خبرگزاری کردپرس _ کسب رتبه‌های اول و دوم پربازدیدترین مجموعه های تاریخی توسط تاق بستان و بیستون در میان استان‌های غرب کشور در ایام نوروز یک رویداد مهم برای این دو مجموعه محسوب می شود. به نظر اتفاق مهم و معناداری در حوزه گردشگری استان کرمانشاه می‌باشد؟

صامت اجرایی:

نوروز بزرگترین رویداد فرهنگی ایران است و رتبه میزبانی کرمانشاه طی سالیان اخیردر این ایام - به لحاظ آمار حضور گردشگر -در رتبه های هفتم و هشتم کشور قرار داشته است و امسال هم ارتقای محسوسی در این حوزه رخ نداده است.

 کرمانشاه با داشتن پتانسیل های بی نظیری مانند اقلیم چهار فصل، طبیعت زیبا، قرار گرفتن در مسیر یک شاهراه و دسترسی آسان گردشگران به آثار تاریخی مهمی مانند آناهیتا، بیستون و تاق بستان، از ظرفیت هایی به مراتب بیش از جایگاه فعلی برخوردار است و این آمارهای مقایسه ای با غرب کشور با توجه به این پتانسیل های گسترده، بسیار طبیعی است. کرمانشاه را نه با غرب کشور بلکه باید با استانهای پیشتاز کشور در حوزه گردشگری سنجید.

نکته مهم تر این است که چه برنامه هایی برای اثرگذاری مثبت ورود این حجم از گردشگران در بهبود اقتصاد و معیشت جامعه محلی و ذینفعان میزبان داشته‌ایم. اگر تعداد گردشگران دو برابر میزان فعلی هم بشود و ما نتوانیم کار خاصی برای بهبود اقتصادی جوامع پیرامونی این مقاصد گردشگری انجام دهیم، عملا اتفاق خاصی نیفتاده که به آن ببالیم.

هر ساله شب عید ستاد خدمات سفر برای هماهنگی‌های لازم بین دستگاه های اجرایی، تشکیل می شود ولی عملا هیچ پایش منظمی در طول سال و پس از آن نداریم. واقعا در ستاد سفر چه میزان برنامه ریزی برای ایجاد رضایت در میان گردشگران صورت گرفته؟ و به چند درصد آن اهداف رسیدیم که در سال بعد نقشه راه را  کامل تر کنیم.

در ایام نوروز ما میزبان سلایق متعددی هستیم که ستاد سفر وظیفه تامین خدمات این تنوع های فرهنگی را دارد و ممکن است، حساسیت ها و توقع ها با کوچکترین حاشیه،  کام سفر را برای میهمان تلخ و خستگی را بر تن میزبان بگذارد. امسال مشکلات پایگاه ها برای امر میزبانی مناسب از مردم، آنقدر زیاد بود که اگر بخش عظیمی از این بار گران را به جان نمی خریدیم، معلوم نبود چه اتفاقی می افتاد.

اگر قرار است به این آمارها افتخار کنیم، باید برنامه داشته باشیم و تناسب را در همه زمینه ها (جاذبه ها-زیرساخت ها) برقرار کنیم.  یادمان باشد که این آمارهای خوب فعلی استان با توجه به مقاصد سفر محدود 2 پایگاه بیستون و تاق‌بستان می تواند با یک برنامه ریزی مناسب از طرف استان های همجوار، از بین برود.

پویا طالب نیا:

خوشبختانه رسانه ها در این ایام، یادداشت ها و گزارش های دلگرم کننده ای را در حوزه گردشگری منتشر کردند که می تواند ما را به آینده امیدوار کند و باعث تسهیل در کارها شود.

