به گزارش کردپرس، در سال های زمامداری دولت حزب عدالت و توسعه (AKP) کودکان بسیاری در شهرهای مختلف کردستان ترکیه جان خود را از دست  دادند. بسیاری از این کودکان در جریان کشتار روبوسکی، یا روزهای حکومت نظامی در شهرهای کردستان ترکیه جان باختند. شماری از کودکان در کردستان ترکیه در جریان گشت های هر روزه خودوهای زرهی دولت ترکیه در کوچه پس کوچه های کردستان ترکیه که منجر به زیر گرفتن این بچه ها شده بود، جان خود را از دست دادند. بنا بر گزارش های سازمان های مختلف حقوق بشری بسیاری از نظامیانی که در جریان تصادف های خودروهای زرهی باعث کشته شدن کودکان شده بودند، هیچ گاه مجازات نشدند.

ترکیه در سال 1990 کنوانسیون حقوق کودک را پذیرفت و در سال 1995 آن را اجرایی کرد. با این حال ترکیه در مورد مواد 17، 29 و 30، که شامل حق کودکان برای آموزش، آزادی بیان، زنده نگه داشتن فرهنگ خود و استفاده آزادانه از زبان مادری می شود، ملاحظاتی قائل شده است. کمیته حقوق کودک سازمان ملل متحد در سال 2012 به ترکیه توصیه کرد که این ملاحظات را حذف کند. با این همه امضای کنوانسیون حقوق کودک سازمان ملل که محصول سال ها تلاش است، برای محافظت از کودکان در برابر خشونت کافی نیست زیرا بر اجرای این کنوانسیون در کشورهایی مانند ترکیه نظارت صورت نمی پذیرد. برای مثال در طی سال هایی که روند درگیری ها در کردستان ترکیه ادامه دارد، حق زندگی کودکانی که طرف منازعه نیستند نقض شده است.

کشتار سیستماتیک کودکان کرد و عدم مجازات عاملان 

بر اساس گزارش انجمن حقوق بشر دیاربکر، در دوره ده ساله بین سال های 2011 تا 2021 در مجموع حق زندگی 228 کودک نقض شده است و آنها جان خود را از دست داده اند. 78 درصد آنها پسربچه ها و 22 درصد نیز دختربچه ها بوده اند. از این بین 30 کودک زیر 5 سال سن دارند. بیشترین تعداد کودکان جان باخته در محدوده سنی بین 6 تا 15 سال قرار دارند. در برخی استان ها فضای زندگی اجتماعی کودک در کوچه خیابان، به مناطقی برای از دست دادن جان این کودکان تبدیل شده است.

بر اساس گزارشی که توسط ازگی سیلادمیر رئیس انجمن حقوق بشر دیاربکر در سال 2021 ارائه شده است، استان هایی که بیشترین آمار کشتار کودکان در آنها به چشم می خورد عبارتند از شرناخ، دیاربکر، حکاری، ماردین و غازی آنتپ. در این میان تا سال 2021،  64 کودک بر اثر شلیک مستقیم گلوله از سوی نیروهای نظامی ترکیه جان خود را از دست داده اند. 62 کودک نیز بر اثر بمباران جان خود را از دست داده اند.

سیلادمیر در این گزارش اعلام کرد که از آگوست سال 2015 با آغاز منع آمد و شد در استان های کردنشین، موارد نقض حقوق کودکان افزایشی صعودی داشته است: «حکومت ترکیه با نیروهای نظامی که کودکان را می کشند برخورد جدی نمی کند. عدم اجرای عدالت درباره مجرمان، محاکمه نکردن آنها، و تلاش برای پنهان کردن این مجرمان، نیروهای نظامی ترکیه را تشویق می کند تا به ارتکاب جرایم خود ادامه دهند.»

مژدات جان خبرنگار کرد در گزارشی که دو سال پیش در مزوپوتامیا، منتشر شد، اعلام کرد: «خودروهای های زرهی که در همه جای مناطق کردنشین دیده می شوند در سال های اخیر دست کم جان 40 تن از جمله 20 کودک را گرفته اند. در همه این موارد مجرمان محکوم نمی شوند بلکه اغلب پس از این حوادث ارتقا گرفته و در جای دیگری مشغول فعالیت می شوند. بسیاری از پرونده ها با دخالت فرمانداری های مناطق بسته می شوند. به درخواست های سازمان های مردم نهاد و حقوق بشری نیز برای رسیدگی عادلانه به این جرایم توجهی نمی شود؛ و همه این موارد باعث می شود تا جان کودکان مناطق کردنشین که در کوچه بازی می کنند همیشه در خطر باشد.»

