خبرگزاری کردپرس _ پروژه تاریخ، فرهنگ و هنر در اسلام آبادغرب قصد دارد ظرفیت های تاریخی، فرهنگی و هنری شهرستان را با همکاری شهرداری در قالب ایجاد شهری با الگو آفرینش خلاق نمایان سازد که در این میان نمد یکی از میراث کهن اسلام آباد است که دارای تاریخ چهار هزار ساله می باشد.

اسلام آبادغرب_ در زبان محلی شاباد_نه تنها یکی از شهرهای تاریخی ایران بلکه یکی از شهرهای تاریخی جهان می باشد. ردپای انسان نئاندرتال در غار وزمه(بین چهل تا هفتاد هزار سال پیش) یا کشف انبار غله در تپه چیاگاوانه، که اولین خاستگاه کشت بشر را در ۱۲ هزار سال پیش، مربوط به دشت اسلام آبادغرب می داند، دو نمونه از منابع تاریخی است که وجه جهانی این شهر را اثبات می کند. در کاوش‌هایی که در سال ۱۳۴۹ در تپه چیاگاوانه انجام گرفت ۸۴ لوح گِلی پیدا شد که در ترجمه این الواحه به کارگاه‌های تولید نمد(پارچه) اشاره شده است که متعلق به بابل قدیم و شهر پلوم در ۱۸۰۰ قبل از میلاد می‌باشد. با توجه به این که نمد را نوعی پارچه ضخیم می‌دانند در ترجمه این الواح که با زبان اکدی است، متن مربوطه توسط باستان شناسان امریکایی به پارچه ترجمه شده است. همچنین اشاره به خرید فروش احشام و نگهداری آنها نشان می دهد که در کارگاه های شهر تاریخی پلوم نمد تولید شده است.

نمد نوعی پارچه ضخیم است که توسط نمد مال درست می شود. استان کرمانشاه با توجه به آب و هوای چهار فصل، دامداری از گذشته در آن رونق داشته و نمد و وسایل نمدی جزء لاینفک از زندگی عشایر و مردم روستایی آن بوده است.

اسلام آبادغرب در یک قرن گذشته دارای نمدمالان قابلی بوده است و همچنان در این شهرستان نمد مالی رونق دارد و نه تنها نیاز مردم شهرستان بلکه صادرات به استانهای دیگر نیز در دستور کار است.

نمد اسلام آبادغرب دارای سبک و نقش متفاوت از نمد دیگر استان ها است که برای درک بهتر این تفاوت با شرح بیشتر نقوش نمد عبارتند از:

-نقوش حیوانی: گوزن، کلِ بز.

در نقوش حیوانات در کنار ترسیم آنها به تنهایی بعنوان نقش(خال) نمد گاهی دست به ترکیب تصویر زده و پرنده‌ای روی شاخ‌ها یا پشت آن می کشیده اند و یا در فضای خالی زیر شکم حیوان گُلی را ترسیم کرده اند. این کار نمدمالان برای تنوع و هنرنمایی بیشتر بوده است و گاهی نیز پُر کردن فضا نمد مورد نظر واقع گردیده است. آنچه که در نمد حائز اهمیت بوده کارایی نمد بوده است و برای نمدمال و یا صاحب نمد نقش مسئله مهمی نبوده است. یکی از علت‌های محدود بودن تصاویر نمد در هر منطقه‌ای همین موضوع است. نقش کلِ بز دارای آمیختگی معنایی است آنچه بیشتر وجه‌ی زیبایی در میان عشایر داشته کل بوده است و دیدن تصویر آن، توانسته آنها را به شور بیندازد. بزهای اهلی حیواناتی در دسترس بوده اند و آن جذابت را برای نقش نمد نداشته اند. هر چند در کنار هم آمدن «کلِ بز» همواره این ذهنیت را ایجاد نموده است و گاهی خود مردم هم آن را نقش بز و از نوع اهلی دانسته اند.

-پرنده: مل(پرنده)، کبک، طاووس، غاز

پرندگان کمتر به عنوان نقش اصلی نمد مورد استفاده قرار گرفته اند و بیشتر در ترکیب با حیوانات بوده اند. اما استثنا نیز وجود دارد و برخی نمدمالان آنها را به تنهایی با حاشیه‌ی هفت و هشتی که دور نمد ایجاد کرده‌اند به عنوان نقش اصلی نمد به کار گرفته اند. معمولاً در طاووس این نقش بیشتر دیده می‌شود. همچنین ترکیب پرندگان و گیاهان از موارد مرسوم در خالهای نمد بوده است.

-اشیا و آبزیان: ماهی، تفنگ، شمیر

در نمدمالی اسلام آبادغرب ماهی، تفنگ و شمیر برای نقش خامه‌زین اسب بیشتر به کار رفته است و در نمد به عنوان زیرانداز مرسوم نبوده است. تفنگ و شمیر با اسب‌سواری دارای رابطه معنایی هستند اما ماهی شاید بخاطر سادگی و فضای کم خامه‌زین روی آن ایجاد شده است که این نشان می دهد هر دلیلی می توانسته در انتخاب این نقوش نقش داشته باشد.

-گیاهان: گُل قرمز، سه گُل یا تک گُل

گُل نیز نقشی نبوده که به تنهایی خال نمد قرار گیرد. گُل قرمز در کنار دیگر اشکال به صورت بلند با دایره ای در وسط و چند گلبرگ به صورت نیم دایره یا بیضی شکل ایجاد شده است. گُل قرمز معمولاً دارای دو برگ بزرگ بوده است که از پایین ساقه به سمت بالا ایجاد شده اند. اگر نمده مال همین طرح را اما با داشتن سه شاخه گُل ترسیم می کرد به آن نقش سه گُل گفته میشد. این نقش نیاز به فضای بزرگتری در نمد داشت و در ترکیب با اشکال کوچکتر قرار گرفته است.

-اشکال هندسی: توق قالی، حاشیه قاچ بزی یا هفت و هشت

نمدمالان با وام گیری از قالی تونسته‌اند تصویری به نمد اضافه کنند. در قالی نقوش با فراخ بال بیشتری ایجاد می شوند اما نمد با سادگی همراه است و شرایط بهره‌گیری از طرح‌های متنوع قالی را ندارد. توق قالی در وسط نمد ایجاد می شود و معمولاً به تنهایی انجام می گیرد. حاشیه قاچ بزی و هفت و هشت دو حاشیه در نمد است که دور نمد را به صورتی تذهیب گونه آرایش می دهد. در بیشتر نمدها حاشیه وجود دارد و جز جدا ناپذیری از نقوش نمد محسوب می شود.

یکی از نمدمالان فعال شهرستان استاد ابراهیم بیغم است که نمونه نمد ایشان در این المان شهری بکار رفته است. او با حفظ نقوش اصیل نمد اسلام آبادغرب در یک دهه گذشته تلاش قابل توجهی از خود نشان داده است و اگر میراث فرهنگی و گردشگری استان مقدمات کلاس های آموزشی را مهیا نماید، بی شک تجارب ارزشمند ایشان می تواند در رونق بیش از پیش نمد این دیار کار ساز باشد.