در گزارش خبرگزاری کردپرس به شکل هوشمندانه ای آمارهای استانهای آذربایجان غربی و همدان هم لحاظ شده است. این دو استان در عرصه گردشگری بسیار جلوتر از کرمانشاه هستند. در دهه های گذشته کرمانشاه به عنوان مرکز غرب کشور و داشتن امکانات خدماتی بیشتر، محل مراجعه ساکنان استان های پیرامون بود ولی اکنون با فاصله گرفتن از آن سالها، تعداد هتل های بزرگ در این شهر از انگشتان یک دست فراتر نمیرود. اینکه بگوییم ظرفیت‌های گردشگری کرمانشاه بیش از همه استان های غرب کشور است، با واقعیت موجود منطبق نیست. استان هایی مانند همدان و آذربایجان غربی در حوزه گردشگری برنامه های بسیار بیشتری اجرا کرده اند و زیرساخت های خیلی بیشتری دارند.به عنوان نمونه استانی مانند همدان در رویداد 2018 عملیات اجرایی بیش از ۸۰ هتل و اماکن اقامتی جدید را آغاز کرد و استانی مانند کرمانشاه در زمینه زیرساخت های اقامتی با همدان قابل قیاس نیست.

نوروز یک رویداد بسیار بزرگ در سطح کشور است و برنامه های زیادی در قالب ستاد سفر استان برای این ایام پیش بینی می شود ولی پای کارآمدن دستگاه ها و اجرایی شدن این برنامه ها به هنر میراث فرهنگی به عنوان دبیر این ستاد بازمی گردد.

نوروز سال 1401 به عنوان اولین سال پس از کرونا، بالاترین آمار گردشگری را در کشور شاهد بودیم و همه جا پر از مسافر بود به شکلی که در اورامانات حتی یک خانه هم برای اجاره وجود نداشت. در جاهای گردشگری مانند روستای هجیج یک ترافیک بسیار زیاد وجود داشت که گاهی تا پنج کیلومتر هم امتداد داشت. نوروز سال گذشته شاید بیش از ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار مسافر به هورامان آمده بود. اما امسال وضعیت کمی متفاوت بود و از چهارم نوروز، ماه رمضان شروع شد و چند روز هم بارش داشتیم و کاهش مسافرها کاملا قابل پیش بینی بود. با این وجود در مجموعه تاق بستان در مقایسه با سال گذشته شاهد افزایش ۲۶ هزار نفری در تعداد بازدیدها بودیم در حالیکه آمار اغلب سایت های تاریخی در استان های غرب کشور کاهشی بود.

نکته دیگر اینکه اکثر مسافرانی که به این استان آمدند، مقصد اصلی‌شان کرمانشاه بود، نه اینکه از استان‌های همجوار به اینجا آمده باشند و یا بخواهند از کرمانشاه به لرستان و یا خوزستان بروند.

در واقع کرمانشاه به یک مقصد تبدیل شده و باید حول محور این واقعیت به تعریف برنامه ها بپردازیم. وجود پایگاه های تاریخی، تنوع فرهنگی و آئینی منطقه، تعریف رویدادهای فرهنگی در استان و اقلیم آب و هوایی مناسب در این جایگاه بسیار اثرگذار بوده است. این ها ظرفیت های ویژه ای است که باید برنامه‌ریزی حول محور آن‌ها باشد.

البته این افزایش جمعیت امنیت آفرین هم بود و امسال شاهد کاهش آمار سرقت ها در اطراف تاق بستان بودیم. با توجه به اینکه میراث فرهنگی دبیر ستاد خدمات سفر است اگر بتواند از ظرفیت نوروز به خوبی استفاده کند این آمارها می تواند همچنان افزایشی باشد.

رامین پی بردی:

اگر طی این سال ها صنعت گردشگری در استان کرمانشاه رشد پیدا نکرده، به دلیل ضعف در حوزه دانشی و شناختی بوده است و اگر در استانی شاهد توسعه این صنعت هستیم، مطمئن باشید در آن استان گفتگوهای فراگیر و هم اندیشی میان گروه های مختلف رونق داشته و نشست های کارشناسی و میزگردهای زیادی پیرامون این صنعت برگزار شده و گردشگری در میان اقشار مختلف تبدیل به یک گفتمان شده و به داخل خانه ها راه یافته است. و هنگامی این گفتمان فراگیر شد، می توان گفت ما در گسترش این صنعت موفق بوده ایم. هر چه این انسجام و همگرایی میان گروه ها و طیف های مختلف بیشتر شود، گردشگری هم تقویت می شود و برعکس هر چه تفرق بیشتر باشد، این صنعت هم دچار رکود می شود.