بنیامین هنوز 6 سالش بود که توسط پلیس کشته شد

در 7 ژوئن 2016 بنیامین بایرام هنوز 6 ساله بود که وقتی در کوچه بازی می کرد توسط خودروی زرهی نیروهای نظامی ترکیه زیر گرفته شد و در دم جان باخت. پس از قتل بنیامین پرونده قضائی علیه سلیمان ییلدیریم راننده خودروی زرهی به اتهام «قتل غیر عمد» تشکیل شد. با این همه سلیمان ییلدیریم و دیگر افسران داخل خودروی زرهی با گفتن این که این کودک و دوستانش به دستور «متفرق شوید» از سوی پلیس گوش نکرده و در مسیر خودرو مانده اند، از خود دفاع کرده و تبرئه شدند.

معراج برای همیشه 7 ساله ماند

پسربچه 7 ساله کُرد، به نام معراج میر اوغلو دو سال پیش در محله تورگوت اوزال ایدیل در شرناخ، توسط خودروی زرهی نیروهای نظامی ترکیه زیر گرفته شد و جان خود را از دست داد. معراج میر اوغلو در حالی که داشت در خیابان دوچرخه بازی می کرد، توسط یک خودروی زرهی نیروهای نظامی زیر گرفته شد و توسط مردم به بیمارستان دولتی ایدیل منتقل شد, با این همه تلاش پزشکان ثمری نداشت و معراج 7 ساله جان خود را از دست داد. 

هفته نامه کاریکاتور و طنز لمان که بیشتر به موضوعات اجتماعی و سیاسی روز می پردازد، در همان هفته در واکنش به کشته شدن «معراج میر اوغلو»، طرح روی جلد خود  را به ماجرای کشته شدن این کودک کرد اختصاص داد که در حالی که در کوچه بازی می کرد، توسط خودروی زرهی پلیس زیر گرفته شد و جان باخت.

فهرست نام برخی کودکان کشته شده کرد

بنا بر گزارشی که در شهریور 1400 در کردپرس منتشر شد، بر اساس داده های منتشر شده در مطبوعات از سال 2008 تا 2021 دست کم 92 تصادف خودروی زرهی با شهروندان مناطق کردنشین رخ داده است که منجر به کشته شدن دست کم 40 تن از این افراد شده است. [باید توجه داشت که این موارد تنها آنهایی هستند که در مطبوعات منتشر شده اند، یعنی تعداد این حوادث خیلی بیش از این آمار است.]

برخی از این تصادفات که در مطبوعات منتشر شده اند از این قرارند:

31 آگوست، عدنان انجو 11 ساله در باتمان توسط یک خودروی زرهی له شد، نیروی نظامی مجرم تبرئه شد.

4 ژوئن دیرن باسان 10 ساله توسط خودروی زرهی عقرب در شرناخ زیر گرفته شد. پرونده آن هم بسته شد.

13 ژوئن 2012 یوسف ییلان 9 ساله که به خاطر فقر در منطقه قارایازی ارزروم کنار خیابان کفش واکس می زد، توسط خودروی زرهی زیر گرفته شد و جان باخت. در این حادثه حتی از افسر پلیس قاتل پرونده شکایتی نشد.

12 ژوئن 2016 بنیامین بایرام 6 ساله در جزیر شرناخ توسط خودروی زرهی زیر گرفته شد و جان خود را از دست داد.

24 جولای 2016 در منطقه ایپک یولوی وان، طاها قلیچ 4 ساله زیر یک تانک پلیس گیر افتاد، اما نیروی پلیس با این که متوجه این اتفاق شده بود، بدون توجه به راه خود ادامه داد و باعث جان باختن فجیع کودک شد. شاهدان عینی بر این حادثه شهادت دادند. با این همه هیچ گونه اقدامی علیه عامل مرگ طاهای 4 ساله صورت نگرفت.

8 اکتبر 2016 یک خودروی زرهی بزرگ نوع کبرا در یوکسک اوا در حال گشت زنی، با شمس الدین چخماق چی، رحمی سافتهالی، نجدت ایشوزو، سرحد بولدان، و آیدین تومن، که جلوی در مغازه ای نشسته بودند برخورد کرد و همه آنها را در جا کشت و یک نفر دیگر به نام محمت علی کایا را به شدت مجروح کرد.

24 اکتبر 2016 هاکان ساراک 5 ساله توسط یک خودروی زرهی در جزیر شرناخ زیر گرفته شد و جان داد. در حالی که هاکان از شدت خونریزی داشت می مرد خودروی نیروی نظامی محل را ترک کرد. او می توانست جان هاکان کوچک را نجات دهد.

9 فوریه 2017 برفین دیلک 7 ساله در ماردین بر اثر برخورد خودروی زرهی جان داد.

4 می 2017 در سیلوپی شرناخ، محمد ییلدیریم 7 ساله و برادر 6 ساله اش فرقان که در اتاقشان خوابیده بودند، به دلیل برخورد یک خودروی زری بزرگ نوع عقرب با دیوار خانه شان و تخریب خانه جان خود را از دست دادند.

