری فراکسیون «نسل نو» در مجلس نمایندگان عراق در اولین تجربه پارلمانی این حزب چیست، بیش از هر چیز تمرکز سیاست های شما بر چه موضوعات و مسائلی است؟

رابون معروف: برای توضیح طرح و برنامه نسل نو در مجلس نمایندگان عراق باید برخی مسائل را در رابطه با این حزب تبیین کنم. پیش از هر چیز لازم است اشاره کنم که دیدگاه و مانیفست ما برای حل مشکلات مربوط به کردها در عراق متفاوت از احزاب تقلیدی و کلاسیک کُرد به ویژه حزب دمکرات کردستان و اتحادیه میهنی کردستان می باشد. برای اولین بار است که یک حزب در اقلیم کردستان به صورت مستقل و خارج از دایره احزاب تقلیدی و کلاسیک، فعالیت می کند. فعالیت سیاسی و پارلمانی بر اساس دیدگاهی نو که پیشتر شاهد آن نبوده ایم. ما با این دیدگاه جدید پیشاهنگ حل مسئله کردها و مشکلات اقلیم کردستان در عراق هستیم.

مهم ترین مسائل و مشکلاتی که هم اکنون در صدر برنامه ها و اولویت کار سیاسی و پارلمانی نسل نو می باشند، عبارت ‌اند از: یافتن راه حلی برای بحران دارایی اقلیم کردستان و مشکلات کارمندان دولتی اقلیم کردستان و همچنین مشکلات و مصائب نیروهای پیشمرگ. پس از موارد مذکور باید بر حل مسائل و اختلافات دیرین میان مردم کردستان و دولت های حاکم در بغداد به ویژه مسئله مناطق مورد مناقشه و در این میان، کرکوک تمرکز کرد. برای حل این مسائل ما خواستار توافق همه جانبه و شفاف میان دولت فدرال عراق و دولت اقلیم کردستان با مبنا قرار دادن قانون اساسی عراق هستیم.

موضوع مهمی که لازم است توجه شما را به آن جلب کنم این است که هم زمان که دولت مرکزی عراق از اجرایی کردن موادی از قانون اساسی که با مسائل و مشکلات اقلیم کردستان ارتباط دارند، سر باز زده است، حزب دمکرات و اتحادیه میهنی به عنوان دو حزب که حاکمیت اقلیم کردستان را به انحصار خود درآورده اند نیز به همان نحو، حاضر نیستند آن بخش از قانون اساسی را که با مربوط به مسئله شفافیت در درآمدهای نفتی و گمرکات و تقسیم قدرت با دولت فدرال است را اجرایی کنند.

کردپرس: همان گونه که اشاره کردید، آغاز ورود به عرصه سیاسی نهضت سیاسی نسل نو با انتقاد شدید این نهضت از سیاست و برنامه های حاکمیت و حتی اپوزیسیون اقلیم کردستان به ویژه در بغداد بود؛ سوال این است، تفاوت نهضت شما و طرح و برنامه هایی که در پیش گرفته اید با دیگر احزابی که هدف انتقادات شما هستند، چیست؟

رابون معروف: انتقاد اصلی ما از احزاب حاکم و اپوزیسیون اقلیم کردستان این مهم است که منبع فکری و ایدئولوژی تمامی این احزاب، وابستگی به مکتب ناسیونالیسم کردی (کوردایه ‌تی) به عنوان یک منش سیاسی و ایدئولوژی با پیشینه ای ده ها ساله است و علیرغم تفاوت های ظاهری، همگی آن ها فی نفسه وابسته به این خط سیاسی و ایدئولوژی هستند و این نیز موجب شده است که همیشه در بغداد متحد و هماهنگ باشند و با هم بخشی از کشمکش های قومی و مذهبی را تشکیل دهند که عراق را به وضعیت کنونی رسانیده است. این احزاب در بغداد چشم را بر هم بسته و از ضعف ها و عیوب یکدیگر چشم پوشی می کنند و آن ها را برای مردم آشکار نمی سازند. اما ما به عنوان نهضت سیاسی نسل نو بخشی از کشمکش های قومی و طائفی نیستیم و مخالف تمامی این رویکردهای ترسناک در کردستان و بغداد هستیم. نسل نو در بغداد به دنبال دوستانی برای پشتیبانی در راستای حل ریشه ای مسئله کرد و از سوی دیگر، دمکراتیزه کردن حاکمیت سیاسی اقلیم کردستان و پایان دادن به حضور نیروهای مسلح و امنیتی حزبی و خارج از کنترل دولت و در نهایت تثبیت حاکمیت قانون هستیم.