رویدادی مانند نوروز باعث حضور جمعیت زیادی در استان می شود و به یک گردشگری انبوه می رسیم. در مرحله اول ما نیازمند فراهم کردن زیرساخت و بسترهای لازم برای اسکان این جمعیت هستیم.

در مرحله بعد این گردشگر به دنبال انتخاب مکان های جذاب و دیدنی هستند. در این میان هر پایگاهی که دارای تنوع و جذابیت بیشتری باشد خود به خود افراد بیشتری را جذب می کند.

در نوروز امسال با اتفاقات حاشیه ای که حول محور حجاب گردشگران رخ داد، به گونه ای میراث فرهنگی غافلگیر شد. در حالیکه هنگام طراحی یک پروژه باید به ریسک آن هم توجه شود. مثلا در رویداد انارانه ما به این دلیل که به موضوع ریسک پروژه به شکل مناسبی نپرداخته بودیم، تداوم آن با برخی مخالفت ها ربرو شد. البته تجربه اول بود و تا اندازه زیادی هم در منطقه اثرگذار شد. میراث فرهنگی به دلیل تغییر مداوم مدیران دارای مشکلات خاص خودش است و در این شرایط فرصتی برای برنامه ریزی نیست و کار سخت می شود.

خبرگزاری کردپرس - رونق گردشگری در پایگاه های تاریخی استان از نیمه دوم دهه ۸۰ و با محوطه سازی های مناسب در این مجموعه ها و تلاش برای مهیا کردن فضا، آغاز شد و قبل از آن مقصد اغلب گردشگران غار قوری قلعه و یا بازار جوانرود بود. در واقع از دهه ۹۰ بود که پایگاه های تاریخی مانند تاق بستان و بیستون جایگاه ممتاز قرار گرفتند. چطور باید از این ظرفیت ها در راستای بهبود معیشت و اقتصاد استفاده کنیم؟

صامت اجرایی:

طبق آمار جهانی ۷۰ درصد گردشگری دنیا حول محور گردشگری میراث شکل گرفته است. و این اتفاق هم ناشی از افزایش آگاهی مردم است و بخشی از این آگاهی ها به گسترش ارتباطات در فضای مجازی و شکل گیری شبکه های اجتماعی باز می گردد. در کرمانشاه هم گردشگری میراث فرهنگی به دلایل مشابهی رونق گرفته است. از سال ۸۵ پایگاه بیستون ثبت جهانی شد، پایگاه های ملی از مدیریت استانی خارج شدند و ارتقای سطح پیدا کردند. این پایگاه ها به واسطه ماهیت ذاتی در شکل گیری آگاهی های عمومی نقش بسیار پر پرنگی داشتند.

 این پایگاه ها به واسطه اهداف تعریف شده وظایف حفاظت و پژوهش از آثار شاخص را داشتند و با پژوهش ها، برگزاری کنفرانس های مطبوعاتی تخصصی و برگزاری همایش های علمی و پژوهشی، کمک بسیاری به تربیت نیروی انسانی و ارتقای سطح آگاهی و افزایش تولید علم در فضای عمومی جامعه انجام دادند. هر چند متاسفانه این روند در دهه ۹۰ به دلیل تغییر در سیاست های کلان سازمان وقت و عدم اختصاص بودجه کند شد.