19 اکتبر 2017 فلک باتور 6 ساله در محله چال سیرت توسط یک خودروی زرهی نوع اژدر له شد و جان خود را از دست داد.

تجاوز به دختر نوجوان کرد توسط یک نظامی و عدم مجازات متجاوز 

یکی دیگر از فجایع سال های اخیر در کردستان ترکیه نیز ماجرای تجاوز به دختر نوجوان کرد که منجر به مرگ او شد، توسط یک نظامی ترکیه بود. ایپک ار (İpek Er), دختر کردی که در منطقه بشیری استان باتمان زندگی می کرد پس از نوشتن نامه ای، در 16 جولای 2020 با شلیک گلوله خودکشی کرد. تلاش یک ماهه پزشکان برای نجات جان او بی فایده بود و ایپک جان خود را از دست داد. به نقل از گازته دیوار و روزنامه صباح "ایپک ار" در نامه خود نوشته بود که به وسیله یک گروهبان ژاندارمری در سیرت، دزدیده شده و مدت 20 روز در زیرزمین خانه او زندانی شده و مورد آزار و اذیت جنسی قرار گرفته است. به دنبال این موضوع که جنجال زیادی در رسانه ها ایجاد کرد، "موسی اورهان" (Musa Orhan) بازداشت شد. گزارش های پزشکی قانونی از آسیب جدی و ضرب و شتم ایپک خبر می داد. موسی اورهان پیش از بازداشت شدن در تهدید مادر ایپک "حکمت" گفته بود: «هر کاری دلتان می خواهد بکنید، بارها این کار را کرده ام و هیچ کسی هیچ غلطی نمی تواند بکند. من پشتم گرم است.» در تحقیقات پلیس پیامک های موسی اورهان نیز افشا شد که به این موضوع صحه می گذاشت. او به دوستش نوشته بود: «بار اولم نیست. کسی هیچ کاری نمی تواند بکند. »

کسانی که اورهان را متجاوز نامیدند مجازات شدند

موسی اورهان افسر نظامی ترک به اتهام تجاوز منجر به قتل ایپک، تنها به 12 سال زندان محکوم شد و دادگاه در اقدامی عجیب به دلیل «حسن خلق» دو سال از محکومیت او را بخشید و در نهایت او را به تحمل ده سال زندان محکوم کرد. اما درخواست بازداشت او را از سوی دادستانی رد کرد. یعنی اورهان حتی بازداشت هم نشد. ارن کِسکین رئیس مشترک انجمن حقوق بشر ترکیه (İHD) در واکنش به عدم بازداشت متجاوزان و قاتلان نظامی گفت در ترکیه نظامیان و اعضای جنبش گرگ های خاکستری (بزقورت) از مجازات برای قتل و تجاوز مصون هستند.

موسی اورهان علیه کسانی که در رسانه های مجازی از او به عنوان «متجاوز» یاد کرده بودند، شکایت کرد و جالب این که دادگاه این افراد را نیز مجازات کرد. غزال کایا، ازگی مولا، ملک موسو و فرح زینب عبدالله بازیگران و سلبریتی هایی بودند که به دلیل متجاوز نامیدن موسی اورهان، از سوی دادستانی مورد پیگرد قانونی قرار گرفته و به اتهام توهین به موسی اورهان به پرداخت غرامت محکوم شدند. 

خبرگزاری فرات روز گذشته در گزارشی به مناسبت 20 نوامبر روز جهانی حقوق کودک، از کردستان ترکیه به عنوان گورستان کودکان در دوره زمامداری دولت حزب عدالت و توسعه (AKP) یاد کرد. نویسنده این گزارش با نام بردن از کودکانی که در طی سال های اخیر کشته شده اند، نوشت: «صدها کودک کرد توسط نیروهای دولتی در کردستان، به ویژه در روبوسکی، در دوران حکومت AKP به قتل رسیدند.»

بنا بر این گزارش پس از سخنرانی اردوغان در سال 2006 که در آن گفته بود: «به اشک های آنها چه زن چه کودک توجه نخواهیم کرد» کودکان بیشتری در کردستان ترکیه به شکل های مختلف کشته شدند.

نویسنده این گزارش با اشاره به عملیات نظامی مداوم در کردستان ترکیه در دوره زمامداری AKP نوشت: «از زمانی که AKP شهرهای کردستان را به اردوگاه نظامی تبدیل کرده است، کودکان کرد زیادی با خودروهای زرهی و نظامی کشته شده اند. در بسیاری از شهرهای کوردستان ده‌ها کودک کرد بر اثر برخورد خودروهای زرهی کشته شده‌اند. براساس آمار  انجمن حقوق بشر شعبه دیاربکر، در مدت 15 سال دست کم 21 کودک با خودروی زرهی کشته و 23 کودک نیز زخمی شده‌اند.»