کردپرس: هم اکنون چالش های پیش روی کُردها در بغداد و راهکارهای شما برای مقابله با آن ها چیست؟

رابون معروف: مهم ترین چالشی که کردها در بغداد با آن دست به گریبان هستند عدم اجرایی کردن موادی از قانون اساسی عراق است که راهگشای حل اختلافات میان اقلیم کردستان و دولت مرکزی عراق می باشند. مسبب ایجاد این چالش و مشکل اساسی و بزرگ، دولت های حاکم در بغداد و همچنین حاکمیت وابسته به حزب دمکرات و اتحادیه میهنی در اقلیم کردستان هستند. هر دو طرف از مسئولیت های که بر اساس قانون اساسی عراق متوجه آن ها می شود سرباز می زنند. راه حل برای این مسئله نیز اعمال فشارهای همه جانبه داخلی و بین المللی بر دولت فدرال عراق و دولت اقلیم کردستان در راستای حصول توافق همه جانبه و شفاف بر اساس قانون اساسی عراق به گونه ای است که طرفین ملزم به اجرایی کردن تمامی مواد قانون اساسی عراق باشند.

کردپرس: به عقیده شما اولویت های کاری کردها در مرحله کنونی باید کدام یک از مشکلات باشد؛ بودجه، نیروی پیشمرگ، ماده 140 قانون اساسی مربوط به مناطق مورد مناقشه، قانون نفت و گاز یا دیگر مسائل؟

رابون معروف: در مرحله کنونی لازم است که اولویت همگان حل و فصل بحران دارایی و مشکل حقوق کارمندان و حقوق بگیران اقلیم کردستان باشد، زیرا این موضوع رابطه مستقیمی با زندگی روزانه شهروندان دارد و پس از آن نیز اجرایی کردن تمامی مواد قانون اساسی عراق که به مسائل و مشکلات لاینحل باقی مانده ای که به آن اشاره فرمودید ارتباط دارند.

کردپرس: در ارتباط با سهم بودجه ای اقلیم کردستان در بودجه سالانه عراق درخواست و مطالبه فراکسیون نسل نو در مجلس نمایندگان عراق چیست و به نظر شما چرا این سهم از 17 به 12 درصد کاهش یافت؟

رابون معروف: فراکسیون نسل نو صریح و آشکار در موضوع کاهش سهم اقلیم کردستان از بودجه سالانه عراق از 17 به 12 درصد، هر دو دولت فدرال و اقلیم کردستان عراق را مسئول می داند.

باید اشاره کنم که در بغداد یک نگاه و جریان قومی قوی وجود دارد که مخالف تمامی حقوق مشروع کردها است و در مقابل نیز حاکمیت اقلیم کردستان نیز از تمامی مسئولیت های قانونی برای اجرایی کردن مواد قانون اساسی که این حاکمیت را ملزم به شفافیت و شراکت در درآمدها به ویژه در درآمدهای نفتی و گازی می کند، سرباز می زند.

کردپرس: در رابطه با ماده 140 قانون اساسی عراق که به منظور حل مشکل مناطق مورد مناقشه در این قانون گنجانیده شده است، دیدگاه و پروژه نسل نو در مجلس نمایندگان عراق چیست؟

رابون معروف: نسل نو خواستار اجرایی کردن قانون اساسی عراق با تمامی مواد و فصول آن است و باید همگان به کلیت این قانون پابند باشند و به آن احترام بگذارند. این قانون اصل و اساس حل مسئله مناطق مورد مناقشه را مشخص کرده است و لازم است که همگان به آن احترام بگذارند و دولت فدرال ماده 140 را اجرایی کند.

آن چه نزد ما از اهمیت برخوردار است این موضوع است که ساکنان مناطق مورد مناقشه شامل همه طیف های قومی و مذهبی قربانی کشمکش های سیاسی نشوند و به عقیده ما باید تا هنگامی که این مسئله به شیوه ای ریشه ای حل و فصل نشده است مناطق مشمول ماده 140 تحت قیمومیت بین المللی قرار گیرند.

کردپرس: حزب دمکرات کردستان و اتحادیه میهنی کردستان خواستار بازگشت نیروهای پیشمرگ وابسته به خود به کرکوک و دیگر مناطق مورد مناقشه مشمول ماده 140 هستند، دیدگاه نسل نو برای بازگشت نیروهای پیشمرگ به کرکوک چیست؟

رابون معروف: همان گونه که گفتم، نسل نو خواستار ایجاد چتر حمایتی بین المللی برای مناطق مورد مناقشه مشمول ماده 140 قانون اساسی عراق تا زمان اجرایی شدن این ماده است. به عقیده ما نگاه و رویکرد قومی عربی و همچنین رویکرد قومی حزب دمکرات کردستان و اتحادیه میهنی کردستان نه تنها این مشکل را حل و فصل نخواهد کرد، بلکه آن را پیچیده تر و عمیق تر خواهد کرد.

وجود شاخه نظامی حزب دمکرات و اتحادیه میهنی کردستان در این مناطق اقدام مثبتی در راستای حل و فصل مسائل و مشکلات نخواهد بود، اما نیروی نظامی واحد و ملی در اقلیم کردستان که هم اکنون به دلیل سیستم حاکمیتی اشتباه و بد از وجود آن محروم هستیم، بر اساس قانون اساسی دارای این حق می باشد که در حفظ امنیت و ثبات مناطق مورد مناقشه نقش داشته باشد.

