خبرگزاری کردپرس _ بخشی قابل توجه از ادبیات معاصر زاگرس نشینان در کرمانشاه و کردستان را (حبسیات) شاعران و اندیشوران این خطه در عهد پهلوی اول تشکیل می دهد که قریب سیصد نفر از بزرگان و سران ایلات و طوایف غرب کشور در ۱۳۱۰ شمسی به ترفند و تصدی امیر لشگر غرب (سپهبد امیر احمدی) بعدی، در سراسر منطقه از ارومیه تا خرم آباد به شیوه های گوناگون دستگیر و اعزام و دردادگاه های فرمایشی به حبس طویل المدت و ابد و اعدام محکوم و در زندان شهر های؛ تهران (قصر قجر)، اصفهان، کاشان، مشهد، شاهرود، دامغان، شیراز، سبزوار و ... تقسیم و زندانی شدند، شرح مفصل آن را در (دانشنامه کرمانشاهان) و نیز کتاب (خاطرات سلطانی) نوشته شادروان محمدطاهر بیگ سلطانی میرضیاء الدینی (پدرم) که یادآوری او از ده سال تحمل زندان قصر قجر است و نسخه منحصر حبسیه منثور و یگانه خود نوشت مکتوب به جا مانده از آن ستم وحشتناک می باشد در ۱۳۸۴ با الحاقات و اضافات و تعلیقات در تهران چاپ و منتشر شد.

احوال و آثار شاعران زندانی و برجستگان فرهنگی و ادبی از جمله؛ روانشاد سیدالدوله هاشمی دولت آبادی، مرحوم شیخ حسن نقشبندی، میرزا محمود مستوفی میر ضیاء الدینی، آقا عنایت، محمدبیگ رستمی، سید حبیب الله نعلینی، میرزا محمود دوریسان و ... را در مجموعه (حدیقه سلطانی) آمده است.

اخیرا در دست نوشته های آرشیو کتابخانه اشعار شادروان محمد بیگ رستمی جوانرودی سراینده معروف (ضامن آهو) را فرا چشم داشتم. دریغم آمد که این شاعر توانا و فرهیخته، سروده هایش در دفتری فراهم نیاید و صاحب دیوانی نباشد، در هر فرصتی صفحاتی را جمع و تنقیح نموده، مقاله ارزشمند و عالمانه ی فاضل ارجمند شاهنامه پژوه و محقق ژرف اندیش متون گورانی دکتر آرش اکبری مفاخر را که بیدریغ ارسال داشتند با برگردان بخشی از تحقیق استوانه ادبیات عربی و فارسی شادروان استاد دکتر احمد مهدوی دامغانی درباره این منظومه و مکاتبات محمدبیگ و روانشاد آقا عنایت که دوستان دو جسم و یک روان در رنج و راحت بودند با سایر سروده های شاعر در این دیوان به یادگار نهاده شد، برگی که کتابخانه زاگرس را قدر افزاید و گورانی سرایان را به کار آید. ان شاالله