 طبق یک نظرسنجی که برای اولین بار در ایام نورز امسال در پایگاه جهانی بیستون انجام شد، بیش از 90 درصد گردشگران عنوان کردند تنها با هدف دیدار از آثار تاریخی این مجموعه آمده اند و برای پاراترایک سواری و بالن سواری و دیگر تفریحات هیجانی به اینجا نیامده اند. این یک یافته پژوهشی مهم و خوشایند است و باید در برنامه ریزی های آینده سرلوحه اقدامات قرار گیرند به عنوان مثال از سرگیری برنامه های مطالعاتی، پژوهشی (کاوش ها)، توسعه زیرساختهای معرفی حتی در بستر فضای نوین مجازی و برگزاری نشست های پژوهشی و توجه مدیریت میراث به مقصد کردن دیگر آثار تاریخی در سطح استان جهت حضور گسترده مردم به افزایش آگاهی های عمومی کمک کنیم.

خبرگزاری کردپرس - این گردشگری هیجانی نمی تواند یک سرمایه گذاری قابل اتکا باشد و استان هایی مانند همدان و یا دیگر استان ها خیلی راحت می توانند با صرف هزینه های حتی کمتری در این عرصه از کرمانشاه جلو بزنند و علاقه مندان این حوزه را جذب کنند.

صامت اجرایی:

بله همینطور است. امسال ما توانستیم ۱۳ هزار شماره منحصر بفرد را در ابتدای ورودی محوطه بیستون از مراجعه کنندگان دریافت کنیم و با ایجاد بستر های مناسب یک ارتباط تعاملی در هنگام رویداد نوروزی با مردم داشته باشیم و در بلندمدت هم برنامه داریم که با هدف  مطالعات پژوهشی و استفاده از نظر مخاطبان (ذینفعان میهمان) و دانشگاه و شرکت های توان پارک علم  برای توسعه بیستون و استان استفاده کنیم (ایجاد مرکز نوآوری).

همچنین در نظر سنجی های رودر رو به عمل آمده در این ایام و با کمک چندین گروه از شرکت های خلاق پارک علم و فناوری استان، اقدامات فراوانی در خصوص تامین نیاز های کلیه ذینفعان، علی‌رغم فراوانی کمبودها صورت گرفت و اطلاعات فراوانی از علاقمندی‌های ایشان در اختیار ما قرار گرفت که می توان گفت؛ اهمیت بازدید از آثار و گردشگری میراث در اولویت اکثر برنامه های بازدید کنندگان بود تا  دیگر برنامه های جانبی.

رویداد نوروز کم هزینه ترین رویداد گردشگری است و در یک بازه زمانی مشخص صورت می گیرد، و این هنر میراث فرهنگی، شهرداری و استانداری و دیگر ذینفعان دولتی است که به شکلی برنامه ریزی کنند تا ضمن بازدید  اکثر جاذبه ها و مقاصد سفر توسط گردشگران (از معبد آناهیتا تا قصر شیرین)، منافع مالی را به جامعه محلی توسط ایشان تزریق کنند.

ما پتانسیل ها و ظرفیت های بسیاری داریم ولی در بستر سازی و معرفی مناسب آن ها ضعیف عمل کرده ایم و برنامه ریزی مناسبی برای توزیع گردشگر نداشته ایم. همچنین شاید کشاندن یک گردشگر از استان های دور دست به کرمانشاه بسیار دشوار باشد ولی می توان در گام اول با سیاست گزاری درست و مناسب، مخاطبین را از استان های اطراف به خاطر شرایط زیست محیطی مناسب به استان کرمانشاه جذب کرد.

موضوع دوم به دلیل  نقصان در  هم افزایی میان مجموعه ها و دستگاه های دولتی  متولی گردشگری باز می گردد. چالشی که نوروز امسال به وجود آمد در واقع مختص بیستون و تاق بستان نبود بلکه چالشی برای تمام کشور بود. آن ایام کسی حاضر نبود زیر بار مسئولیت این اتفاقات حاشیه ای برود و تقصیر را از مقاصد گردشگری و میراث فرهنگی می دانستند . در حالیکه طی سالیان متمادی در گذشته تا به امروز، دستگاه های اجرایی دیگری برای مسائل فرهنگی مملکت بودجه گرفته اند. و پایگاه ها و اماکن تاریخی پربازدید میراث فرهنگی برای برپایی رویداد ها و نوروزگاه ها، طبق اساسنامه و دستورالعمل های ابلاغی وزارت خانه صرفا متولی ایجاد بستر مناسب برای میزبانی از گردشگران هستند.