بر اساس آمارهای سازمان حقوق بشر ترکیه، از سال 2004 تا 2015 دست کم 214 کودک بر اثر شلیک پلیس و دیگر نظامیان ترکیه کشته شده‌ اند. بر اساس آمار سازمان‌های مدنی، در همین بازه زمانی  477 کودک به طرق مختلف از سوی نیروهای دولت به قتل رسیده‌اند. همچنین بر اساس داده های سازمان های  İHD و TİHV در جریان کشتار روبوسکی دست کم 80 کودک جان خود را از دست دادند.»

این گزارش تاکید کرده است که «عاملان کشته شدن کودکان کرد بجای این‌که مجازات شوند، به شکل های مختلف مورد تشویق قرار گرفته با مجازاتی شامل حال آنها نشده است. حتی حقوقشان نیز افزایش یافته است.»

آسیمیلاسیون سیستماتیک کودکان کرد برای فراموشی زبان مادری

در کنار این خشونت ها تلاش های گسترده ای برای همسان سازی (آسیمیلاسیون) کودکان از طریق آموزش و پرورش صورت گرفته است. این روش ها شامل اجبار کودکان به آموزش به زبان ترکی و فراموش کردن کردی از طریق آموزش در مدارس شبانه روزی، تعطیلی مدارس و آموزشگاه ها و مهدکودک های زبان کردی، و آموزش اجباری به زبان ترکی در سیستم آموزش و پرورش رسمی ترکیه هستند. 

بنا بر این گزارش در طی سال های زمامداری AKP، کودکان زیادی در کردستان ترکیه به دلیل توزیع آسان مواد مخدر در مدارس و اطراف آنها معتاد به مواد شده اند. 

کشته شدن 909 کودک کار

بر اساس داده های شورای ایمنی و بهداشت کارگران (İSİG) «در دوران زمامداری AKP دست کم 909 کودک کار جان خود را از دست دادند. AKP با  سیاست های خود کشور را به قبرستان کودکان تبدیل کرده است.»

دولت ترکیه همچنین مردم کرد را به وسیله گرسنگی و تنگدستی در فرودستی بیشتری سوق داده و مجازات کرده است. «دولت AKP با اخراج ده ها هزار کارگر کرد شاغل در شهرهای کردستان، بستن دروازه های مرزی و ممنوعیت تجارت مرزی، تلاش کرد تا مردم را با گرسنگی مجازات کند. هزاران کودک کرد به دلیل فقر و بیکاری مجبور به کارگری شدند. کودکانی که در سنین پایین مجبور به کار شده بودند، جان خود را در حوادث رخ داده در محل کارشان از دست دادند.»

نام برخی از کودکان جان باخته در سال های اخیر در کردستان و دیگر شهرهای ترکیه که در این گزارش آمده است:

اوغور کایماز 12 ساله،
زیلان دمیر 8 ساله،
شیلان دمیر،
میزگین دمیر،
اوین دیلان دمیر،
نازار چتین کایا 2 ساله،
نازلی چتین کایا 4 ساله،
عبدالله  چتین کایا 9 ماهه،
حسن مارانگُز 14 ساله،
عبدالله دوران  9 ساله، 
انس آتا 8 ساله،
اسماعیل ارکک 8 ساله،
فاتح تکین 3 ساله،
احمد آراچ 17 ساله،
ماهسوم میزراک 17 ساله،
امراه فیدان 17 ساله،
میزگین اوزبک 10 ساله،
عبدالصمد اریپ 14 ساله،
ماضیه اصلان 8 ساله،
جیلان اونکول 12 ساله،
محمت اویتون 18 ماهه،
محمت نوری تام چوپان 14 ساله،
اوغوزجان آغ یورک 13 ساله،
دیرن باسان 14 ساله،
برکین الوان 15 ساله، ( کشته شده در جریان اعتراضات پارک گزی در استانبول)

اسامی کودکان کشته شده در کشتار روبوسکی:

اوزجان اویسال ساله،
جلال انجو 15 ساله،
ارکان انجو 13 ساله،
آدم آند 15ساله،
محمت انجو 15 ساله،
شروان انجو 16 ساله،
جمال انجو 16 ساله،
شیوان انجو  14 ساله،
بلال  انجو  15 ساله،
ماهسوم انجو 16 ساله،
صالح  انجو 17 ساله،
سرحد  انجو  16 ساله،
ساواش  انجو  15 ساله،
چتین  انجو  12 ساله،
بدران  انجو  12 ساله،
حسین  انجو  17 ساله،
اصلان  انجو  15 ساله،
اورهان  انجو  15 ساله،
فیدان  انجو  16 ساله،
ودات  انجو  16 ساله،
جهان  انجو  16 ساله،
ارکان انجو  13 ساله.