کردپرس: نفت یکی از موارد اصلی مورد اختلاف میان دولت مرکزی عراق و دولت اقلیم کردستان طی 15 سال اخیر بوده است، ارزیابی شما از ماهیت این مسئله و مورد اختلافی چیست و به عقیده شما چه راهکارهایی برای پایان دادن به آن وجود دارد؟

رابون معروف: همچون دیگر مسائل، در راستای حل و فصل مسائل و اختلافات مربوط به نفت و گاز ما خواستار اجرایی شدن قانون اساسی عراق هستیم. تأکید می کنم که حزب دمکرات کردستان و اتحادیه میهنی کردستان و حاکمیتی که آن ها به انحصار خود درآورده اند تحت عنوان استقلال اقتصادی حاضر به اجرایی کردن مواد قانون اساسی مربوط به شفافیت و تقسیم درآمدهای نفت و گاز و گمرکات نیستند و این نیز عامل ایجاد بحران اقتصادی و دارایی در اقلیم کردستان است و نتیجه آن قطع بخشی از حقوق ماهیانه مردم از سوی دولت است و از سوی دیگر نیز، طرح های عمرانی و خدماتی نیز تعطیل شده اند.

استقلال اقتصادی درها را به روی فساد سیستماتیک گشوده است و ماهیانه ده ها میلیون دلار تحت این عنوان به غارت می رود و عملاً ثروت و درآمدهای اقلیم کردستان به انحصار دو خانواده حاکم درآمده است و تمامی درآمدهای اقلیم کردستان در خفا مدیریت می شود.

در حالی که در بغداد جریانی قدرتمند وجود دارد که مخالف هر نوع قدرت و حاکمیتی برای اقلیم کردستان می باشد، حاکمیت حزب دمکرات و اتحادیه میهنی کردستان با مدیریت گنگ و ناشفاف درآمدهای نفتی و گازی، بهانه ای به دست دولت فدرالی داده تا سهم بودجه ای اقلیم کردستان از بودجه عمومی عراق را قطع کند و تاوان این وضعیت را فقط مردم بی گناه اقلیم کردستان خواهند داد.

برای حل و فصل مسائل و مشکلات مربوط به درآمدهای نفت و گاز، می بایست به انحصار این درآمدها نزد حزب دمکرات و اتحادیه میهنی پایان داد و مواد قانون اساسی به طور کامل اجرایی گردند.

کردپرس: روابط میان اقلیم کردستان و دولت فدرالی عراق طی 15 سال اخیر فراز و نشیب و تحولات بسیاری به خود دیده است، نهضت نسل نو به دنبال ایجاد چه نوع رابطه ای میان طرفین می باشد؟‌

رابون معروف: ما از تجدید نظر در روابط اقلیم کردستان و بغداد و ایجاد روابطی بر اساس قانون اساسی عراق دفاع می کنیم. می بایست هر دو دولت اقلیم کردستان و دولت فدرالی عراق به قانون اساسی احترام بگذارند و ملزم به اجرایی کردن تمامی مواد آن گردند. می بایست ثبات و آرامش بر روابط میان اربیل و بغداد حاکم گردد و مشکلات از طریق گفتگو و تفاهم حل و فصل گردند.

کردپرس: آیا نهضت نسل نو در دولت جدید عراق مشارکت خواهد کرد؛ سیاست شما در این باره چیست؟

رابون معروف: خیر، ما در دولت جدید عراق حضور نخواهیم یافت. دلیل اتخاذ این تصمیم نیز این مهم می باشد که تاکنون و از زمان سقوط رژیم پیشین، تفکر و نگرشی که موجب ویرانی کشور شد هنوز هم در مجلس و دولت فدرالی حاکم است و نسل نو نمی خواهد شریک ویرانکاری باشد.

کردپرس: حزب دمکرات کردستان و اتحادیه میهنی کردستان طی 15 سال اخیر و با روی کار آمدن حاکمیت جدید در عراق همیشه یکی از شرکای قدرت بوده اند، با توجه به رویدادهای دو سال اخیر، مشارکت فعالانه و قوی دو حزب در دولت جدید را چگونه ارزیابی می کنید و این حامل چه پیامی است؟

رابون معروف: مشارکت حزب دمکرات کردستان و اتحادیه میهنی کردستان در دولت جدید عراق این واقعیت را به ما نشان می دهد که هنوز هم دولت در بغداد در دست احزابی است که عراق را به وضعیت کنونی رسانده اند و این نیز اثبات این واقعیت است که حزب دمکرات و اتحادیه میهنی در موضوع استقلال صادق و راستگو نبودند و فقط منافع حزبی و خانوادگی را پیگیری می کنند.

مصاحبه ‌: حسن صالحی – سرویس عراق و اقلیم کردستان خبرگزاری کردپرس