طبق اعلام مرکز پژوهشهای مجلس 62 نهاد دولتی، عمومی و خصوصی متولی امر گردشگری هستند ولی این چالش تنها برای ما بود و بقیه یقه ما را گرفتند، در حالیکه این ریسک را باید همه بپذیرند. تا لازم نباشد مدیران ما دستور به تعطیلی برنامه های نوروزگاه و رویداد ها بدهند.

در سال گذشته بنا داشتیم با کمک بخش خصوصی اقدامات مهمی در سال جاری رقم بزنیم و بیستون را به یک مقصد واقعی سفر در غرب کشور تبدیل کنیم، برنامه رویداد نوروزی 1402 را نیز با سرمایه گزاری ایشان به انجام رساندیم ولی شرایط در نوروز به گونه‌ای پیش رفت که احتمالا همراهی ایشان در بلند مدت به سختی رقم بخورد و این مهم نیازمند پشتیبانی بیشتر دستگاه های تصمیم گیر اجرایی است. در کشورهایی که در حوزه گردشگری برای اشتغال برنامه دارند و گردشگری را صنعت می دانند واحدی به نام سازمان مدیریت مقصد تشکیل داده که کارش هماهنگی بخش دولتی با گروه‌های مردم نهاد و خصوصی در راستای توسعه گردشگری است. می‌توانیم چنین مجموعه ای را هم در کرمانشاه و استان های اطراف (محور گردشگری غرب) ایجاد کنیم و با کمک آن در طول سال برنامه‌های متنوعی در مقاصد سفر همچون پایگاه ها اجرا کنیم و با استفاده از توان بخش خصوصی و توسعه زیرساخت های گردشگری و حمایت از تولیدات محصولات بومی به اهداف توسعه پایدار دست یابیم.

یکی از وظایف ذاتی میراث فرهنگی ثبت و معرفی میراث ناملموس است و رویداد نوروز بهترین زمان معرفی داشته های فرهنگی یک سرزمین به دیگر اقوام است و موسیقی به عنوان یک میراث ناملموس از ظرفیت های مهم استان کرمانشاه محسوب می گردد. در ایام نوروز گروه های متعددی از اقوام با رعایت همه جوانب، در بیستون به اجرای برنامه پرداختند ولی متاسفانه برخی در این استان کاسب شرایط اجتماعی در کشور شده اند و برای برگزاری اینگونه برنامه ها مشکل سازی می کنند و کاری جز سنگ اندازی ندارند.

با همکاری بخش خصوصی و  برپایی رویداد نوروز، امسال  از 20 اسفند تا ۱۳ فروردین نزدیک به 400 نفر از جامعه بومی مشغول به کار شدند و حدود 300 خانوار گردشگر در خانه های مردمان محلی  اطراف اسکان داده شد و 60  خانوار با برپایی غرفه و سیاه چادر، همگی کسب درآمد داشتند. این رویداد بدون صرف هزینه از بودجه دولت  برای صدها نفر اشتغال مناسب ایجاد کرد. ما توانستیم با کمک بخش خصوصی از ظرفیت پایگاه برای بهبود معیشت مردم استفاده کنیم. آیا نمی توان با برنامه ریزی و حمایت، کاری کرد که این رونق اقتصادی در طول سال برقرار باشد و مردم منتفع شوند. افراد مغرض و کوته نظر بدانند با تعطیلی پایگاه ها  ضربه به اقتصاد محلی  زده و در راستای اهداف دشمن گام برمی دارند.

پویا طالب نیا:

ریسک، در لحظه اتفاق می افتد و برای مجموعه تاق بستان هم پیش آمد و ما با برنامه ریزی، توجیه افراد و مدیریت و پذیرش مسئولیت، برنامه ها را اجرا کردیم.

