به گزارش کردپرس، در پی امضای توافقنامه‌ای بین وزارت علوم و آموزش آذربایجان و شورای آموزش عالی ترکیه (YÖK) در تاریخ ۱۹ فوریه ۲۰۲۴ با حضور رؤسای جمهور ترکیه و آذربایجان، دانشگاه مشترک ترکیه-آذربایجان (TAÜ) فعالیت خود را به‌صورت رسمی آغاز کرد. این دانشگاه که با همکاری دانشگاه‌های برجسته‌ای همچون دانشگاه فنی خاورمیانه (ODTÜ)، دانشگاه فنی استانبول (İTÜ) و دانشگاه حاجت‌تپه ترکیه و دانشگاه فنی آذربایجان تأسیس شده است، با آغاز سال تحصیلی جدید از ابتدای مهر از نخستین گروه دانشجویان خود استقبال کرد.

به نوشته بخش ترکی آناتولی، دانشجویانی که برای تحصیل در این دانشگاه پذیرفته شده‌اند، در رشته‌های مهندسی کامپیوتر با حمایت ODTÜ، مهندسی صنایع با همکاری İTÜ و مهندسی صنایع غذایی با مشارکت دانشگاه حاجت‌تپه به تحصیل خواهند پرداخت. این دانشگاه همچنین به عنوان یک مدل نوین آموزش عالی، بر اساس برنامه‌های آموزشی دانشگاه‌های معتبر ترکیه، دانشجویان بین‌المللی را نیز جذب خواهد کرد.

همچنین بر اساس گزارش آز ویزیون (پایگاه خبری در آذربایجان) بر اساس فرمانی که توسط  الهام علی‌اف رئیس‌جمهور آذربایجان، امضا شد، مؤسسات آموزش عالی آذربایجان که در فعالیت دانشگاه ترکیه-آذربایجان شرکت دارند، حق دارند به طور مستقل و بر اساس نتایج آزمون‌های پذیرش که توسط مرکز آزمون دولتی آذربایجان برگزار می‌شود، دانشجو پذیرش کنند. همچنین این مؤسسات می‌توانند برنامه‌های آموزشی ترکیه را با همکاری دانشگاه‌های ترکیه‌ای مشترکاً مدیریت کنند.

بر اساس توافقات انجام‌شده، دانشگاه ترکیه-آذربایجان در سال‌های آینده با افزایش ظرفیت پذیرش خود، علاوه بر دانشجویان دولتی، دانشجویان با هزینه شخصی را نیز خواهد پذیرفت. دولت آذربایجان نیز به منظور تأمین هزینه‌های عملیاتی و ارتقای زیرساخت‌های این دانشگاه، از وزارتخانه‌های مربوطه خواسته است که برنامه‌ریزی‌های لازم را انجام دهند.

به نوشته رسانه های آذربایجان دانشگاه ترکیه-آذربایجان با هدف تربیت نیروی متخصص و افزایش همکاری‌های علمی بین دو کشور، به عنوان پلی میان سیستم‌های آموزشی ترکیه و آذربایجان عمل کرده و ظرفیت‌های تحقیقاتی و علمی هر دو کشور را تقویت می‌کند. این همکاری گسترده نه تنها به تقویت روابط دوجانبه ترکیه و آذربایجان کمک خواهد کرد، بلکه به دانشجویان از سراسر جهان فرصت می‌دهد تا از بهترین برنامه‌های آموزشی و منابع علمی دو کشور بهره‌مند شوند.

با آغاز به کار این دانشگاه، انتظار می‌رود که این همکاری آکادمیک به الگویی برای سایر کشورهای منطقه تبدیل شود و نقش مؤثری در توسعه علمی و تکنولوژیکی آذربایجان و ترکیه ایفا کند.

گفتنی است، روابط ترکیه و آذربایجان در سال‌های اخیر به‌طور مداوم توسعه یافته و در زمینه‌های مختلفی از جمله آموزش و فرهنگ، به همکاری‌های نزدیک‌تری منجر شده است. این دو کشور با اشتراکات زبانی، فرهنگی و تاریخی، پروژه‌های مشترکی را در راستای تقویت هویت ترک‌گرایی در منطقه به اجرا گذاشته‌اند. تأسیس دانشگاه ترکیه-آذربایجان، یکی از تازه ترین گام‌ها در این مسیر است که هدف آن نه تنها تبادل علمی و توسعه ظرفیت‌های آموزشی است، بلکه به نوعی تحکیم روابط دو کشور ترک‌زبان و تقویت گفتمان ملی‌گرایی ترکی در منطقه محسوب می‌شود. این گفتمان که بر پایه قومیت ترک و وحدت کشورهای ترک‌زبان استوار است، به‌طور فزاینده‌ای در سیاست‌های خارجی و داخلی هر دو کشور تأثیرگذار بوده و پروژه‌هایی مانند دانشگاه مشترک، در راستای این ایدئولوژی اجرا می‌شود.

در مقابل، وضعیت آموزش زبان مادری برای اقوام غیرترک در ترکیه، از جمله کردها و دیگر گروه‌های زبانی، همچنان با چالش‌های بسیاری مواجه است. با وجود درخواست‌های مکرر گروه‌های مدنی و بین‌المللی برای ترویج آموزش به زبان مادری در سیستم‌های رسمی آموزشی، آموزش زبان‌های غیرترکی در مدارس به‌طور رسمی محدود است. این مسئله همواره یکی از مباحث بحث‌برانگیز در زمینه حقوق فرهنگی و قومی در ترکیه بوده و منتقدان آن را در تضاد با سیاست‌های ملی‌گرایانه ترکیه و تمرکز بر تقویت زبان و فرهنگ ترکی می‌دانند.