 معتقدم جای بالن سواری، زیپ لاین و ... در پارک ها است و در مجموعه های تاریخی و باستانی باید برنامه هایی مانند شاهنامه خوانی، تنبورنوازی و دف نوازی - که در اینجا ریشه دارد و جزو میراث ناملموس ما است - را اجرا کرد. مدیرکل میراث فرهنگی باید برای دیگر مدیران استان تبیین کند که این ها به همراه پوشاک مناطق کردنشین، ثبت ملی شده اند و ما در تاق‌بستان همین برنامه‌ها به نمایش گذاشتیم.

قبل از ایام نوروز سه لوح ثبت ملی مربوط به لباس کردی، تنبورنوازی و دف نوازی را نزد مسئولین بردیم و گفتیم امسال باید به نسبت سال های گذشته، نقش زن با حجاب اسلامی را در برنامه های فرهنگی پررنگ کنیم. افتخارم این است که در روز چهارم نوروز صد بانوی تنبورنواز با لباس فاخر کردی و حجاب کامل به اجرای برنامه پرداختند. کار فرهنگی ریسک دارد و مدیران باید این ریسک را بپذیرند.

در کنار آن با توزیع 2 هزار نسخه از ویژه نامه ویلکان، یک محتوای ویژه در اختیار کودکان قرار دادیم و در مجموع توانستیم جامعه مخاطب و دهه نودی ها را به تاق بستان بکشانیم. در این ایام برای اولین بار برای دختران روزه اولی یک برنامه خوب برگزار کردیم. خوشبختانه در مجموع امسال توانستیم طیف وسیعی از مخاطبان را به تاق بستان بکشانیم و همه هم راضی باشند.

موضوع دیگر اینکه برگزاری رویدادها باعث شد ماندگاری گردشگر را در تاق بستان بالا ببریم. اگر قبلا گردشگر پس از ورود به مجموعه، مستقیم پای تاق باستانی می رفت، امسال در مسیر می توانست از نمایشگاه عکس‌های تاق بستان در دوران قاجار دیدن کند و همراه با خانواده به تحلیل تغییرات صورت گرفته در محوطه بپردازد.

یکی موضوع دیگر به زیست شبانه در پایگاه های تاریخی باز می‌گردد که باید افزایش یابد. متاسفانه بعد از غروب نور مجموعه‌ها کم است و گردشگر نمی‌تواند در محوطه باقی بماند. ما امسال برای رفع این نقیصه در تاق بستان باتقویت سیستم روشنایی محوطه و نورپردازی مناسب ساعت بازدید از محوطه را تا ساعت حدودا یک شب افزایش دادیم.

صامت اجرایی:

امسال از ۱۰ اسفند تا ۱۳ فروردین حدود ۳۰۰ خانوار گردشگر در خانه مسافرهای شهرک کناری بیستون اسکان داشتند و این خانواده ها در ایام نوروز درآمدی نصیب شان شد و حدود ۶۰ غرفه و سیاه چادر برپا شد و دست فروش‌های اطراف هم بسیار راضی بودند. در واقع بدون اینکه میراث فرهنگی به کسی حقوقی بدهد، برای صدها نفر یک اشتغال مناسب ایجاد شده بود. مگر کار بدی است که ما از این ظرفیت ها برای بهبود معیشت مردم استفاده کنیم. آیا نمی توان با برنامه‌ریزی و حمایت کاری کرد که این رونق اقتصادی در طول سال برقرار باشد و مردم منتفع شوند؟ افراد مغرض بدانند اگر درب این پایگاه ها را ببندیم همین اقتصاد محلی هم تعطیل می‌شود.

پویا طالب نیا:

برنامه های شاهنامه خوانی، تنبورنوازی و دف نوازی در تاق بستان توسط یک تیم حرفه ای فیلم برداری شد و اگر این تصاویر پخش می شد آمار بازدیدها تاق بستان بسیار افزایش می یافت. و دلیل افزایشی بودن آمارهای امسال نیزهمین رویدادهایی بود که به هر ترتیب برگزار شدند و مردم با گوشی های خود فیلم آن را منتشر کردند. در روزی که برنامه موسیقی اقوام برگزار شد تاق بستان بسیار شلوغ بود و روز بعد جمعیت بسیار بیشتری آمدند ولی متاسفانه برنامه کنسل شده بود.

موضوع دیگر اینکه نوروز امسال شهرداری کرمانشاه عنوان کرد تمامی رویدادهایمان را در تاق بستان برگزار می کنیم و این قول دادند که بیایند. ولی افرادی مانع این کار شدند و تیم شهرداری تنها دو روز به تاق بستان آمدند.

خبرگزاری کردپرس - اگر بزرگترین مجموعه های گردشگری با اعتبار چند هزار میلیارد تومانی را در کرمانشاه برپا کنید باز نمی توانند روزانه ۱۰ هزار گردشگر را به اینجا بکشانند. و در این میان آمار بیستون، از گنج دره همدان با وجود داشتن تله کابین و مجموعه تفریحی بزرگ عباس آباد همدان هم بیشتر بوده است. به نظر می رسد تقویت پایگاه های تاریخی ارزان ترین راه برای توسعه گردشگری در استان است.

پویا طالب نیا:

ده سال است تمام که دستگاه‌های اجرایی گیر داده‌اند باید در تاق بستان تله کابین درست شود. آمار ۹۶ هزار گردشگر در نوروز امسال در تاق بستان و نظرسنجی پایگاه جهانی بیستون نشان می دهد تاق بستان به تنهایی یک ظرفیت گردشگری ویژه است و تله کابین هم نمی خواهد. تله کابین باید به دهکده المپیک برودتا یک ظرفیت جدید گردشگری برای این شهر تعریف شود. تاق بستان ثابت کرده بزرگترین مجموعه گردشگری در غرب کشور است.

رامین پی بردی:

خوشبختانه پایگاه های میراث فرهنگی و تاریخی کرمانشاه به یک جاذبه و هم به مقصد گردشگری تبدیل شده اند. این مجموعه ها با ساکنان محلات اطراف یک منافع مشترک دارند. خانه مسافرها و کبابی ها و غیره مانند یک جامعه محلی هستند که همه باید با هم در این صنعت گردشگری ذی نفع باشند . این دو مجموعه باید ارتباط بیشتری با جامعه محلی پیرامون خویش برقرار کند.

در «جشن انارانه» تنها تورگردان ها و صاحبان اقامتگاه ها منتفع نشدند بلکه روستائیان هم ذی نفع شدند و در بیستون و تاق بستان هم باید مردم پیرامون از قبال این گردشگری نفع ببرند. یعنی هم درآمد پایگاه بالا برود و هم خانوادهها، دستفروش ها و فروشنده ها منتفع شوند. در واقع پایگاه ها می توانند با اینکار سرمایه های اجتماعی و فرهنگی در جوامع محلی پیرامون خود را افزایش دهند تا بسترها برای تداوم کار فراهم شود.

پیشرفته ترین مدل گردشگری در دنیا، مدل گردشگری اجتماع محور است و ما باید به سمت گسترش هر چه بیشتر آن پیش برویم و میزان رویدادها را در کرمانشاه بالا ببریم. با اینکار آمار گردشگران هم بالا می رود. بخشی هم باید مدیران پایگاه ها خلاقیت به خرج دهند و با کمک شهرداریها و مجموعه های مختلف، رویدادهای جالب و جذاب برگزار کنند.

نکته دیگر اینکه دانشگاه های استان از صنعت گردشگری بسیار فاصله گرفته اند و کاری با این حوزه ندارند در حالیکه باید به شکل مداوم پیرامون حوزه های بازاریابی، تبلیغات و گردشگری اجتماع محور به پژوهش و آسیب شناسی بپردازند و راه حل ارائه دهندو یا در قالب پایان نامه ها به این موضوعات بپردازند. در واقع در زمینه مهندسی فرهنگی حوزه صنعت گردشگری باید یک کار ویژه انجام دهیم.